تحلیل ایرانی
بررسی و تحلیل

فناوری اسرائیل؛ مهندسی ایرانی؛ با پیشرفته ترین موشک حزب الله ملاقات کنید

فناوری اسرائیل؛ مهندسی ایرانی؛ با پیشرفته ترین موشک حزب الله ملاقات کنید

يدعوت آحار نوت: ۱۷ فوریه ۲۰۲۴

شبه نظامیان  شروع به استفاده از موشک های الماس کرده اند که میتوانند با استفاده از هدایت لیزری هوشمند، حتی بدون دیدن هدف در هنگام پرتاب با دقت حمله کنند. این موشکها چگونه کار می کنند. چگونه این فناوری از اسرائیل به ایران رسید و چه کاری می توان علیه آنها انجام داد؟

حزب الله اخیراً از قابلیت جدید نگران کننده ای رونمایی کرده است – موشکهای مجهز به هدینگ اپتیکال که به هدایت تلویزیونی معروف است. این موشکها از دقیق ترین موشک های جهان هستند و تهدیدات قابل توجهی را به همراه دارند.

تنها یک تروریست می تواند چنین موشک ضد تانکی را برای هدف قرار دادن اهداف با دقت یک تیرانداز المپیک شلیک کند تا زمان نگارش این مقاله، دو پرتاب انجام شده است. یکی به سمت یک منبع اطلاعاتی در نزدیکی متولا، و دیگری به سمت یک تانک مرکاوا – و به نظر می رسد این تازه آغاز کار است.

شبه نظامیان میتوانند با این موشک صدمات قابل توجهی وارد کنند به عنوان مثال تهدید پایگاه های محافظت شده حمله به تجهیزات پنهان شده در پشت سنگرها و دیوارها و ضربه زدن به تانک ها در همه موارد با بردی بیش از ۸ کیلومتر این بسیار بیشتر از یکسری حملات آزار دهنده است. حزب الله با موشک های لیزری هدایت شونده دقیق، می تواند زیر ساخت های تجی ارتش اسرائیل را مختل کند در تحرکات نیروها دخالت کرده و کمین های پیچیده ای برپا کند و این در حالی است که خطر برای نیروهای خودش به حداقل می رسد.

امروز، با نگاهی به عملکرد موشک جدید لبنانی به بررسی این فناوری می پردازیم و یاد میگیریم که سلاح های هدایت شونده لیزری چگونه عمل می کنند و چه کارهایی میتوان علیه آنها انجام داد. خیلی هم پیچیده نیست: فناوری این موشک کاملاً اسرائیلی است. پس چگونه به دست حزب الله رسید؟

بیایید با برخی از اصول اولیه شروع کنیم یک سلاح هدایت لیزری اساساً یک موشک با بمب مجهز به دوربین است که منطقه هدف یا خود هدف را مجسم کرده و فرمان حرکت را در طول مسیر خود تا زمان برخورد هدایت می کند. علاوه بر این اپراتور این امکان را دارد که به طور دستی سلاح را مانند یک خلبان هدایت کرده و در برخی مدل ها حتی در اواسط پرواز، اهداف را تغییر دهد.

مانند بسیاری از نوآوری ها در قلمرو جنگ هوایی تسلیحات هدایت لیزری نیز از آلمان نازی سرچشمه گرفت. شرکت مهندسی و ساخت Henschel طراحی یک سلاح هوشمند ابتدایی را در دست گرفت و تصمیم به تکمیل آن گرفت.

محصول کار آنها شامل یک بمب بود که از طریق جوی استیک دسته کنترل کنترل میشد با پرتاب از یک بمب افکن، یکی از خدمه آن را به سمت اهداف دریایی هدایت میکرد. وجود یک رد دود از دم آن به اپراتور اجازه می داد تا ببیند به کجا می رود و او را قادر می ساخت تا آن را علیه کشتی هایی خارج از برد اسلحه های ضد هوایی بکار گیرند.

