مهاجر ایران ترسیم گر چهره شاخه آفریقا است

مهاجر ایران ترسیم گر چهره شاخه آفریقا است

الجزیره ؛ 20 مه

تمامی طرف های محلی در کشورهای بحران زده واقع در شمال آفریقا با توجه به نبود افقی برای راه حل سیاسی اجتماعی به دنبال دستیابی به یک پیروزی قاطع در میدان نبرد علیه مخالفان خویش است و بر همین اساس رویکرد تسلیحات منطقه ای و بین المللی در درگیری های نظامی در شاخ آفریقا اهمیت خاصی می یابد و در نتیجه تمامی نیروها در پهپادهای جنگنده گمشده موردنظر خود را جستجو می کنند که در نبردهای اخیر در مناطق بحران زده و متشنج نقش بسزایی ایفا کرده اند و با توجه به نبود صنایع پیشرفته عربی ،‌ایران با پهپادهای خود در ترسیم درگیری های نظامی در منطقه نقش برجسته ای ایفا کرده است .

رسانه های محلی اتیوپی در اواسط ژانویه تصاویری منتشر کردند که ارتش اتیوپی را در حال دریافت اولین محموله پهپادهای ایرانی از نوع مهاجر 6 به تصویر کشیده اند. البته تا کنون اعلام نشده چه منبعی این پهپادها را در اختیار آدیس آبابا قرار داده است به ویژه با توجه به اینکه اتیوپی با بحران شدید اقتصادی روبرو است . مهاجر 6 همانند پهپاد بیرقدار ترکیه در درگیری های نظامی در اتیوپی نقش بسیار تاثیرگذاری داشته است.

از سوی دیگر در سودان نیز پایگاه هوایی “وادی سیدنا” در خارطوم در اوایل سال جاری میلادی قرار بود محموله ای از پهپادهای مهاجر 6 را دریافت کند . به گزارش خبرگزاری بلومبرگ بر اساس تصاویر ماهواره ای و مسئولان سابق غربی ارتش سودان محموله پهپادهای جنگنده ایرانی را دریافت کرده است .

مهاجر ایران ترسیم گر چهره شاخه آفریقا است

تولید مهاجر 6 در سال 2018 آغاز شد. این پهپاد در میدان های نبرد بسیاری شایستگی خود را به اثبات رسانده اند و مسکو اخیرا در نبرد خود علیه اوکراین از آن بهره گرفت . ویژگی این پهپاد انجام حملات هوا به زمین و جنگ های الکترونیک و هدف قرار دادن اهداف ثابت و متحرک در صحنه نبرد است . همچنین از این پهپاد برای شناسایی و فیلمبرداری و عکسبرداری استفاده می شود و وزن آن 600 کیلوگرم است و می تواند به مدت 12 ساعت در هوا باقی بماند و مجهز به دوربین های حرارتی و نوری است و می تواند چهار موشک مجهز به اشعه لیزر حمل نموده و برد آن به دو هزار کیلومتر می رسد.

پهپادهای ایرانی معمولا از توان بالای آزمایش شده بهره مند هستند و در گذشته از آنها برای حمله به اهداف متعددی استفاده شده است و گروه انصارالله حوثی یمن در سال 2019 از آن در چارچوب نبرد جاری در یمن با کشورهای ائتلاف بهره گرفت و علاوه بر آن از این پهپاد در میدان های نبرد سوریه و عراق علیه پایگاه های نظامی آمریکا استفاده شد.

مهاجر ایران ترسیم گر چهره شاخه آفریقا است

پهپادهای ایران در جنگ خونبار سودان حضور چشمگیری دارد . این جنگ نزدیک به ده ماه است که میان ارتش سودان به فرماندهی عبدالفتاح البرهان و نیروهای واکنش سریع به فرماندهی محمد حمدان دقلو ( حمیدتی ) جریان دارد. ارتش سودان در این نبرد با کمک پهپادهای ایرانی توانست در آن موازنه ایجاد کند.

ورود مهاجر 6 به میدان نبرد یک پیشرفت عملیاتی مهمی برای نیروهای ارتش سودان به شمار می رود و باعث تقویت آنها گردیده است . عبدالفتاح البرهان فرمانده ارتش تقریبا دو هفته پس از پیوستن پهپادهای ایرانی به زرادخانه هوایی نیروهایش از تغییر یافتن راهبرد نظامی خود از حالت دفاعی به تهاجمی سخن گفت .

تقویت نفوذ ژئوسیاسی تهران در آفریقا یک هدف راهبردی اصلی پس از شکل گیری انقلاب اسلامی در سال 1979 به شمار می رود و طی آن کمیته ویژه کشورهای آفریقایی در وزارت خارجه ایران شکل گرفت و در دهه اول عمر جمهوری اسلامی ایران شمار دفاتر نمایندگی سیاسی این کشور در قاره آفریقا به 26 دفتر بالغ گردید.

دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد طی سال های 2005 تا 2013 شکوفاترین دوران نزدیکی ایران و آفریقا به شمار می رود و طی آن راهبرد همکاری با جنوب در پیش گرفته شد که شامل صدور نفت ایران و سرمایه گذاری در تاسیسات زیربنایی در قاره آفریقا و تاسیس شرکت ها و ارائه وام گردید و به شدت نفوذ ایران در آفریقا را افزایش داد اما پس از تصدی پست ریاست جمهوری از سوی حسن روحانی در سال 2013 همکاری و نزدیکی با آفریقا بخاطر بهبود روابط با آمریکا و غرب به شدت پسرفت کرد.

مهاجر ایران ترسیم گر چهره شاخه آفریقا است

پس از تصدی پست ریاست جمهوری از سوی (دکتر) ابراهیم رئیسی در سال 2021 و انتخاب معاون سابق وزیر خارجه در امور کشورهای عربی و آفریقایی یعنی (آقای) حسین امیرعبداللهیان به عنوان وزیر خارجه، روابط ایران و آفریقا جایگاه محوری خود را در راس اولویت های جمهوری اسلامی بازیافت و به دنبال آن روابط میان ایران و سودان پس از هفت سال وقفه بار دیگر ازسرگرفته شد و علی الصادق وزیر خارجه سودان در اوگاندا با “محمد مخبر” معاون اول رئیس جمهور ایران در حاشیه مشارکت آنها در اجلاس سران کشورهای عدم تعهد به میزبانی کامپالا پایتخت اوگاندا  در ژانویه سال جاری دیدار و گفت وگو کردند . سودان با صدور بیانیه ای اعلام کرد که دو طرف در این دیدار روابط دوجانبه و سرعت بخشیدن به اقدامات موردنیاز جهت بازگشایی سفارت خانه های دو کشور را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

دیپلماسی پهپادی ایران در درگیری های نظامی قاره آفریقا به ویژه شاخ آفریقا نقش اساسی ایفا کرده است . پهپادها یکی از مهم ترین مکانیزم های نفوذ منطقه ای ایران به شمار می روند و توانسته اند به اهداف ژئوسیاسی و راهبردی خود تحقق ببخشند و موقعیت و جایگاه ایران را در سواحل دریای سرخ و خلیج عدن و اقیانوس آرام تقویت نمایند با توجه به اینکه منطقه مزبور از اهمیت اقتصادی ، نظامی و امنیتی خاصی برخوردار است و ناوهای ایران در خلیج عدن از سال 2009 به این سو به بهانه مقابله با دزدان دریایی لنگر انداخته اند و به همین منظور جهت محافظت از کشتی های تجاری ایران شش ناوچه جنگی ایران در آب های سومالی حضور دارند.

آفریقا دروازه خروج ایران از سلطه قدرت های غربی به شمار می رود و کشورهای آفریقایی در درون نهادهای بین المللی می توانند در حمایت از مواضع سیاسی ایران نقش بسزایی ایفا کنند به ویژه با توجه به اینکه ایران از انزوای دیپلماتیک رنج می برد. بعد اقتصادی در دور زدن تحریم های آمریکا توسط ایران حائز اهمیت خاصی است و صادرات ایران به قاره آفریقا طی سال های 2021 و 2022 به تقریبا دو میلیارد دلار بالغ گردیده است .

(دکتر) رئیسی اعلام کرد تهران در نظر دارد تا میزان صادرات ایران به آفریقا را سالانه تا 5 میلیارد دلار افزایش دهد و ایران مایل است از ذخایر نفت و گاز کشف شده اخیر در شاخ آفریقا و سرمایه گذاری های ناشی از آن در آینده سهمی داشته باشد. علاوه بر همه اینها آفریقا از منابع طبیعی گسترده دست نخورده به ویژه اورانیوم برخوردار است و بر همین اساس معامله نفت در مقابل اورانیوم در سال 2010 میان ایران با زیمبابوه شکل گرفت.

از سوی دیگر گسترش حضور و نفوذ ایران در قاره آفریقا در دو سطح اساسی با چالش هایی روبرو است . نخست: سطح داخلی به گونه ای که ثبات سیاسی در تهران در تحکیم نفوذ ایران در آفریقا نقش محوری ایفا کرده است زیرا با تغییر یافتن جریان سیاسی حاکم بر کشور و قدرت گرفتن غیرمحافظه کاران در ایران رویکرد راهبردی تهران نیز تغییر می یابد. دوم : سطح خارجی زیرا گسترش یافتن حضور و نفوذ ایران در آفریقا به ویژه در شاخ این قاره با مناقع قدرت های بین المللی در تضاد است زیرا آنان می خواهند از حضور و نفوذ خود محافظت به عمل آورند.

موفقیت دیپلماسی پهپادی ایران در شاخ آفریقا ممکن است باعث شود تا سایر بازیگران منطقه ای و بین المللی نیز برای تقویت نفوذ خود چنین راهبردی را در پیش بگیرند و همین امر بر شدت کشمکش های چند جانبه موجود در این منطقه بحران زده و پرتنش خواهد افزود.(م.غ)