تحلیل ایرانی
بررسی و تحلیل

توافق هسته ای جدید با جمهوری اسلامی ایران ، اسرائیل را تهدید میکند؟

توافق هسته ای جدید با جمهوری اسلامی ایران ، اسرائیل را تهدید میکند؟

سندیکای خبری یهود؛ ۱۲ ژوئن :

نویسنده: یونی بن مناخیم

مقامات ارشد در اورشلیم نگران ناتوانی اسرائیل در تأثیر گذاری بر دولت جو بایدن و کنگره ایالات متحده در موضوع هسته ای ایران هستند.

در حالی که ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران ادامه مذاکرات در خصوص امضای توافق موقت هسته ای را رد کرده اند؛ اورشلیم این ادعای آنها را نمی پذیرد گمان میرود دو کشور عربی از جمله عمان، میان واشنگتن و تهران میانجیگری کنند. اسرائیل عمیقاً نگران نتیجه احتمالی این مذاکرات است، حتی اگر تحقق آنها مدت زیادی به طول بیانجامد.

به گفته مقامات ارشد در اورشلیم تزاچی هانگبی مشاور امنیت ملی و ران در مر، وزیر امور استراتژیک نگرانی های خود را پس از دیدار اخیر خود با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا در واشنگتن ابراز کردند.

منابع اسرائیلی مدعی هستند که مذاکرات محرمانه هسته ای میان ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل «کمتر در ازای کمتر» استوار است. چنین توافقی به معنای دستیابی به یک توافق موقت فقط در مورد موضوعات خاصی است که هر دو طرف میتوانند بر روی آن توافق کنند. در مورد توافق موقت با ایران تمرکز بر توقف غنی سازی اورانیوم توسط جمهوری اسلامی ایران در ازای آزادسازی چند صد میلیارد دلار از وجوه مسدود شده این کشور است.

نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز در گفتگوی تلفنی با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا که به تازگی سفر خود به عربستان سعودی را به پایان رسانده بود به این موضوع پرداخت. بنیامین نتانیاهو مخالفت اسرائیل با هرگونه توافق آمریکا با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد و تاکید کرد که چنین توافقی اسرائیل را مقید نمیکند و نمیتواند آنها را در منگنه قرار دهد.

اورشلیم بیم آن را دارد که دولت جو بایدن پیشبرد عادی سازی روابط میان اسرائیل و عربستان سعودی را مشروط به پذیرش توافق هسته ای جدید توسط اسرائیل کند؛ توافقی که احتمالا میان ابرقدرتها و جمهوری اسلامی ایران امضا خواهد شد. هفته گذشته آنتونی بلینکن با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در ریاض دیدار کرد، جایی که آنها با یکدیگر در مورد موضوعات مختلف از جمله عادی سازی احتمالی روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل گفتگو کردند.

مقامات سعودی اشاره کرده اند که موانع مهمی برای پیشبرد این موضوع وجود دارد آمریکایی ها در انجام شرایط عربستان تردید دارند شرایطی که شامل حق داشتن برنامه صلح آمیز هسته ای و تامین تاسیسات غنی سازی اورانیوم ارائه و ارسال هواپیماهای ۳۵-F به این کشور و همچنین اعطای ضمانت های مشابه به عربستان سعودی} پیمان دفاعی با آمریکا{ _ مانند ضمانت هایی که به یک کشور عضو ناتو داده شده است میباشد.

مسئله فلسطین نیز با موانع مهمی مواجه است فیصل بن فرحان وزیر امور خارجه عربستان سعودی در جریان سفر آنتونی بلینکن به عربستان سعودی خاطر نشان کرد: «ما معتقدیم که عادی سازی روابط با اسرائیل به نفع همه خواهد بود اما بدون صلح برای مردم فلسطین و ایجاد کشور مستقل فلسطين منافع حاصل از عادی سازی با اسرائیل محدود خواهد بود.»

مقامات ارشد در اورشلیم نگران ناتوانی اسرائیل در تأثیرگذاری بر دولت جو بایدن و کنگره ایالات متحده در موضوع هسته ای ایران هستند با توجه به اینکه حزب دموکرات که منتقد سیاست های دولت اسرائیل به ویژه در مورد فلسطین بوده است و کنترل کاخ سفید و سنا را در دست دارد؛ اسرائیل برای گرد هم آوردن مخالفان در کنگره علیه توافق هسته ای جدید تلاش خواهد کرد.

علاوه بر این کشورهای اروپایی مانند ،آلمان فرانسه و بریتانیا به احتمال زیاد مخالف امضای چنین توافقی نیستند.

توافق هسته ای موقت میان جمهوری اسلامی ایران و قدرتهای جهانی، چندین خطر را برای اسرائیل به همراه دارد: نخست انتظار میرود این توافق موقت تحریم های غرب علیه جمهوری اسلامی ایران را لغو کند با انجام این کار فوراً ۲۰ میلیارد دلار در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار میگیرد و چند صد میلیارد دلار به دنبال آن به این کشور تحویل داده خواهد شد. با هجوم این سرمایه ها جمهوری اسلامی ایران میتواند توانایی های نظامی خود و نیروهای نیابتی اش در سراسر خاورمیانه را تقویت کند.

دوم، در حالی که جمهوری اسلامی ایران وعده داده که غنی سازی اورانیوم خود را متوقف میکند اما باید در نظر داشت که این کشور در حال حاضر در آستانه هسته ای شدن قرار دارد جمهوری اسلامی ایران، در طول مدت این توافق؛ احتمالا به توسعه فناوری تسلیحات هسته ای و همچنین برنامه موشک های بالستیک خود ادامه خواهد داد همچنین ممکن است از این زمان برای تقویت تأسیسات هسته ای خود در برابر حمله نظامی نیز استفاده کند.

یک توافق هسته ای موقت پوششی برای این فعالیت ها فراهم میکند زیرا امضای این توافق با جمهوری اسلامی ایران حمله اسرائیل به این کشور را مشکل سازتر و دشوارتر خواهد کرد.

با این حال برخی از مقامات ارشد نهاد امنیتی اسرائیل بر این باورند که توافق موقت هسته ای جدید میان جمهوری اسلامی ایران و قدرتهای بزرگ ممکن است در مقایسه با وضعیت کنونی که در آن جمهوری اسلامی ایران بدون هیچ کنترلی همچنان به جاه طلبی های هسته ای خود ادامه میدهد مانند انتخاب میان بد و بدتر است.

{یونی بن مناخیم پژوهش گر کهنه کار در امور عرب و مفسر دیپلماتیک رادیو و تلویزیون اسرائیل، تحلیلگر ارشد خاورمیانه در مرکز اورشلیم است. او به عنوان مدیرکل و سردبیر سازمان رادیو و تلویزیون اسرائیل فعالیت کرده است.}