این اسلحه 293 Henschel نام داشت و پس از ورود به خدمت توانست حداقل ۲۰ شناور را مورد اصابت قرار دهد. با این حال، دقت آن ضعیف بود و اکثر پرتاب ها به نتیجه نرسیدند. تعبیه آن بر دماغه هواپیماهایی که در حال فرار از جنگنده های دشمن بودند. در حالی که سعی میکردند بمب را از طریق هوا به سمت یک هدف کوچک در حال حرکت روی امواج هدایت کنند، کار آسانی نبود.

دکتر هربرت و اکثر یک بازی زیر دست که در اینجا بسیار به او اشاره خواهیم کرد تصمیم گرفت این بمب را به دوربین مجهز کند با این کار سلاح میتوانست از فاصله دورتری پرتاب شده و دقت بیشتری داشته باشد.

خوشبختانه این بمب بهبود یافته قبل از شکست نازی ها وارد خدمت نشد دانشمندان آمریکایی مشتاقانه این طرح ها را مورد استفاده قرار دادند. آنها چیزی بسیار بزرگتر و جاه طلبانه تر در ذهن داشتند. یک پهباد انتحاری به نام TDR که اولین نمونه در نوع خود بود.

به زودی نسخه آمریکایی Henschel وارد کار شد و طی چند سال توسط بسیاری از کشورها مورد آزمایش قرار گرفت و امروزه به منزله ابزار استانداردی است که در هر ارتش مدرنی یافت می شود.

سه نوع هدایت لیزری وجود دارد.

. اولی؛ عملیاتش کاملاً توسط نیروی انسانی انجام میشود مثلاً من شلیک میکنم و موشک یا بست را به سمت هدف هدایت می کنیم البته این روش بهینه نیست هدایت خودکار در دهه ۱۹۶۰ زمانی که توسعه یافت به اندازه کافی دقیق نبود و خلبان را ملزم به هدایت دستی مهمات میکرد که باعث کاهش دقت قابل توجهی می شد.

. نوع دوم شامل کنترل نسبی توسط انسان است من شلیک میکنم و موشک به سمت مجاورت کلی هدف – گاهی حتی ده ها کیلومتر دورتر با هدایت را دار با یک سیستم اینرسی پرواز میکند و فقط با نزدیک شدن به آن یک فرستنده را فعال میکند. سپس میتوانم هدف را ببینم و روی آن قفل کنم و بگذارم بمب به مسیر خود ادامه دهد.

مسئله لیزر یکی از اشکالات اصلی این فناوری است. انتقال تصاویر در فواصل طولانی به سیگنال ها و فرکانس های قدرتمندی نیاز دارد که میتوان آنها را شناسایی کرد و در نتیجه موشک به راحتی شناسایی می شود. این روش همچنین دارای آسیب پذیری هایی در برابر انواع مختلف پارازیت ها است اما با این حال خود ناوبری سلاح باعث کاهش بار اپراتور می شود.

با این حال نوع سوم چیزی است که چشم انداز فعلی را تعریف می کند. هدایت کامل مستقل، در این سناریودوربین هدف را شناسایی میکند و میفهمد که باید پیکسل خاص آن را ردیابی کند.

پس از قفل شدن و پرتاب ژیروسکوپ ها در صورت نیاز تنظیم میشوند تا هدف را در مرکز قاب نگه دارند و امکان اصابت به اهداف را با حرکت سریع را فراهم میکنند. پس از شلیک می توانم کنار بروم تا یک فنجان قهوه درست کنم و موشک بدون دخالت من به هدف خود می رسد.

مبارزه با این سلاح به طور قابل توجهی دشوارتر است. زیرا بسیار قابل اعتماد است و تا زمانی که دوربین از کیفیت کافی برخوردار باشد. قابلیت ضربه بسیار بالایی دارد.

موشک نوع سوم رایج ترین فناوری هدایت شونده در ارتش اسرائیل است. در هر واحد ضد تانک زیر بال های هر آپاجی وهمچنین در نیروی دریایی یافت میشود. این موشک در سری موشکهای SPIKE تولید شده توسط را قاتل ادغام شده است.

این ادغام به قدری دقیق صورت گرفته که فرار از آنها بسیار دشوار است.

