تحلیل ایرانی
بررسی و تحلیل

ترامپ سیاست جنگ طلبانه خود علیه ایران را بازمی گرداند

 ترامپ سیاست جنگ طلبانه خود علیه ایران را بازمی گرداند

ایندیپندنت؛ 16 دسامبر

نویسنده: جان باودن

سیاست بی رویه بایدن در قبال ایران، جای خود را به بازگشت “فشار حداکثری” می دهد

با نزدیک شدن به پایان دولت جو بایدن، سیاست خارجی آمریکا در حال تغییر است.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب، فعلاً در مارآلاگو باقی مانده است، اما حتی بدون مهر ریاست‌جمهوری پشت سرش، فراتر از تماس‌های تبریک معمولی که در دوره پس از انتخابات رخ می‌دهد، به گفتگو با رهبران جهان پرداخته است. اکنون به طور فزاینده ای آشکار می شود که سیاست ایران و آمریکا عرصه ای خواهد بود که در آن یکی از بزرگترین تغییرات در موضع آمریکا رخ خواهد داد. گزارش وال استریت ژورنال در ماه نوامبر از بحث های در حال انجام در مورد “فشار حداکثری – و بازگشت به نسخه به روز شده پلت فرم سیاست تندی که اولین دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران به قصد قطع برنامه هسته ای این کشور و تضعیف دولت و اقتصاد آن به کار گرفت”، پرده برداری کرد.

این طرح همچنین با هدف مقابله با حمایت جمهوری اسلامی ایران از گروه‌های شبه‌نظامی مسلح در سراسر خاورمیانه بود، تلاشی که در روزهای پایانی اولین دوره ریاست‌جمهوری پر جنجال دونالد ترامپ ادامه یافت. در ژانویه سال 2021، درست چند روز قبل از خروج ترامپ از قدرت، دولت او گروه شورشی حوثی مستقر در یمن را به عنوان سازمان تروریستی خارجی (FTO) معرفی کرد.

با این حال، این تصمیم کوتاه مدت بود، زیرا جو بایدن، رئیس جمهور آینده، تقریباً بلافاصله پس از روی کار آمدن این دستور را تغییر داد.

سیاست خود بایدن در قبال ایران در تمام چهار سال ریاست جمهوری او درهم ریخته بود. بیشترین شفافیتی که خود رئیس جمهور آمریکا در این مورد ارائه کرد، در اظهارنظری خطاب به یکی از حامیانش در نوامبر 2022 بود، زمانی که او اعتراف کرد که توافق سال 2015 با ایران که در آخرین دولت دموکرات امضا شد، «مرده» بود و دیگر باز نمی گردد. روابط جمهوری اسلامی ایران و آمریکا تا 7 اکتبر 2023 که عمدتاً به هشدارهای عمومی و خصوصی علیه تجاوز مستقیم ایران به اسرائیل[رژیم صهیونیستی] تبدیل شد، تغییر و تحولات اندکی داشت.

بازگشت به سیاست «فشار حداکثری» به معنای رویارویی مستقیم و غیرمستقیم با ایران، از طریق به حاشیه راندن گروه‌هایی مانند حوثی‌ها است که گفته می‌شود از سوی سپاه پاسداران انقلاب ایران و سازمان‌های دیگر حمایت می‌شوند. حوثی‌ها با یک تغییر اجتناب‌ناپذیر در قرار گرفتن در لیست سازمان های تروریستی و تمرکز مجدد توسط دولت ترامپ روبرو هستند، در حالی که حزب‌الله در وضعیتی شدیداً ضعیف به دلیل حمله اسرائیل[رژیم صهیونیستی] با حمایت آمریکا به لبنان قرار دارد. در همین حال، حماس قرار است به زودی با اسرائیلی[رژیم صهیونیستیی] روبرو شود که به طور کامل توسط حامیان آمریکایی، آزادی عمل خواهد یافت.

سناتور تد کروز، یکی از متحدان رئیس‌جمهور آینده که دیدگاه‌های سیاست خارجی خودش کمی محافظه‌کارتر است، هفته گذشته گفت که اولویت اول سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا باید «عدم پایان راحت و آسان به درگیری باشد. حماس در حال شکست کامل است. و این دقیقا همان چیزی است که من معتقدم [در زمان ترامپ] اتفاق خواهد افتاد و این ضربه بزرگی به جمهوری اسلامی ایران نیز هست.»

کروز در حین خروج از یک جلسه توجیهی که توسط سازمان جوامع ایرانی آمریکایی (OIAC)، گروهی که با یک شبکه بین المللی از مخالفان و تبعیدیان ایرانی همسو هستند، به طور خلاصه با ایندیپندنت مصاحبه کرد. مریم رجوی، رئیس جمهور منتخب شبکه موسوم به NCRI [منافقین]، روز چهارشنبه (11 دسامبر) در جمع نمایندگان مجلس و کارمندان سنا سخنرانی کرد.

