از عقوبتش، ترسان…!🌜
🖊حکایت بیست و نهم از باب اول گلستان سعدی…؛ درباره ترس از خدا…!🖊
📚یکی از وزرا…، پیشِ ذوالنّون مصری رفت و همّت خواست که…؛ روز و شب به خدمتِ سلطان مشغولم و به خیرش، امیدوار و از عقوبتش، ترسان…!
ذوالنّون، بگریست و گفت؛… اگر من خدای را عزّوجلّ…، چنین پرستیدمی که تو سلطان را…، از جمله صدّیقان بودمی…!
⚘گر نه امّید و بیمِ راحت و رنج…؛
⚘پایِ درویش…، بر فَلَک بودی…!
⚘وَر وزیر…، از خدا بترسیدی،
⚘همچنان کز مَلِک…، مَلَک بودی…!
📚📚📚
📚📚
📚
🖊حکایت…، مختصر و مفید است…، مددخواستنِ مرید از مراد…؛ و پاسخِ تنبّه آمیز مرشد…!
🖊و امّا نکته هایِ حکایت…؛
⬅️۱. وقتی حکایت مربوط به ذوالنّونِ مصری است؛ یعنی زمانِ آن حدود نیمه اوّلِ قرن سوم هجری است!
⬅️۲. ذوالنّونِ مصری را دارایِ مذهبِ مالکی و از عرفایِ اثرگذار بر تصوّف معرفی کرده و درباره آراء و نظرات او نوشته اند؛ “شباهتی فراوان میانِ افکار و اقوال ذوالنّون با روایاتِ امیرالمومنین، امام حسین، امام زین العابدین، امام صادق، امام رضا و امام عسکری(ع) وجود دارد…، از مستندات برمی آید که او بی واسطه از تعالیم ائمه شیعه(ع) بهره مند بوده و بعضی آموزه های ایشان را ترویج نموده است.”
⬅️۳. حقیقتِ سخنِ ذوالنّونِ مصری درباره ترسِ وزیر از سلطان…، این فرمایش امیرالمؤمنین(ع) است که…؛ “اگر کسى از بنده‌اى از بندگان خدا بترسد، آثارِ ترس در رفتارِ او آشکار مى‌شود؛ اما در برابرِ پروردگارِ خود چنین نیست، پس او ترس از بندگان را نقد مى‌شمارد و ترس از آفریدگار خویش را نسیه و وعده.”
🌿و امّا ترس از خدا…؛
🖊”ترس” از خدائی که ظالم نیست و حق کسی را ضایع نمی کند…؛ مقوله ای است دارایِ ابعادِ مختلف…!
🖊📚این ترس که با عناوینِ “خوف” و “خشیت” مورد بحث و بررسی قرار گرفته…؛ متناسبِ با معرفتِ انسان به مقام ربوبی، متفاوت است…!
🖊📚گاهی خوف از خدا، مانند غش کردنِ امام علی(ع) است…، که این خوفِ معرفتی، مخصوصِ آن حضرت و دیگر معصومین علیهم السّلام است…؛ که فرمود…؛
مَا عَبَدتُکَ طَمَعَاً فی جَنَّتِکَ، ولَا خَوفَاً مِن نَارِکَ، وَلَكِن وَجَدتُكَ أهلَاً لِلعِبادَةِ فَعَبَدتُک…!
تو را به طمع بهشتت و از هراسِ دوزخت عبادت نمى‌كنم، ليكن تو را شايسته پرستش يافتم و از اين رو به عبادتت پرداختم…!
🖊📚و گاهی خوف از خدا، شبیهِ ترسِ برده ای از ارباب است…؛ همانگونه که امام حسین(ع) فرمود…؛
إِنّ قَوْمَاً عَبَدُوا اللّهَ رَهْبَةً فَتِلْكَ عِبَادَةُ الْعَبِيدِ…!
🖊به هرحال…؛ خوفِ از خدا، از ضروریاتِ زندگیِ مومنانه است و میزان و چگونگیِ آن نیز بستگی به مقدارِ معرفت و آگاهیِ انسان دارد...؛
إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَآءُ…!
🖊برای انسانی که مدعیِ ایمان و عمل صالح و تقواست و به “يَوْمِ الْحِسَابِ” و ثواب و عقابِ الهی باور دارد، شاید همین چند آیه شریفه برای خوف و خشیتِ او از خدایِ قهّارِ مهربان کافی باشد…؛⬇️
⬅️أَلَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرَىٰ…! ۱۴/علق
یعنی اینکه…؛ چشمِ خدا، در پیدا و پنهان، شاهدِ اعمالِ ماست…!
⬅️فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرَاً يَرَهُ . وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرَّاً يَرَهُ…! ۷و۸/زلزال
یعنی اینکه…؛ خدائی که می بیند…، اعمالِ خوب و بد انسان را نیز اگر به مقدارِ مثقالی هم باشد، به او نشان می دهد…!
⬅️حَتَّىٰٓ إِذَا مَا جَآءُوهَا شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ…! ۲۰/فصّلت
یعنی اینکه…؛ همین چشم و گوش و پوستی که وسیله لذّت های غیرمشروع قرار گرفته اند…، به تک تکِ این اعمال، گواهی می دهند…!
⬅️عَلَيْهَا مَلَآئِكَةٌ غِلَاظٌ شِدَادٌ لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَآ أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ…! ۶/تحریم
یعنی اینکه…؛ موکّلینِ آتشِ عذابِ الهی...، فرشتگانی خشن و سخت گیرند که از دستور خدا سرپیچی نمی کنند…!
🖊ولی به رغم این خوف و خشیت و ترس به دلیل تمامی گناهان و نافرمانی ها…، نه تنها نباید از رحمتِ الهی ناامید شویم که بسیار هم باید امیدوار باشیم…؛ زیرا با مهربانی هرچه تمام تر فرموده است…؛
⬅️يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَىٰٓ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعَاً ۚ إِنَّهُ هُوَالْغَفُورُ الرَّحِيمُ…! ۵۳/زمر
ای بندگانِ من كه{در گناه}بر خود زیاده روی كردید! از رحمت خدا نومید نشوید، یقیناً خدا همه گناهان را می‌آمرزد؛ زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است…!
⚘گنه کارم…، ولی دیوانه ی عشقِ حسینم من…؛
⚘خدا شاید گناهم را به خاطرخواهی اَم بخشد…!
🍏🍏🍏