آیا ایران در بحبوحه تنش های منطقه ای به سمت سلاح های هسته ای روی خواهد آورد؟
اسرائیل هیوم؛ 7 اکتبر
نویسنده: آدی نیرمان
تحلیلگران نگرانند که تهران پس از اینکه اسرائیل موفق به تضعیف “محور مقاومت” ایران شد، جاه طلبی های هسته ای خود را تسریع ببخشد.
بر اساس گزارش واشنگتن پست، جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر با یک سری شکست‌های نظامی از جمله از دست دادن فرماندهان کلیدی و متحدانش در حملات اسرائیل مواجه شده است. این امر باعث شده است که مقامات و تحلیلگران سابق ایالات متحده آمریکا نگران شوند که خسارات متعارف ایران می تواند منجر به جهش به سمت توانایی تسلیحات هسته ای شود.
جمهوری اسلامی ایران از سال 2018، زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا از توافق هسته ای ایران خارج شد، به طور پیوسته در حال پیشبرد برنامه هسته ای خود بوده است. اکنون، کارشناسان نگرانند که تهران استفاده از وضعیت هسته ای بالقوه خود را به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر دشمنان افزایش دهد.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر [رژیم صهیونیستی] اسرائیل پس از حمله موشکی اخیر ایران به اسرائیل هشدار جدی داد: “ایران امشب اشتباه بزرگی مرتکب شد و تاوان آن را خواهد داد. جمهوری اسلامی ایران عزم ما برای دفاع از خود و مقابله به مثل در برابر دشمنانمان را درک نمی کند. ”
در حالی که [حضرت] آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر عالی ایران، این حمله را «فوق‌العاده» خواند، وی به خسارات اخیر اعتراف کرد، به‌ویژه از [شهید سید] حسن نصرالله رهبر ترور شده حزب‌الله به‌عنوان «برادر» و «جواهر درخشان لبنان» تمجید کرد.[ حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر عالی ایران در جریان خطبه نادر نماز جمعه در تهران، با اشاره به حمله راکتی ایران به اسرائیل که روز سه شنبه صورت گرفت، گفت که عملیات نیروهای مسلح کاملاً قانونی و مشروع بود و اگر لازم شد آنها در آینده نیز این گونه حملات را انجام خواهند داد.]
دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علم و امنیت بین‌الملل، به واشنگتن پست گفت: « اگر محور مقاومت کار نکند، تنها بازدارنده، ممکن است بازدارنده هسته‌ای باشد. » وی افزود: «تضعیف حماس و حزب‌الله، همراه با شکست ایران در وارد کردن خسارات قابل توجه به اسرائیل، به این معنی است که احتمال بیشتری وجود دارد که جمهوری اسلامی ایران تصمیم به ساخت سلاح هسته‌ای بگیرد ».
خسارات وارده به حزب الله به ویژه برای جمهوری اسلامی ایران ویرانگر بوده است. سینا عضدی، کارشناس مسائل ایران و مدرس دانشگاه جورج واشنگتن، به واشنگتن پست توضیح داد: «وقتی به صفحه شطرنج فکر می کنید، حزب الله ملکه ایران است. این گروه موفق ترین نیروی شبه نظامی است که جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده است.» عضدی افزود: « تنزل حزب‌الله، ایران را بیشتر در معرض دید قرار می‌دهد، زیرا به اسرائیل آزادی عمل بیشتری در منطقه می‌دهد.»
آیا ایران در بحبوحه تنش های منطقه ای به سمت سلاح های هسته ای روی خواهد آورد؟
لفاظی های جمهوری اسلامی ایران در مورد تسلیحات هسته‌ای از اکتبر 2023 به طرز محسوسی تغییر کرده است. در حالی که قبلاً قصد تولید چنین سلاح‌هایی را انکار می‌کردند، مقامات این کشور اخیراً تاکید کرده‌اند که تهران توانایی‌های لازم را دارد اما تصمیم نمی‌گیرد آنها را دنبال کند.
آیا ایران در بحبوحه تنش های منطقه ای به سمت سلاح های هسته ای روی خواهد آورد؟
گزارش ماه فوریه دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده، تهدید هسته ای جمهوری اسلامی ایران را در مقایسه با ارزیابی های قبلی با عبارات واضح تر توصیف کرد. در این گزارش آمده است که اگرچه به‌نظر نمی‌رسد ایران فعالانه سلاحی تولید کند، اما «فعالیت‌هایی انجام داده است که اگر بخواهد این کار را انجام دهد، موقعیت بهتری برای تولید یک دستگاه هسته‌ای ایجاد می‌کند.»
مقامات آمریکایی تأیید می‌کنند که جمهوری اسلامی ایران می‌تواند به‌طور بالقوه اورانیوم کافی برای ساخت بمب در چند روز تولید کند، اگرچه زمان بیشتری برای ساخت یک کلاهک هسته‌ای قابل اعتماد لازم است.
با افزایش تنش ها، توجه به تلافی احتمالی اسرائیل برای حمله موشکی ایران معطوف می شود. گرگوری کوبلنتس، دانشیار دانشگاه جورج میسون، به واشنگتن پست گفت: «به احتمال زیاد این بار اسرائیلی‌ها تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار خواهند داد، به‌ویژه اگر بر این باورند که ایران قبلاً کار ساخت تسلیحات هسته‌ای را از سر گرفته است». کوبلنتز افزود که حملات اخیر اسرائیل علیه حزب الله تا حدی با هدف کاهش زرادخانه موشکی و راکتی این گروه است که «به طور گسترده به عنوان بیمه ایران در برابر حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای آنها تلقی می شود.» وی خاطرنشان کرد: «با خلع سلاح عملیاتی حزب‌الله، در حال حاضر، اسرائیل فرصتی برای حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران دارد و خطر تلافی‌جویانه حزب‌الله کم است.»
آیا ایران در بحبوحه تنش های منطقه ای به سمت سلاح های هسته ای روی خواهد آورد؟
با این حال، کارشناسان هشدار می دهند که حتی یک حمله موفقیت آمیز نیز ممکن است جاه طلبی های هسته ای ایران را به تاخیر بیندازد. یکی از مشاوران سابق کاخ سفید در امور منع اشاعه، که به طور ناشناس با واشنگتن پست صحبت می کرد، هشدار داد که با حمله به تاسیسات اصلی، برنامه غنی سازی ایران «به عقب رانده می شود، اما خاتمه پیدا نمی کند» و می تواند به طور بالقوه منجر به « تغییر در نیات هسته ای جمهوری اسلامی ایران شود یعنی تبدیل برنامه آستانه مخفی به برنامه تسلیحات آشکار.» (م.ب)