تاثیر آزادسازی دارایی های توقیف شده ایران در بازارهای تهران
تاثیر آزادسازی دارایی های توقیف شده ایران در بازارهای تهران
الجزیره؛ ۱۵ اوت
برعکس نخبگان ایران که نسبت به سیاست های خارجه کشورشان دیدگاه های متفاوتی دارند؛ نگاه افکار عمومی به بازارهای اقتصادی دوخته شده است و در انتظار پیامدهای مثبت توافق سیاسی ایران و آمریکا بر زندگی روزمره مردم هستند.
پس از اعلام دستیابی واشنگتن و تهران در پنجشنبه گذشته به توافق دال بر آزادسازی میلیاردها دلار راکد مانده ایران در مقابل مبادله زندانیان میان دو کشور ، شماری از بازارهای ایران با توجه به بهبود به وجود آمده در ارز ملی کشور با سردرگمی و کاهش نرخ ها مواجه شدند و همین امر باعث شد تا پرسش هایی در خصوص بهره برداری اقتصاد ملی از توافق یاد شده و تاثیر آن در بازارهای داخلی مطرح شود.
الجزیره نت از کارشناسان و پژوهشگران ایرانی در خصوص انعکاس و بازتاب توافق سیاسی بر صحنه اقتصادی و بخش هایی که از دارایی های آزاد شده ایران سود بیشتری می برند پرسشهایی به عمل آورده است که توجه شما را به آنها جلب می کنیم
** میزان دارایی های آزاد شده ایران چقدر است؟
محمد رضا فرزین رئیس بانک مرکزی ایران گفت : ۷ میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران در کره جنوبی بر اساس این توافق آزاد شده است.
البته وی خاطرنشان کرد : تهران بخاطر کاهش یافتن ارزش واحد پولی کره جنوبی در مقابل دلار تقریبا یک میلیارد دلار از ارزش دارایی های یاد شده را از دست داد و در همین رابطه از شش میلیارد دلار باقی مانده در جهت خرید کالاهایی که مشمول تحریم ها نمیشوند، استفاده خواهد شد.
فرزین در گفت وگوی مطبوعاتی خود ضمن اعلام این مطلب افزود که تهران در آینده به بخش دیگری از دارایی های بلوکه شده خود در برخی از کشورها دست خواهد یافت بدون آنکه به نام این کشورها اشاره نماید.
هر چند خبرگزاری رسمی ایران جمعه گذشته خاطرنشان کرد که توافق با واشنگتن آزادسازی ۱۰ میلیارد دلار بلوکه شده در کره جنوبی و عراق را در برمی گیرد و در چارچوب معامله انجام گرفته داراییه ای ایران از بانک تجارت عراق آزاد خواهد شد اما یحیی آل اسحاق رئیس اتاق مشترک تجاری ایران و عراق این موضوع را تکذیب کرد.
آل اسحاق در گفت وگوی کوتاهی با الجزیره نت تاکید کرد قرار نیست دارایی های ایران در عراق آزاد شود و انتقال اموال ایران از بانک تجارت عراق در دستور کار قرار ندارد.
وی گفت: مطلب انتشار یافته در دو ماه پیش مبنی بر اینکه عراق به طور رسمی ۳ میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده ایران موجود در بانک های این کشور را آزاد خواهد کرد هیچ ارتباطی با تبادل زندانیان ندارد.
** بازارهای ایران با این موضوع چگونه برخورد کردند؟
اولین انعکاس خبر آزادسازی دارایی های بلوکه شده ایران در کره جنوبی در نرخ مبادله دلار در تهران نمایان شد به گونه ای که ظرف ۲۴ ساعت ارزش هر دلار از ۴۹۵ هزار ریال ایران در عصر پنجشنبه گذشته به تقریبا ۴۸۰ هزار ریال کاهش یافت اما در عصر روز یکشنبه در بازار موازی به ۴۹۰ هزار ریال بازگشت کرد.
برعکس ارز ایران که به دنبال توافق یاد شده بهبود یافت معامله شکل گرفته بر بازار بورس تهران تاثیر منفی به همراه داشت به گونه ای که شاخص کل در روز شنبه ۴۷ هزار واحد و در روز یکشنبه ۱۷۰۰ واحد سقوط کرد.
همانند بازار خودروها ، نرخ طلا با کاهش چشمگیری در تهران مواجه شد به گونه ای که هر گرم طلا ۱۸ عیار به یک میلیون و ۳۲۳ هزار ریال رسید و در مقایسه با مدت قبل از توافق به میزان ۴۳۰ هزار ریال کاهش یافت.
کمال سید علی معاون سابق بانک مرکزی ایران در امور ارز در مورد میزان تاثیر آزادسازی دارایی های بلوکه شده ایران در بازارهای داخلی عامل کاهش نرخ ها در بازار ایران را ناشی از تاثیر روحی روانی خبر آزادسازی میلیاردها دلار از اموال ایران دانست.
وی تاکید کرد روند فعلی موقتی است؛ زیرا حجم اقتصاد ایران بسیار فراتر از آمار یاد شده است.
