انجمن حجتیه گسترش فساد و ظهور4
مقدمه:
آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟
مقدمه:
در قسمت سوم در ادامه پاسخ به این سئوال که آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟ به چند نکته از جمله ممنوعیت مبارزه با بهائیت در زمان پهلوی و انحصار مقابله و مبارزه با بهائیت به انجمن حجتیه با هماهنگی رژیم پهلوی در پس از کودتای 1332 پرداخته شده است.
در قسمت چهارم در ادامه مبحث مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت ابتدا اشاره ائی به چرایی علاقه شاه به بهائیت می اندازیم و سپس به تنگناهای روحانیت در مبارزه با بهائت و مواضع انجمن حجتیه در این رابطه نگاه می کنیم و در انتها اشاره ایی به مواضع انجمن حجتیه در قبال گردهمایی ۱۵ هزار بهایی از سراسر جهان در اردیبهشت سال ۱۳۴۲ در لندن می اندازیم.
انجمن حجتیه گسترش فساد و ظهور4
آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟
وظیفه و علاقه شاه
شاه هم مشتاق و هم متعهد به رشد بهاییت بود و بنا نبود رشد بهاییت کوچکترین خلل و یا خدشه ای ببیند. چرا که براساس دیکته سفارت امریکا مکلف به تامین زمینه های گسترش و رشد بهاییت شده بود( خاطرات آقای سلطانی طباطبایی سایت جماران) و طبق نقشه های ده ساله، نه ساله و … بهایی، تسخیر نیابتی کانون ها و گلوگاه های قدرت و ثروت ایران از اهداف غایی بهاییت بود.( گزارش آقای حسن ارشاد)
البته به اقتضا از سرعت رشد بهاییت گاهی کاسته و یا گهگاه در دوره ای کوتاه متوقف می شد. ( روندی که موجب تردید جدی مرحوم آقای علی اکبر پرورش و سبب جدایی اش از انجمن گردید)
پس انجمن حجتیه مجاز نبود ضربه ای استراتژیک به فرقه وارد آورد و چنانچه گفتم از انجمن اساسا بر نمی آمد چون لازمه آن، اقتداری بود همه جانبه از جمله در حوزه بسیج اجتماعی که در اختیار مرجعیت شیعه و روحانیت قرار داشت و شاه با حذف مرجعیت و روحانیت از گردونه مبارزه با بهاییت می خواست هم رشد بهاییت را بیمه کند و هم مشروعیت دینی خودش نیز خدشه نبیند.
آقای حلبی البته به شاه شیعه و سلطنت اسلامی علاقه و بلکه اعتقاد داشت. این اندیشه را در سخنرانی های سال های ۳۰ -۳۱ هنگامی که در نهضت ملی نفت در مشهد فعالیت می نمود بیان نموده است و پس از آن عدول وی از این اندیشه دیده و یا گزارش نشده است.
مخالفت ایشان با نهضت امام خمینی ره و انقلاب اسلامی و دعای برای سلامتی نیروهای امنیتی بر منبر و سخنرانی معروفش به سال ۱۳۵۶ در مخالفت با انقلاب نیز قرائنی است موید این ادعای نگارنده است.
انجمن حجتیه گسترش فساد و ظهور4
آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟
تنگناهای روحانیت
پس از کودتای ۲۸ مرداد مرجعیت و روحانیت از هرگونه مبارزه مستقل با بهاییت ممنوع و معاقب بودند مگر اینکه در چارچوب فعالیت انجمن کاری به عهده می گرفتند.
چنانکه می دانیم شاه تصمیمات تهاجمی پیاپی در موضوعات دینی اتخاذ می کرد، مانند تشکیل سازمان مروجین مذهبی، سپاه دین، تغییر لباس روحانیت، تاسیس دانشکده های اسلامی و …
روحانیت و مرجعیت تقریبا یکپارچه با این تصمیمات شاه مقابله کردند و نگداشتند اهداف شاه تحقق یابد.
هدف غایی شاه دین زدایی، تضعیف روحانیت و حوزه ها و پدیده آوردن نهادهای دینی تحت کنترل بود و علما نیز این هدف را دیکته شده صهیونیسم و نظام سلطه می دیدند و اطمینان داشتند که بهاییت به نحوی از انحا پشت این نوع تصمیمات قرار دارد.
