ائتلاف دریایی احتمالی ایران و کشورهای خلیج (فارس) عامل تقویت ثبات یا افزایش درگیری است؟
ائتلاف دریایی احتمالی ایران و کشورهای خلیج (فارس) عامل تقویت ثبات یا افزایش درگیری است؟
الخليج الجديد؛ ۲۰ ژوئن
پیامدهای ائتلاف دریایی احتمالی ایران و کشورهای خلیج عرب (فارس) پیچیده و “نامطمئن توصیف شده است؛ زیرا کارشناسان معتقدند این امر میتواند باعث تقویت ثبات منطقه ای شود در حالی که دیگران بیم آن دارند که این امر منجر به افزایش تنش و درگیری شود.
دو تحلیلگر “سید ریان امیر و محمد اشتیاق حسین” در تحلیلی در وب سایت آمریکایی مدرن دیپلماسیModern diplomacy خاطرنشان کردند دریادار شهرام ایرانی فرمانده نیروی دریایی ایران در دوم ژوئن ماه جاری میلادی اظهار داشت که کشورش و عربستان و امارات و قطر و بحرین و عراق و هند و پاکستان در نظر دارند برای تامین ثبات در منطقه یک ائتلاف دریایی تشکیل دهند.
سید ریان و محمد اشتیاق ادامه دادند هر چند سایر کشورهای ذیربط تا کنون در این خصوص اظهار نظر نکرده اند اما این ائتلاف احتمالی گام بلندی در جهت شکل گیری خاورمیانه یکپارچه بدون وجود شکافهای سیاسی و حضور قدرتهای خارجی خواهد بود.
این دو تحلیلگر :افزودند ایران و عربستان با میانجیگری چین در دهم ماه مارس گذشته توافقنامه ای به امضا رساندند و بر اساس آن روابط دیپلماتیک خود را از سرگرفتند و به هفت سال رابطه قطع شده میان دو کشور پایان دادند. ناظران سیاسی میگویند که رقابت آنها بر سر نفوذ باعث درگیریهای بسیار در سراسر خاورمیانه شده است.
آنان خاطرنشان کردند: این توافقنامه تلاش های اسرائیل همپیمان آمریکا جهت قرار دادن ایران در انزوای سیاسی را ناکام گذاشت ایران و اسراییل یکدیگر را دشمن شماره یک خود میدانند امنیت منطقه تا اندازه زیادی تحت تاثیر این ائتلاف دریایی قرار خواهد گرفت زیرا ائتلاف یاد شده در نظر دارد به حل و فصل مسائل امنیتی همچون تهدیدهای دریایی و بی ثباتی در خلیج عرب (فارس) بپردازد و این امر با تقویت همکاری میان این کشورها انجام خواهد گرفت که به طور سنتی با یکدیگر در رقابت بسر میبرند.
به گفته سید ریان و محمد اشتیاق ائتلاف مزبور میتواند قدرت منطقه را در مقابل حملات خارجی ها تقویت نماید و امنیت راه های اصلی اقتصادی را تضمین کند.
آنان تصریح کردند منطقه در بردارنده مهمترین راه های ترانزیتی در جهان همچون کانال سوئز و تنگه هرمز است و همچنین خاورمیانه در بردارنده بزرگ ترین ذخایر نفت و گاز طبیعی در جهان است.
آنها ادامه دادند کشورهای ذیربط در ائتلاف با مزایای احتمالی افزایش سرمایه گذاری و تجارت و طرح های مشترک زیربنایی آشنا هستند و میتوانند امکانات اقتصادی منطقه را به بهره برداری برسانند و کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشند.
اما به گفته این دو محقق ، ائتلاف دریایی یاد شده در بردارنده پیامدهای سیاسی گسترده ای است زیرا سلطه قدرت های خارجی به رهبری آمریکا را به چالش میکشد و ساختار جدیدی برای روابط سنتی در خاورمیانه پی ریزی میکند.
آنان افزودند: دو نوع محرک انگیزه بخش مهم در این میان وجود دارد به نظر میرسد ایران و سایر کشورها در خلیج (فارس) متوجه این نکته شده اند که جنگ های نیابتی بر رشد و توسعه آنها تاثیر منفی به دنبال خواهد داشت و از سوی دیگر آمریکا به تدریج حضور خود را در خاورمیانه کاهش داده و به سوی شرق آسیا جهت مقابله با نفوذ چین تمرکز یافته است و بر همین اساس واشنگتن دیگر به عنوان ارائه دهنده راه حل های جدید جهت حل و فصل مسائل منطقه به شمار نمیرود.
اعلام تشکیل ائتلاف دریایی احتمالی از سوی ایران چند روز پس از آن صورت گرفت که امارات از ائتلاف دریایی منطقه ای در خلیج (فارس) به رهبری آمریکا اعلام عقب نشینی کرد که مقر آن در بحرین است و یکی از اهداف آن تامین امنیت تجارت جهانی نفت است.
سید ریان و محمد اشتیاق گفتند: قدرتهای خارجی در مورد ائتلاف دریایی احتمالی با یکدیگر اختلاف نظر دارند و آمریکا از اعلام این مطلب از سوی ایران ابراز شگفتی کرده و ایران را عامل اصلی بی ثباتی در منطقه معرفی کرده است.
در حالی که چین به عنوان رقیب راهبردی آمریکا از طرح ابتکاری ایران اعلام حمایت کرده است زیرا معتقد است که کشورهای منطقه میتوانند با یکپارچگی و تسلط یافتن بر آینده خود به رشد و توسعه خویش ادامه دهند.
به گفته سید ریان و محمد اشتیاق ، کارشناسان معتقدند که این ائتلاف تا اندازه زیادی نفوذ آمریکا در منطقه را نادیده خواهد گرفت و چین به بازیگر عمده تبدیل خواهد شد.
آنان ابراز داشتند: ائتلاف دریایی احتمالی ایران با کشورهای خلیج (فارس) همچنان در مراحل ابتدایی خود قرار دارد و میزان تاثیرگذاری و موفقیت آن در دراز مدت هنوز مشخص نشده است اما منطقه در حال حرکت به سوی یک نظام جدید منطقه ای است و خاورمیانه یکپارچه علاوه بر امنیت و ثبات منطقه در بردارنده پیامدهای دراز مدت بر جغرافیای سیاسی بین المللی است.