تحلیل ایرانی
بررسی و تحلیل

ایران برای حمایت از حماس در جنگ با اسرائیل تا کجا پیش خواهد رفت؟

ایران برای حمایت از حماس در جنگ با اسرائیل تا کجا پیش خواهد رفت؟

المانیتور؛ ۱۹ نوامبر

چهل روز پس از جنگ اسرائیل و حماس، فرمانده سپاه قدس ایران به این گروه شبه نظامی وعده داد که ایران هر کاری را که لازم باشد انجام خواهد داد با این حال در مورد تمایل ایران به خطر دخالت مستقیم در جنگ سوالاتی مطرح است.

فرمانده نیروی قدس ایران، شاخه قدرتمندی که عملیات نظامی جنجالی خارجی و برون مرزی آن را فرماندهی می کند، به جنبش مقاومت اسلامی حماس، یک سازمان و تشکیلات سیاسی و نظامی اسلام گرای سنی مذهب که بر نوار غزه در سرزمینهای فلسطینی حکومت میکند از حمایت بی دریغ تهران در بحبوحه جنگ اسرائیل علیه غزه اطمینان داده است.

اما عليرغم اعلامیه عمومی که در آن سردار سرلشکر اسماعیل قاآنی اعلام کرد که ما در این نبرد تاریخی هر کاری را که لازم باشد انجام خواهیم داد اقدامات عملی ایران همچنان محتاطانه و پنهان باقی مانده است.

این نامه که به زبان عربی نوشته شده خطاب به فرمانده گردان های القسام حماس محمد الدیف است. این شاخه مسلح مسئول عملیات ۷ اکتبر بود که در آن شبه نظامیان حماس به جوامع و پایگاه های نظامی اسرائیل حمله کردند و ۱۲۰۰ نفر را کشتند که بیشتر آنها غیرنظامی بودند اسرائیل در واکنش به این اقدام جنگ ویرانگری را در نوار غزه به راه انداخته است که بیش از ۱۱۰۰۰ کشته برجای گذاشته است و محکومیت جهانی را برانگیخته است.

از نظر سردار قاآنی حمله حماس به اسرائیل یک ابتکار حماسی و بی نظیر بود و افزود: فلسطین و منطقه پس از عملیات طوفان الاقصی دیگر مانند قبل نخواهد بود. وی در ادامه خاطر نشان کرد: حماسه بزرگی به نام طوفان الاقصی خلق کردید که ضعف و شکنندگی رژیم غاصب صهیونیستی را به وضوح نمایش داد و نشان دادید که این رژیم از لانه عنکبوت ضعیف تر است.

نیروی قدس مسئولیت فعالیت های برون مرزی سپاه پاسداران ایران را بر عهده دارد سپاه پاسداران در طول سال ها شبکه ای از نیروهای نیابتی در سراسر خاورمیانه به ویژه در لبنان، سوریه عراق و یمن را تأمین مالی، تسلیحاتی کرده و آن ها را آموزش داده تا برنامه های ایدئولوژیکی و نظامی جمهوری اسلامی شیعه را گسترش داده و پیش ببرد. سردار قاآنی همچنین رفیق دیرینه و جانشین سردار شهید قاسم سلیمانی بانفوذترین سردار جمهوری اسلامی ایران است که در حمله هوایی آمریکا در سال ۲۰۲۰ ترور شد.

این فرمانده تندرو با تاکید بر تعهد برادری ایران با حماس افزود: برادران شما در محور مقاومت، با شما متحد هستند.

بدون قول و وعده ای مشخص

با این حال در این نامه مشخص نشده است که جمهوری اسلامی ایران تا چه حد از حماس حمایت خواهد کرد. سیاست اعلام شده ای که جمهوری اسلامی ایران از زمان شروع جنگ دنبال کرده است سیاستی است که به دنبال اجتناب از درگیری مستقیم نظامی در این جنگ می باشد.

