انتخابات ترکیه و انتخابات ایران (اسفند 1402)

انتخابات ترکیه و انتخابات ایران (اسفند 1402)

بسم الله الرحمن الرحیم

آیا ظهور شگفتی سازی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۴۰۲ متصور است و این انتخابات چه ارتباط معناداری با انتخابات اخیر در ترکیه می تواند داشته باشد؟

جمهوری اسلامی ایران وارد دهه پنجم از عمرش شده است. وقایع سال های ۱۳۸۸ – ۱۳۹۶- ۱۳۹۸- و شهریور ۱۴۰۱ نشان داد که عده ای از نسل سوم و چهارم ( نسل زیر ۴۰ سال) کشور به اندازه لازم با آرمان های انقلاب اسلامی آشنایی ندارند.

آیا نسل جدید با در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۴۰۲ با انتخاب چهره های افراطی؛ { افراطی ضد دینی یا افراطی رادیکالیسم دینی} نتایجی شگفتی ساز ایجاد خواهند نمود؟

انتخابات در ترکیه

برای اینکه بدانیم آیا انتخابات پیش رو در ایران می تواند شگفتی ساز باشد؛ نیم نگاهی به تازه ترین انتخابات در کشور همسایه یعنی ترکیه می اندازیم. انتخاباتی که با حضور گسترده مردم ترکیه ( 88.48 درصد ) شگفتی ساز شد.

در انتخابات پارلمانی ترکیه، ائتلاف «جمهور» وابسته به اردوغان از مجموع ۶۰۰ کرسی ۳۲۱ کرسی را کسب کرده و سهم ائتلاف «ملت» به رهبری قلیچدار اوغلو ۲۱۳ کرسی شده است. دیگر احزاب هم ۶۶ کرسی به دست آوردند.

همچنین حزب حاکم «عدالت و توسعه» وابسته به اردوغان به تنهایی ۲۶۶ کرسی کسب کرده و سهم حزب «جمهوری خلق» که رهبری آن برعهده قلیچدار اوغلو است، ۱۶۹ کرسی بوده است.

هر چند در انتخابات همزمان ریاست جمهوری ترکیه به دلیل اینکه هیچکدم از کاندیداها نتوانستند ارای اکثریت بیش از 50 درصد مردم را بدست آورند؛ انتخابات به دور دوم کشیده شده است، ولی به خوبی روشن گردید انتخابات پارلمانی ترکیه تأثیر قابل ملاحظه ایی بر انتخابات ریاست‌ جمهوری این کشور خواهد داشت و اگر نتایج در نهایت به سویی برود که موجب رفتن اردوغان از دولت گردد؛ باید شاهد تغییرات مهمی در ترکیه در ساختار حکومتی و قوانین آن باشیم.

در انتخابات ترکیه فضای رقابت بین دو گفتمان اردوغانیسم با ویژگی؛ ملی گرایی افراطی، عثمانی گرایی، رویکرد تهاجمی در سیاست خارجی، نگاه به شرق، سنتی و مذهبی در مقابل گفتمان کمالیسم با ویژگی: لایتیسته و دمکراسی خواهی، غربگرایی، آزادی های سیاسی، مذهبی، مبارزه با فساد، طرفدار حقوق زنان و جوانان قرار گرفت.

فضای دو قطبی انتخابات ترکیه در طول تاریخ سیاسی این کشور بی سابقه بود و مشارکت بالای شهروندان در انتخابات( نزدیک به ۹۰ درصد) به عنوان شگفتی سازی سیاسی در ابتدای قرن 21 نام گرفته و حاکی از سرمایه اجتماعی بالای حکومت و ساختار سیاسی این کشور است.

این موضوع یعنی اقبال عمومی به حاکمیت ترکیه، آن هم در فاصله کوتاهی پس از زلزله ویرانگر این کشور قابل تأمل بوده و فضای رقابت سیاسی و تضارب آرای بالا در ترکیه که در شعارها و تبلیغات انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری و طرفداران آنها تجلی یافت، مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است.

انتخابات ترکیه را می توان در شرایطی که شاهد بی اعتمادی و بی اعتنایی شهروندان کشورهای توسعه یافته و مهد دموکراسی به ساختار سیاسی و انتخابات، به عنوان الگوی موفق دموکراسی که در عصر جدید مورد توجه نخبگان سیاسی جهان قرار گرفته است را، نوعی برند سازی برای این کشور بشمار آورد.

تکاپو سیاسی و کمپین های انتخاباتی پرشور حامیان کاندیداها ریاست جمهوری ترکیه با کمترین منازعه و خشونت سیاسی و اجتماعی نشان از فرهنگ و بینش سیاسی افکار عمومی و تعهد نخبگان سیاسی این کشور به منافع ملی است.

ترکیه در این دوره شاهد حضور چشمگیر زنان و جوانان با سلایق سیاسی و فکری مختلف در انتخابات بود.