این دقیقاً همان فناوری است که در موشک حزب الله «الماس» (الماس، نامی فارسی است) یافت شده که در سال ۲۰۲۱ وارد خدمت شد.

بر اساس اطلاعات سازنده، وزن این موشک ۱۵ کیلوگرم است. دارای یک دوربین حساسی است که می تواند روی اهداف در روز و شب قفل شود و بالم های بزرگی که با مانورهای چابک اجازه میدهد حتی با اهداف متحرک هم درگیر شوند. ضربه آن کشنده است. در هسته آن یک کلاهک لایه ای قرار دارد که قادر به برش دادن یک متر فولاد است.

موشک الماس ویژگی دیگری نیز در استین دارد می توان آن را حتی بدون هدفگیری پرتاب کرد – فقط در جهت کلی هدف گیری کنید. شلیک کنید و با استفاده از دوربین هدف را در هوا پیدا کنید. سپس آن را بر روی هدف قفل کنید و اجازه دهید تا موشک خودش بی دخالت شما به هدف برسد.

چرا این مهم است؟ زیرا تروریست ها میتوانند در نقاط کور از دید پست های دیده بانی پنهان شوند، شلیک کرده و مسیر موشک را با هدف تنظیم کنند. این به معنای ضربه زدن به یک هدف با خطر صفر است که یک قابلیت نادر و بسیار مورد توجه در هر ارتش است. الماس تمام موشکهای ضد تانک حزب الله، حتی خطرناک ترین موشک های کورنت را پشت سر می گزارد.

ایرانی ها چطور به این موشک دست یافتند؟ راه های زیادی وجود دارد – مجموع تسلیحات SPIKE را قاتل در ۳۰۰۰۰ واحد در ۳۹ کشور فروخته شده که برخی از آنها با ایران شراکت داشتند.

اما در مورد الماس، موشک مستقیماً از منبع وارد شد یک پرتابگر کامل ارتش اسرائیل در جریان جنگ دوم لبنان به دست دشمن افتاد جزئیات این حادثه محرمانه است اما ارتش اسرائیل در نوامبر ۲۰۰۶ رسماً آن را تایید کرد.

سپاه پاسداران ایران به هر کسی که بتواند فناوری خارجی در اختیار آنها بگذارد – با اولویت فناوری های اسرائیل و آمریکا، پول گزافی می دهد. موشک ما به ایران فرستاده شد و در آنجا قطعه قطعه شد و تا آخرین پیچ، پیکسل و تراشه اش آنالیز شد.

مهندسان ایرانی در این زمینه عالی هستند از روزهای جنگ ایران و عراق آنها در یادگیری سریع و پذیرش فناوری های خارجی سرمایه گذاری کرده اند. توانایی های آنها که به دلیل نیاز به وسایل پیشرفته در سالهای تحریم و کمبود قطعات توسعه یافته است و این قابل اغراق نیست.

برجسته ترین نمونه مربوط به دسامبر ۲۰۱۱ است. یک پهباد رادارگریز آمریکایی به دست ایرانیان افتاد، مهندسی معکوس شد و اکنون بعد از هفت سال ایران در حال ارسال به پهبادهای رادارگریز خود به سراسر خاورمیانه است. یکی از آنها در اسرائیل، سرنگون شد.

تا زمان نوشتن این مقاله اینجا یعنی در این همان اتفاقی است که برای موشک از دست رفته SPIKE رخ داد تجزیه و تحلیل، مهندسی معکوس، تولید و توزیع در ارتش های نیابتی ایران، احتمالاً همه قابلیت های این موشک تکراری نبوده و ممکن است محدودیت های مختلفی داشته باشد. اما همچنان یک سلاح دقیق و بسیار خطرناک است.

پس از ورود الماس به خدمت، ایرانیان به این نتیجه رسیدند که الماس به تنهایی کافی نیست و برای آن خواهر و برادر ایجاد کردند. مدل پایه، الماس ، به طور خاص برای نیروهای پیاده با برد ۲ کیلومتر و وزنی مشابه نمونه اصلی اسرائیلی طراحی شده است.