مقامات ایرانی، به ویژه  حضرت آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی انقلاب با دقت و محتاطانه خود را از اتهام برنامه ریزی عملیات حماس کنار کشیده اند و گفتمان و لفاظی های خود را به یک سری هشدار مبنی بر حمله گروههای مقاومت – نامی که جمهوری اسلامی ایران به نیروهای نیابتی خود اختصاص داده است – در صورت امتناع اسرائیل از آتش بس محدود کرده اند.

نامه دیرهنگام سردار قاآنی، که با تاخیر و ۴۰ روز پس از آغاز جنگ ارسال شد همچنین میتواند به عنوان یک تاکتیک در حوزه روابط عمومی برای پاسخ به گمانه زنی های فزاینده مبنی بر اینکه جمهوری اسلامی ایران در این جنگ حماس را بدون حمایت رها کرده و پشت حماس را در جنگ خالی کرده است ، ظاهر شود در اوایل ماه نوامبر اسماعیل هنیه رهبر حماس، در تهران با حضرت آیت الله خامنه ای دیدار و گفت و گو کرد خبر این دیدار در آن زمان توسط رسانه های دولتی جمهوری اسلامی ایران که به طور معمول و به طور گسترده به چنین رویدادهایی می پردازند خیلی بزرگ نشد.

با این حال روز چهارشنبه خبرگزاری رویترز مدعی شد که در این دیدار حضرت آیت الله سید علی خامنه ای از اسماعیل هنیه شکایت و گله کرده و به وی گفته است که آنها جمهوری اسلامی ایران را در جریان برنامه عملیات ۷ اکتبر و حمله به اسرائیل قرار نداده اند و به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران نیز به نیابت از حماس وارد جنگ نمی شود.

حماس و گروه های فلسطینی این روایت و گزارش را تکذیب کرده اند به گزارش خبرگزاری رسمی ایران، ایرنا، نماینده بیروت، اسامه حمدان، خبر منتشر شده در رویترز را دروغی بی ارزش و افترای محض خواند وی این دیدار را “مثبت” توصیف کرد، اما به جزئیات بیشتری اشاره نکرد.

اما حماس پیش از این نارضایتی خود را از حزب الله لبنان ، که محبوب ترین و قدرتمندترین نیروی نیابتی جمهوری اسلامی ایران میباشد ابراز کرده و گفته است که حزب الله لبنان از حماس حمایت کافی نکرده است قاضی، حمد، یکی از اعضای ارشد و بلند پایه دفتر سیاسی حماس در مصاحبه با آسوشیتدپرس در اواخر اکتبر اذعان داشت: ما انتظار بیشتری از حزب الله لبنان داریم در حالی که حزب الله لبنان در درگیریهای مرزی خود با ارتش اسرائیل ، ده ها نفر از نیروهایش را از دست داده است اما تعامل و میزان دخالت این گروه در جنگ حماس علیه اسرائیل همچنان بر اساس دستورالعملها و چارچوبهای تهران بوده است.

به نظر میرسد که او روی طنابی باریک راه میرود تا از طرف حزب الله هیچ قولی ندهد زیرا دخالت این گروه به معنای کشاندن لبنان وسط جنگی ویرانگر و همین طور تهدیدی برای موجودیت جمهوری اسلامی خواهد بود.

دو سخنرانی اخیر سید حسن نصر الله رهبر حزب الله نیز بیش از حد انتظار محتاطانه تر از آنچه انتظار میرفت بود. به نظر وی در حال راه رفتن بر روی طناب باریکی میباشد و قصد ندارد که هیچ تعهد علنی از طرف گروهش به کسی دهد، زیرا مشارکت آنها در این جنگ میتواند به معنای سوق دادن لبنان به سمت جنگی ویرانگر باشد، کشوری که اکنون درگیر یک بحران اقتصادی میباشد دخالت این گروه به معنای کشاندن لبنان وسط جنگی ویرانگر و همینطور تهدیدی برای موجودیت جمهوری اسلامی خواهد بود.