ساختار سیاسی ترکیه به عنوان الگویی از اسلام سیاسی موفق؛ مورد توجه صاحبنظران و نخبگان سیاسی کشورهای منطقه و اسلامی قرار گرفته و فضای سیاسی ابن کشورهای را تحت الشعاع قرارداده است.

انتخابات ترکیه و انتخابات پیش رو در ایران (اسفند 1402)

انتخابات ترکیه در قالب فضای مجازی در ایران؛ نیز مورد توجه کاربران قرار گرفت.

وبگاه های مختلف با نظرسنجی های آنلاین درصدد ارزیابی نظرات کاربران ایرانی نسبت به کاندیدهای ریاست جمهوری ترکیه برآمدند که عمده ارزیابی ها حاکی از اقبال بالای کاربران ایرانی نسبت به کاندیدای رقیب اردوغان یعنی کمال اوغلو بود. این موضوع به عنوان نمایه ی فضای فکری و سیاسی افکار عمومی ایران مورد توجه صاحبنظران قرار گرفته است.

فارغ از نتیجه نهایی انتخابات ترکیه، به نظر می رسد انتخابات پرشور در ترکیه می تواند فضای سیاسی و انتخاباتی کشورمان در اسفند ۱۴۰۲ را تحت تأثیر قرار دهد. پیش بینی می گردد در این رابطه شاهد بحث های داغ در فضای نخبگی کشور به ویژه شبکه های اجتماعی در این زمینه باشیم و تحریک مطالبات نسل جوان – زنان و دمکراسی خواهی در سطح کشور رشد فزاینده را در بر خواهد داشت.

برای اینکه مشخص نمائیم چه مواردی باعث گردیده تا مردم در انتخابات ترکیه حضوری پر شور داشته باشند بایستی آنالیزی گذرا نسبت به انتخابات در ترکیه صورت بپذیرد؛ پایگاه اردوغان بیشتر در مناطق سنتی، مذهبی، روستایی، حاشیه و شهرهای کوچک بوده است. در حالی که رقیب اصلی وی کمال اوغلو توانسته اکثریت آرای خود را در کلان شهرها از جمله آنکارا و استانبول در قشر زنان- جوانان- غیر مذهبیون، کردها و اتباع ترکیه مقیم خارج از کشور را جلب نماید.

قاطبه مردم مناطق زلزله زده ترکیه در انتخابات شرکت نموده و اکثریت به اردوغان رأی داده اند. بررسی صورت گرفته حاکی از کارنامه قابل دفاع اردوغان در سازندگی ترکیه بوده است و مردم ترکیه می توانند ترکیه قبل از اردوغان را با فقر امکانات زیر بنایی مانند:

بزرگراه، فرودگاه، سد، راه آهن، کارخانه، دانشگاه، بیمارستان و … به یاد اورده و با امروز مقایسه کنند.

فقط به عنوان یک مثال می توان به فرودگاه جدید استانبول اشاره کرد که در سه سال گذشته، عنوان برترین فرودگاه اروپا را به خود اختصاص داده است.

بسیاری از سیاسیون ترکیه معتقدند: در تاریخ ۱۰۰ ساله جمهوری ترکیه، دو نفر بیشترین تاثیر را داشته اند. مصطفی کمال آتاترک و رجب طیب اردوغان.

پروژه های در دوره اردوغان مانند اولین کشتی پهپاد بر جهان، هواپیمای جنگی ساخت ترکیه، هلی کوپتر تهاجمی، خودروی ملی تمام برقی به نام “توگ”، ارسال ماهواره ترکیه به فضا و … که تماماً در زمان اردوغان ساخته شده اند.

برغم موارد فوق شاهد بودیم حضور گسترده مردم ترکیه در انتخابات و رقابت نزدیک قلیچدار اوغلو با رجب طیب اردوغان به عنوان یک شگفتی ساز تلقی گردید و این در حالی بود که انتخاب نسل جوان در کلان شهرها به اوغلو شگفتی ساز دوم را موجب گردید.

چرا به رغم تلاش های اردوغان در پیشرفت اقتصادی و سیاسی ترکیه، باز جوانان با حضور پای صندوق رای و با انداختن آرای خود به نفع رقیبان اردوغان، شگفتی ساز شدند؟ آیا نسل جوان ایرانیان نیز با حضور گسترده خودشان در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۴۰۲ چهره های افراطی را در کرسی های مجلس انتخاب خواهند نمود؟

آیا ظهور شگفتی ساز در انتخابات ترکیه، در ایران هم مورد نظر محتمل و متصور است؟

می توان پیش بینی کرد بایستی منتظر حضور غیر قابل انتظار جوانان ایرانی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۴۰۲ باشیم. انتخاباتی که با حضور گسترده ی مردم همراه خواهد بود و نتایج آن، انتخاب چهره های افراطی می گردد که بستر اصلی آنان از وقایع شهریور ۱۴۰۱ در سطح کشور فراهم شده و اینگونه انتخاب را در تمایل کاربران کشور ما به نتایج انتخابات در ترکیه می توان قابل ارزیابی و پیش بینی نمود.

 

سرویس سیاسی

وبگاه تحلیل ایرانی

خرداد 1402