میان فشار حداکثری و کناره گیری از مذاکرات

میان فشار حداکثری و کناره گیری از مذاکرات

الجزیره ؛ 15 فوریه

… روند روابط میان ایران و آمریکا به کجا می رود ؟

طبق معمول چهار دهه گذشته تعارفات دیپلماتیک باعث کاهش تنش میان واشنگتن و تهران نشد. علیرغم اینکه تهران تمایل داشت تا با دولت جمهوری خواه وارد مذاکره شود و دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا نیز مایل بود تا با (دکتر) مسعود پزشکیان همتای ایرانی خود دیدار و گفت وگو نماید اما سیاست فشار حداکثری آمریکا با واکنش شدید ایران مواجه شد.

پس از یک ماه مبادله نشانه های مثبت در خصوص انجام مذاکره مستقیم میان تهران و واشنگتن ، خبری از راه رسید دال بر اینکه ترامپ با صدور حکمی خواستار ازسرگیری سیاست فشار حداکثری علیه تهران شد که ایرانیان را شگفت زده و شوکه کرد.

برخی از مقامات بلندپایه ایران به اظهارات سه شنبه ترامپ واکنش نشان دادند که طی آن ابراز داشت : ” ایران نمی تواند به تسلیحات هسته ای دست یابد.” آنان تاکید کردند که کشورشان تمایلی به ساخت بمب اتم ندارد اما وزارت دارایی آمریکا پنجشنبه علیه افراد و نفت کش های حامل نفت خام ایران به چین مجازات هایی اعمال کرد و جای هیچ شک و تردیدی باقی نماند که واشنگتن در صدد به صفر رساندن صادرات نفت ایران است همان گونه که ترامپ قول داده بود.

** تجربه شکست خورده

این در حالی است که (دکتر) پزشکیان قبل از آن تاکید کرده بود کشورش در صدد دستیابی به تسلیحات هسته ای نیست و مطمئن شدن در این خصوص کار ساده ای است . وی توضیح داد بر اساس فتوای صادر شده از سوی (حضرت) آیت الله علی خامنه ای رهبر ارشد نظام بکارگیری تسلیحات هسته ای حرام و ممنوع است.

اسماعیل بقائی سخنگوی وزارت خارجه ایران با صدور بیانیه ای تحریم های جدید آمریکا را محکوم کرد و گفت : ” مصوبه جدید دولت آمریکا مبنی بر اعمال فشار علیه ملت ایران با پیشگیری از تجارت قانونی ایران با شرکای اقتصادی اش یک اقدام نامشروع و غیرقانونی است و با معاهده های بین الملل در تضاد است.

(آقای) عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در ارتباط با دستورات صادر شده از سوی ترامپ در مورد ایران گفت : ” فشارهای حداکثری یک تجربه شکست خورده است و تکرار آن نتیجه ای جز یک شکست دیگر نخواهد داشت .”

وی بار دیگر موضع رسمی کشور خود را تکرار کرده و گفت : ” ما در صدد دستیابی به تسلیحات هسته ای نیستیم .”

تحلیل گران از این اظهارنظر وزیر خارجه ایران این گونه برداشت کردند که دولت اصلاح طلب هنوز نسبت به ثمربخش بودن مذاکره با واشنگتن جهت حل و فصل مسائل لاینحل باقی مانده ناامید نشده اند.

** تضاد سياسی

بر همین راستا ابوالفضل ظهره وند سیاست مدار محافظه کار و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه در پارلمان ایران ، مقامات دولتی را به اعمال فشار جهت کسب مجوز مذاکره با واشنگتن از رهبر ارشد نظام (حضرت آیت الله) علی خامنه ای متهم کرد.

ظهره وند افزود : سرنوشت هر گونه توافق احتمالی میان دو طرف بدتر از توافق هسته ای برجام امضاد شده در سال 2015 خواهد بود.

خبرگزاری فارسی زبان “فرارو” به نقل از این نماینده ایرانی افزود : ما نباید از شیطان انتظار داشته باشیم که ما را تحریم نکند زیرا هر کس که با شیطان بزرگ رو در رو می شود باید خود را برای مقابله با فشارها و تحریم ها آماده نماید.

** مذاکره هرگز

از سوی دیگر آیت الله علی خامنه ای رهبر ارشد نظام راه را بر روی افراد دل بسته به مذاکره با آمریکا بست و گفت : “تجربه ثابت کرده که انجام مذاکره با آمریکا یک اقدام غیرهوشمندانه و غیر شرافتمندانه و به دور از حکمت و تدبیر است. ”

(امام) خامنه ای در دیدار با گروهی از فرماندهان نیروی هوایی توضیح داد: ” مذاکره با آمریکا هیچ تاثیری در حل و فصل مشکلات در ایران ندارد. ”

وی هشدار داد :” اگر آمریکا علیه امنیت ملت ایران اقدامی صورت دهد ما بدون هیچ شک و تردیدی امنیت کشورشان را آماج تهاجم قرار خواهیم داد.”

