آشنایی با تفاسیر قرآن(قسمت پنجم) تفسیر ابونضر محمد بن سائب معروف به ابونضر کلبی
تفسیر ابونضر کلبی
آشنایی با تفاسیر قرآن(قسمت پنجم)
تفسیر ابونضر محمد بن سائب معروف به ابونضر کلبی
۳- تفسیر ابونضر محمد بن سائب معروف به ابونضر کلبی (متوفای ۱۴۶ق) عالم به انساب و مفسری عالیقدر در قرن دوم است. تفسیر او در عداد تفاسیر نقلی است.
جلال‌الدین سیوطی می‌گوید: کسی تفسیری به بلندی و پرمحتوایی تفسیر وی ننگاشته است.
ابن خلکان درباره او می‌گوید: صاحب تفسیر و عالم به انساب است و در این دو رشته مقام پیشوایی داشت. تفسیر او (نسخه‌های معتبر خطی آن) هم‌چنان در دست است.
ثقة الاسلام کلینی سرگذشت تشیع او را می آورد و سپس می گوید:«همواره با دوستی و محبت اهل بیت می زیست تا بدرود حیات گفت. »
کتاب تفسیر کلبی همیشه در طول قرن هاي متمادي، مورد توجه مفسرین اهل سنت و امامیه بوده، به حدي که در منابع امامیه از این تفسیر بسیار استفاده شده است. اگر سلسله سند مندرج در ابتداي کتاب را ببینید، خواهید دید که چگونه محمد بن سائب کلبی به روایت از «محمد بن مروان» و به روایت از «ابن عباس» این تفسیر را نقل می کند.
در تفسیر طبری بیش از هفتاد مورد از تفسیر کلبی استفاده شده است.
امروزه در کتاب «تنویرالمقباس من تفسیر ابن عباس» به صورت مستقل و در حاشیه «الدرالمنثور» سیوطی، تلخیصی از تفسیر کلبی به روایت «فیروزآبادي»، صاحب «قاموس المحیط» چاپ شده است.
سیوطی، تلخیصی از تفسیر کلبی به روایت «فیروزآبادي»، صاحب «قاموس المحیط» چاپ شده است. علاوه بر این در برخی از مجموعه هاي خطی هنوز نسخه هایی از تفسیر کلبی وجود دارد.
فؤاد سزگین در کتاب تاریخ التراث العربی از نسخه های متعدد خطی از جمله ۴۰ نسخه در شهر اسلامبول و چندین نسخه در شهرهای بغداد،کابل و دمشق یاد کرده است.
تفسیر ثابت بن دینار ثُمالی، مشهور به ابوحمزه ثمالی؛
(پایان قسمت پنجم)