تحلیل ایرانی
بررسی و تحلیل

اسرائیل پیش از توافق هسته ای به ایران حمله نخواهد کرد

اسرائیل پیش از توافق هسته ای به ایران حمله نخواهد کرد

جروزالم پست؛ ۱۲ ژوئن

نویسنده یونا جرمی باب

مهم نیست که رهبران سیاسی اسرائیل در مقابل عموم چه میگویند؛ زمانی که مذاکرات به بن بست میرسد آنها به مراتب بیشتر مایل به حمله به جمهوری اسلامی ایران هستند.

هیچ کس به طور قطع نمیداند که اگر اسرائیل احساس کند که دیگر زمان ممانعت از دستیابی آیت الله ها به توانایی سلاح های هسته ای قابل استقرار به پایان رسیده است آیا ماشه را میکشد و پیشگیرانه به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران ضربه  می زند.

اما تقریباً میتوان فرض کرد که تا زمانی که بین غرب و جمهوری اسلامی ایران یک فرصت برای حصول توافقی قریب الوقوع وجود دارد اورشلیم هیچ اقدام خطرناک بزرگی انجام نخواهد داد.

احتمالاً فرقی نمیکند که این توافق بازگشت کامل به توافق نامه هسته ای ۲۰۱۵ موسوم به برجام باشد یا به امتیاز دهی «کمتر برای کمتر» – یعنی توقف نسبی نقض های هسته ای در ازای معافیت بخشی از تحریم ها که از هفته گذشته سرفصل اخبار را به خود اختصاص داده است. هر یک از این گزینه ها استدلال اسرائیل به جهان را مبنی بر وجود یک تهدید قریب الوقوع حذف و از بین میبرد با این فرض که مدارک و شواهد واضح و قانع کننده جدیدی از چنین تهدیدی وجود ندارد.

این مسئله را میتوان از این واقعیت استنتاج کرد که اخیراً تنها سیاستمداران اسرائیلی هستند که بیشتر و با صدای رساتر در مورد حمله به جمهوری اسلامی ایران صحبت کنند و هیچ یک از مقامات دفاعی اسرائیل فوریتی و اضطرار خاصی برای حمله ابراز نمی کنند.

در واقع پس از آن که آویو کوخاوی رئیس وقت ستاد مشترک ارتش اسرائیل در ماه گذشته سخنرانی کرد که برخی از روزنامه نگاران اسرائیلی آن را اشاره ای به جنگ جدید با تهران میدانستند؛ روزنامه جروزالم پست اطمینان یافت که هیچ چیز دور از ذهن نیست اما با نگاهی به سوابق عمومی گذشته دولت یهود در مورد حمله گاه و بیگاه یا حمله احتمالی به جمهوری اسلامی  ایران از سال ۲۰۱۲ نیز میتوان به وضوح دریافت که اسرائیل در دوران مذاکرات بر سر توافق هسته ای یا توافق احتمالی آتش حملات خود را خاموش میکند و آن را بسیار بیشتر به تاخیر می اندازد.

به روزنامه پست گفته شده است که نهادهای امنیتی اسرائیل فعالیت های خود علیه جمهوری اسلامی ایران را بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ متوقف نکردند دوره ای که در آن یک توافق موقت نزدیک به تصویب شدن بود و به برجام منجر شد، اما به نظر میرسد آنها یا کاهش یافته اند یا دست کم نتوانستند آن را در پرونده و سوابق عمومی ثبت کنند.

به همین ترتیب از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ سوابق و شواهد عمومی دال بر انجام حملات یا حملات ادعایی به تأسیسات هسته ای  جمهوری اسلامی ایران وجود نداشت یا اصلاً هیچ گزارشی در این خصوص ثبت نشده است.

همه چیز در ژوئن ۲۰۲۰ تغییرکرد ، زمانی که شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برای اولین بار در یک دهه اخیر جمهوری اسلامی ایران را به دلیل عدم شفافیت و شکست در حل مسائل هسته ای ناشی از افشای تعدادی از سایت های هسته ای اعلام نشده و کشف و ردیابی مواد هسته ای غیرقانونی توسط موساد در سال ۲۰۱۸ محکوم کرد.

پس از توقف مذاکرات هسته ای انفجارها به تاسیسات هسته ای ایران آسیب رساند. با متوقف شدن مذاکرات هسته ای و اعلام محکومیت جمهوری اسلامی ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، حملات ویرانگر علیه تأسیسات هسته ای و دیگر تأسیسات در سراسر جمهوری اسلامی ایران شروع شد.

برخی از انفجارها احتمالاً ناشی از تعمیر و نگهداری ضعیف بوده است، اما تخریب تأسیسات هسته ای جمهوری اسلامی ایران در نطنز در دوم ژوئیه را اکثراً به اسرائیل نسبت میدهند همانطور که تخریب تأسیسات دیگری در نطنز در آوریل ۲۰۲۱ و یک سایت دیگر در کرج در ژوئن ۲۰۲۱ و ترور شهید محسن فخری زاده رئیس و پدر برنامه هسته ای ایران نیز به اسرائیل نسبت داده شد.

در ماه آوریل گذشته جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا رسماً ایده لغو تحریم ها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را به عنوان بخشی از روند مذاکرات اندکی پس از کاهش تمرکز بر توافق با جمهوری اسلامی ایران به دلیل تغییر تمرکز غرب به حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ رد کرد.

این حوادث نیز موجب قطع روند مذاکرات برای یک دوره چند ماهه شد در آن دوره از اواخر ماه آوریل تا اواسط ماه ژوئن ۲۰۲۲، تعداد زیادی از دانشمندان هسته ای جمهوری اسلامی ایران و مقامات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ترور شدند که بسیاری آن را دوباره به اسرائیل نسبت دادند.

در نوامبر آن سال شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران را محکوم کرد. اندکی پس از آن، در ماه ژانویه گذشته حمله بزرگ دیگری به جمهوری اسلامی ایران انجام شد که اکثریت آن را به اسرائیل نسبت دادند.

همچنین، اسرائیل همیشه میتواند تلاش کند تا از اقدامات مخفیانه تر بدون گرفتن اعتبار عمومی استفاده کند این کشور در سال های اخیر بیشتر از آنچه که در سوابق گذشته خود داشته است به طور علنی در مورد اقدامات مخفیانه خود اشاره کرده است.

اما اکثریت قریب به اتفاق مواقع، مهم نیست که رهبران سیاسی اسرائیل به مردم چه میگویند زمانی که مذاکرات به بن بست میرسد آنها به مراتب بیشتر مایل به حمله هستند. و هنگامی که مذاکرات به نظر نزدیک به یک معامله باشد یا زمانی که توافقی وجود دارد به نظر میرسد آنها بیشتر مراقب هستند تا مبادا به دلیل شکستن توافقی که در حال انجام است، سرزنش شوند.

اسرائیلی ها میتوانند درباره ابعاد مثبت یا منفی بودن هرگونه توافق هسته ای احتمالی قریب الوقوع بین تهران و قدرت های جهانی بحث کنند اما در هر صورت تا زمانی که اکثریت طرفدار توافق باشند احتمالاً اقدامات اورشلیم بسیار آرام و ملایم تر خواهد بود.