علیرضا نقوی تحلیل گر سیاسی در ارتباط با موضع گیری اخیر (امام) خامنه ای ابراز داشت که وی انجام هر گونه مذاکره با آمریکا را مردود دانست و در عین حال دیدگاه آمریکا و صهیونیست ها در مورد از دست رفتن توان تهران را مردود شمرد.

تقوی در تحلیلی که آن را برای خبرنگار الجزیره نت در تهران ارسال کرد، ابراز داشت : سخنان رهبر ایران در بردارنده پیام هایی برای داخل بود مبنی بر اینکه حل و فصل مشکلات کشور از راه انجام مذاکره با آمریکا تحقق نمی یابد بلکه این امر باعث می شود تا وقت و فرصت از دست برود و جمهوری اسلامی برای هر گونه ماجراجویی بیگانگان علیه امنیت ملی خود گزینه هایی را آماده کرده است.

این تحلیل گر ایرانی افزود : به عنوان مثال در صورت فعال شدن مکانیزم ماشه ممکن است تهران از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای (NPT) خارج شود و اگر تاسیسات هسته ای ایران مورد حمله قرار گیرد ، ممکن است دکترین هسته ای خود را تغییر دهد.

** سیاست چماق و هویج

از سوی دیگر گروهی از ناظران سیاسی ایران معتقدند که تهران و واشنگتن با اتخاذ چنین مواضعی دارند یکدیگر را می سنجند و به قول معروف ” ایران را به مرگ تهدید می کنند تا به تب راضی شود.” اظهارات ترامپ در خصوص ابراز تمایل جهت دیدار با (دکتر) پزشکیان پس از امضای حکم اعمال سیاست فشار حداکثری علیه تهران نمایانگر آن است که وی در ارتباط با ایران سیاست چماق و هویج را در پیش گرفته است.

در همین راستا عبدالرضا فرجی راد سفیر سابق ایران در نروژ و سریلانکا و بلغارستان خاطرنشان کرد که ترامپ در را بر روی مذاکره با تهران نبست بلکه چماق مجازات را بر سر ایران بالا برد .

فرجی راد گفت : ” من احتمال می دهم آمریکا به این سیاست متوسل شد زیرا تصور می کند که مذاکره با ایرانیان پیچیده خواهد بود. ”

فرجی راد با انتشار مقاله ای در روزنامه سازندگی ابراز عقیده کرد که واشنگتن در سیاست خود در مورد ایران مذاکرات جریان یافته میان ایران و ترویکای اروپا را مورد توجه قرار خواهد داد و به همین دلیل کاخ سفید منتظر دریافت پاسخ سریع از سوی تهران جهت نشستن پشت میز مذاکرات نیست.

نویسنده مزبور معتقد است : طرف آمریکایی با شدت بخشیدن به فشارها علیه تهران به طور تدریجی می خواهد توپ را در زمین ایران قرار دهد تا به جهان بگوید که آمریکا آماده مذاکره با جمهوری اسلامی بود و واشنگتن بخاطر عدم دریافت پاسخ از سوی ایران مجبور شد تا سیاست فشار حداکثری علیه ایران را اعمال نماید و بر همین اساس تمامی کشورها می بایست در اجرای تحریم ها علیه ایران می بایست با آمریکا همکاری نمایند.

این دیپلمات سابق ایرانی در پایان مقاله خود این گونه نتیجه گیری کرد که تصمیم ترامپ در خصوص امضای سیاست فشار حداکثری علیه ایران قبل از دیدارش با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل انجام گرفت تا بدین ترتیب جایزه ای به مهمان اسرائیلی خود داده باشد که به درخواست واشنگتن مبنی بر عدم انجام حمله علیه تاسیسات هسته ای ایران پاسخ مثبت داد.

برخی معتقدند رهبر ارشد نظام ایران امکان مذاکره میان تهران و واشنگتن را از میان برداشت و برخی دیگر معتقدند که ازسرگیری سیاست فشار حداکثری آمریکا در راستای ” قدرت نمایی ” انجام گرفته است و سومین گروه نیز معتقدند که منطق معاملات تجاری برای حل و فصل تنش میان دو طرف سودمند است و خواستار انجام دعوت از ایلون ماسک میلیاردر آمریکایی نزدیک به کاخ سفید جهت سفر به تهران و توافق با او می باشند تا ایران به دروازه ای برای فعالیت های اقتصادی در خاورمیانه تبدیل شود.(م.غ)