بعد از آن، الماس ۲ است که بزرگتر و دارای بهبودهایی در پایداری و مصرف سوخت بوده و امکان برد ۸ کیلومتری و تعویض دوربین ها را برای شلیک در روز و شب فراهم میکند. این سلاح را می توان بر روی پهبادها نیز نصب کرد و ایرانی ها به طورمکرر در مورد استفاده از آن آموزش می بینند. برادر بزرگ الماس ، دارای برد ۱۶ کیلومتر و دارای شکل کشیده ای است که فقط برای مقابله با وسایل نقلیه و هواپیماهای بدون سرنشین به کار می رود.

حزب الله شلیک موشک های الماس را در امتداد مرز شمالی آغاز کرده اما نتوانسته است از تمام پتانسیل این موشک استفاده کند به عنوان مثال پرتابی علیه پایگاهی در نزدیکی مان را نشان داد که سلاح به هدف خود می رسد. اما هیچ آسیبی به بار نمی آورد – احتمالاً به دلیل نقص موجود در سیستم انفجار زمانی که فیلم منتشر شد حتی ادعاهایی وجود داشت مبنی بر اینکه این فیلم ساختگی است.

بنابراین ما دیدیم که چگونه فناوری پشت الماس توسعه یافت چگونه به دست حزب الله افتاد و چه نوع سردردهایی می تواند ایجاد کند. پس در برابر آن چه می توان کرد؟

به عنوان یک قاعده حتی هوشمندترین و پیشرفته ترین سلاح هدایت لیزری در جهان نیز یک محدودیت قابل توجه دارد اگر نتواند هدف خود را ببیند نمی تواند به آن ضربه بزند و به سادگی در همان جهت کلی حرکت خواهد کرد تا زمانی که با زمین برخورد کند.

اقدامات متقابل میتواند شامل استفاده از وسایل غیر فعال کننده مانند شبکه های استتار برای پنهان کردن اهداف، پرده های دود برای ایجاد تیرگی و روشهای مختلف برای کور کردن پرتابگر باشد.

آسیب پذیری دیگری که در بالا ذکر شد، اختلال در ارتباط بین اپراتور و موشک است. اما چنین جنگ الکترونیکی می تواند بر سیستم های ما نیز تأثیر بگذارد.

علاوه بر این، اگر دوربین نتواند هدف را ببیند، فرقی نمیکند که توسط موشک هدایت شود یا توسط خود حسن نصر الله استفاده از منابع گران قیمت برای چیزی که با یک شبکه استاری خنثی می شود. اتلاف وقت و بودجه است.

وقتی صحبت از وسایل نقلیه به میان می آید بهترین پاسخ حفاظت فعال است. سیستم هایی مانند Trophy اهمیتی نمی دهند که موشک در حال نزدیک شدن توسط لیزر هدایت می شود با مداخله الهی خبر خوب این است که ارتش اسرائیل به خوبی با الماس و توانمندی های آن آشنایی دارد و تاکنون رویه ها و اقداماتی را علیه آن انجام داده است. به عنوان مثال موشکی که به یک تانک مرکاوا اصابت کرد به خدمه داخل آن آسیبی وارد نکرد.

در نهایت، الماس و همتایان آن قابلیت حمله بسیار دقیقی را به حزب الله ارائه می دهند اما این یک تغییر دهنده بازی نیست این روزها دیپلماتهای فرانسوی و دیگر بازیگران بین المللی در تلاش هستند تا توافقی بین اسرائیل و حزب الله را تضمین کنند. تا قبل از فرو بردن منطقه در جنگ سوم ،لبنان، تنشها را کاهش دهند.

من صمیمانه امیدوارم که معماران این قراردادها موشک های الماس و مشابه را در نظر بگیرند – طبق گزارش های مختلف این توافق حزب الله را ۱۰ کیلومتر از مرز ما دور می کند. فاصله ای که با نسل های بعدی موشک فاصله دارد. حتی در حال حاضر، مهندسان در ایران برای افزایش دامنه برد الماس تلاش می کنند و اگر این سلاح به دست تروریست ها برسد، می تواند زندگی اسرائیلی ها را در جوامع مرزی تهدید کند. ایمن بمانید هوشیار باشید که ما پیروز خواهیم شد.