در آن نشست، طیفی از سناتورها از جناح راست تا چپ میانه رو، از جمله دو دموکرات، جین شاهین و کوری بوکر، حضور داشتند. تنها با تعداد انگشت شماری از سناتورها، این گروه نشان داد که چگونه به نظر می رسد طیف کامل ایدئولوژیک اجماع سنتی سیاست خارجی واشنگتن (که هرگز ترقی خواهان را در بر نگرفته است) مشتاق بازگشت به موضع تهاجمی علیه ایران همانند دوره اول ترامپ است. بسیاری از سخنرانان ضربه‌های راهبردی احتمالی را که تهران با سقوط دولت سوریه و شهادت سید حسن نصرالله رهبر حزب‌الله توسط اسرائیل[رژیم صهیونیستی] متحمل شده است، مورد بحث قرار دادند.

ترامپ ممکن است این اجماع نظر – و فراتر از آن – را برآورده کند،  زمانی که در ژانویه به قدرت برسد. وال استریت ژورنال به طور جداگانه این هفته گزارش داد که تیم ترامپ در حال بررسی امکان اقدام نظامی مستقیم برای حمله به تاسیسات هسته ای و تولید تسلیحات ایران است، چیزی که مدت هاست به عنوان آخرین گزینه برای جلوگیری از دستیابی به یک سلاح هسته ای استبداد دینی جمهوری اسلامی ایران تلقی می شود.

به گزارش وال استریت، دست کم بخشی از این تغییر در سیاست ناشی از خشم خود رئیس جمهور منتخب است که برگرفته از اخباری است که نشان می دهد دولت فدرال، توطئه ایران را برای ترور او در سال جاری خنثی کرده است.

اینکه آیا اقدام نظامی مستقیم روی میز است یا خیر را باید دید، اما آنچه مسلم است این است که دولت آتی فشار را بر تهران باز خواهد گرداند. علیرغم تکذیب‌های وزارت خارجه، بسیاری از کارشناسان بین‌المللی ایران موافق هستند که دولت ایران راه‌هایی را برای دور زدن تحریم‌های آمریکا بر فروش نفت خود در دولت رئیس جمهور جو  بایدن پیدا کرده است، که باعث شده جمهوری‌خواهان مستقیماً کاخ سفید را به نادیده گرفتن اجرای قوانین آمریکا به عنوان یک موضوع سیاستی متهم کنند. تیم ترامپ احتمالاً به دنبال راه‌هایی برای افزایش اجرای تحریم‌های موجود و در عین حال اعمال تحریم‌های جدید خواهد بود.

مریم رجوی، رئیس جمهور منتخب شورای ملی مقاومت [منافقین]، از طریق ویدئو کنفرانس از پاریس در این گردهمایی صحبت کرد. اظهارات او غیرحزبی بود، اما پیش‌بینی کرد که نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران، مانند نیروهای اسد، «مثل برف زیر آفتاب تابستان آب می‌شوند» و اعلام کرد که دولت ایران «بازنده استراتژیک جنگی است که با حمایتش از حماس در غزه آغاز کرده است».

سام براون بک، سفیر سابق دولت ترامپ در امور آزادی مذهبی نیز در این نشست سخنرانی کرد. او در مصاحبه ای با ایندیپندنت تایید کرد که معتقد است از سرگیری فشار تحریم ها و انزوای سیاسی تهران کاتالیزور مورد نیاز برای وقوع چنین قیام غیرنظامی در ایران را فراهم می کند.

براون بک گفت: «این امر باید یک مولفه سیاسی داشته باشد. منظورم این است که ما بی سر و صدا از همبستگی حمایت کردیم. ما باید از مردم، گروه هایی که با نظام جمهوری اسلامی ایران مخالفت کردند، حمایت کنیم، باید بگوییم: اینها مبارزان آزادی هستند. ما از شما حمایت می کنیم.»

سناتورهای دیگری که در جلسه توجیهی روز چهارشنبه حضور داشتند، سقوط دولت بشار اسد در سوریه را به‌عنوان اثری مشابه بر علیه جمهوری اسلامی ایران توصیف کردند، مانند خلع سلاح حزب‌الله در چند ماه گذشته.

بوکر، که مخالفان ایرانی-آمریکایی را توصیف کرده بود، گفت: «آنچه ایران در حال حاضر از دست داده است، نفوذ آنها بر یک رهبر […] است، [و] استفاده از [سوریه] به عنوان پل زمینی برای تأمین منابع مالی برخی از وحشتناک ترین […]ها بود».

شاهین، یکی دیگر از دموکرات‌ها، در سخنان آماده شده خود افزود: «ضربه مهمی به ایران وارد شده است. وقایع سوریه نشان دهنده ضعف اساسی در هسته سیاست های استراتژیک منطقه ای ایران است.»

او پس از آن به خبرنگاران  گفت که احتمالاً او و سایر دموکرات‌ها می‌توانند با دولت آینده روی سیاست‌هایی با هدف مقابله با نفوذ منطقه‌ای تهران کار کنند.

دولت بایدن پیشرفت چندانی در موضوع دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک برای مسئله جاری برنامه تسلیحات هسته ای ایران نداشته است که آمریکا معتقد است به هر قیمتی آن را متوقف خواهد کرد.

این واقعیت، همراه با سرعتی که تیم دونالد ترامپ با آن در حال تعامل با شرکای آمریکایی در خارج از کشور است، که به طور فزاینده‌ای روشن می‌کند که واشنگتن در حال حرکت از دولتی است که در مورد نظارت بر خاورمیانه نظرات متفاوتی دارد.(م.ب)