** کدام یک از بخش های ایران سود بیشتری خواهند برد؟
مطالب انتشار یافته از سوی ایران و آمریکا به طور مشترک حکایت از آن دارد که دارایی های آزاد شده برای خرید کالاهایی اختصاص خواهد یافت که مشمول تحریم ها نیستند.
روح الله لطیفی سخنگوی کمیسیون روابط بین الملل و رشد و توسعه تجارت در غرفه صنعت و تجارت و معادن ایران و سخنگوی سابق گمرک ایران فاش کرد آمریکا در گذشته به برخی از کشورها از جمله عراق اجازه داد تا مبلغ ناچیزی از دارایی های بلوکه شده ایران را آزاد کنند به شرط آنکه از آن برای خرید کالاهای اساسی به ویژه دارو و مواد غذایی استفاده شود.
لطیفی در گفت وگو با الجزیره نت توضیح داد: دولت ایران خود در مورد نحوه استفاده از دارایی های آزاد شده تصمیم خواهد گرفت اما وی با توجه به تجربه کشورش در زمینه دارایی های آزاد شده از سوی برخی از کشورها پیش بینی کرد که تهران به خرید دارو و تجهیزات پزشکی با توجه به نیازهای بخش بهداشت اولویت خواهد بخشید و واردات گندم و جو و ذرت و روغن در اولویت های بعدی خواهند بود.
لطیفی با اشاره به کمبود بسیاری از داروها در داروخانه های ایران از مرگ سلمی دختر سه ساله علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت به دلیل نبود داروی لازم بخاطر تحریم های اعمال شده علیه ایران پرده برداشته و تاکید کرد: بسیاری از بیماران در نتیجه کمبود برخی از داروها در کشور رنج میبرند .
در همین راستا همایون آبادی نماینده و عضو کمیسیون بهداشت پارلمان در گفت وگو با الجزیره نت توضیح داد: نمایندگان پارلمان نیاز کشور به دارو را به دولت تذکر داده اند و او امیدوار است این مشکل پس از آزادسازی بخشی از دارایی های بلوکه شده حل و فصل شود.
** نحوه برخورد محافل ایران با خبر آزادسازی دارایی های بلوکه شده
در ارتباط با معامله شکل گرفته در خصوص مبادله زندانیان و آزادسازی دارایی های بلوکه شده محافل ایران به دو بخش استقبال کننده و انتقاد کننده تبدیل شدند قشر گستردهای از احزاب سیاسی فائق آمدن دیپلماسی بر تحریم های آمریکا را ستودند اما شماری از شخصیت های برجسته جریان اصلاح طلب بازگشت سیاست خارجه کشور به نقطه صفر را به تمسخر گرفتند.
آقای حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران تاکید کرد که دولت در نظر دارد تحریم های غیرقانونی را خنثی کرده و به طور کامل حقوق ملت ایران را احقاق نماید.
وی در توئیتی در تریبون ایکس بر در پیش گرفتن دیپلماسی فعال جهت تضمین منافع ملی و تلاش برای خنثی کردن تحریم های غیرقانونی تاکید کرد .
عبدالناصر همتی رئیس سابق بانک مرکزی آنچه را که هواداران دولت از آن به عنوان دستاورد در خصوص آزادسازی ۶ میلیارد دلار بدون اعلام موافقت با قوانین ” فاتف ” مربوط به مبارزه با پولشویی و تامین هزینه تروریسم را به باد تمسخر گرفت و این سوال را مطرح کرد که آیا توافقنامه یاد شده میتواند تاثیر تحریم ها را از بین ببرد؟ و آیا انسان میتواند از اینکه واشنگتن به ایران اجازه خرید مواد غذایی و دارویی داده خوشحال باشد؟
** آیا توافق بر سر مبادله زندانیان زمینه ساز کاهش هر چه بیشتر تحریم ها خواهد شد؟
پرستو بهرامی راد پژوهشگر در زمینه امور بین الملل معامله مبادله زندانیان میان تهران و واشنگتن را گامی در جهت صحیح توصیف کرد؛ زیرا دو طرف برای حل و فصل مسائل لا ينحل میان خود تصمیم گرفته اند تا پشت میز مذاکرات قرار بگیرند.
وی پیش بینی کرد که اگر ایران و آمریکا بر سر ادامه مذاکرات تاکید کنند در آن صورت دیدگاه های آنها به یکدیگر نزدیک تر خواهد شد.
بهرامی راد در گفت وگو با الجزیره نت با اشاره به نزدیک بودن زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و پارلمانی در جمهوری اسلامی ابراز امیدواری کرد که این معامله یک تسکین موقت برای عبور از مزایای انتخاباتی نباشد.
وی با اشاره به ادامه مذاکرات غیر مستقیم میان تهران و واشنگتن با میانجیگری کشورهای خلیج فارس پیش بینی کرد که دو طرف به توافق های موقت دیگری دست خواهند یافت اما بعید دانست که در برهه کنونی توافق هسته ای امضا شده در سال ۲۰۱۵ احیا شود.