به رغم تمام تنگناها سرانجام از نیمه دوم دهه ۵۰ که روشن شد بهاییت به شکل تصاعد هندسی در حال گسترش تشکیلات و ساخت و ساز مراکز بهاییگریست و علی الخصوص زمانی که ولع سیری ناپذیر هژبر یزدانی سبب شد تا بانک صادرات را نیز با نیرنگ و اعمال زور تصاحب کند؛ لذا از سال ۱۳۵۶، روحانیت و بازاریان متدین در استان های مختلف به مبارزه منفی پرداختند. از جمله دسته دسته در شهرهای ایران حساب بانک صادرات خود را بستند و رژیم پهلوی آن حرکت هماهنگ و سراسری را مبارزه با بهاییت تلقی کرد و بسیار کوشید که این پدیده سیاسی نشود ولی دیگر دیر شده بود.
امام ره تا اردیبهشت ۱۳۴۲ بارها از رشد بهایبت و حمایت شاه از این فرقه گفتند و هشدار دادند اما از آن پس رژیم غاصب اسراییل را هدف حمات خود قرار دادند و بهاییت را مزدور و حزب جاسوسی آن رژیم نامیدند.
پیداست مبارزه با بهاییت از نظر روحانیت هم اهمیت داشت ولی دستشان را بسته بودند.
انجمن حجتیه گسترش فساد و ظهور4
آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟
انجمن حجتیه و روحانیت
در کتاب خاطرات آقای سجادی ۸ یا ۹ بار این گزاره تکرار شده که روحانیت ناتوان، قاصر و یا نا وارد و در برابر بهاییت منفعل بوده است.
این عادت ناپسندِ نهادینه شده میان انجمنی ها رواج دارد و علت آن مفاد دروس معارف فارسی ( متن آموزشی انجمن حجتیه) و خوی خود آقای حلبی است. بارها موسس انجمن حجتیه به آنها گفته؛ شما تنها افراد نظر کرده امام زمانید و اگر آقا تشریف بیاورند شما را به کار می گیرند. طبیعی است با این تمجید ها مخاطبان چه اندازه غرّه شوند و همه را به هیچ انگارند.
القصه انجمن حجتیه به علل معرفت شناختی و نیز سیاسی، استراتژی حذف روحانیت از مقابله با بهاییت را اتخاذ نمود.
شگفت آنکه همزمان که با بهاییت دست و پنجه نرم می کرد از ناسزا گویی به ولی نعمت خود ابا نداشت. چنانکه آقای حلبی به علمای سلف شیعه اهانت روا داشته است و بدیهی است که این خصلت به آن استراتژی ناکارآمد منجر و به ناکامی مقابله با بهاییت بینجامد.
نتیجه
ناکامی فعالیت های انجمن حجتیه در قبال بهاییت به ما می آموزد که برای اکنون و آینده هرگونه مبارزه با بهاییت بدون مدیریت و پرچمداری مرجعیت و روحانیت راه به جایی نخواهد برد.
انجمن حجتیه گسترش فساد و ظهور4
آیا مبارزه انجمن حجتیه با بهائیت واقعیت داشت؟
همایش ها و کنگره های بهایی
انجمن حجتیه در قبال همایش ها و کنفرانس های منطقه ای و جهانی بهاییت نیز کاری از پیش نمی برد. چنانکه برای نمونه در قبال گردهمایی ۱۵ هزار بهایی از سراسر جهان در اردیبهشت سال ۱۳۴۲ در لندن سکوت اختیار کرد.
خصوصا سکوت انجمن از این جهت شگفت آور بود که ” دو هزار زن و مرد بهایی ایران … راه لندن را پیش گرفتند. … تعداد ایرانی ها [به نسبت] بیش از سایر ممالک می باشد…”
(اخبار امری، ش ۲-۳اردیبهشت- خرداد ۱۳۴۲،ص: ۱۹۹)
انجمن حجتیه در قبال این نوع گردهمایی بهاییت امکان اقدامی نداشت و نتوانست کوچکترین خللی بر سر راه اعزام این عده فراهم آورد و یا رژیم پهلوی را از کمک های مالی و تدارکاتی بی دریغش برای این سفر دو هزار نفره منصرف کند.
این جلسه لندن اعلان تاسیس بیت العدل به عنوان عالیترین مجمع راهبری جدید بهاییت را بر عهده داشت.
در مورد سایر همایش های جهانی یا منطقه ای فرقه نیز که مجمع تصمیمات کلان فرقه در سطح منطقه و یا جهان بود، انجمن حجتیه راهبردی نداشت.
ادامه مطلب…
رضائی
شهریور 1403