تفاوت رژیم پهلوی و جمهوری اسلامی ایران به زبان ساده
علت این که بعضی ها گمان می کنند در دوران پهلوی ارزانی بوده، این است که قدیمی ها نرخ های زمان شاه را برای جوانان نقل می کنند ولی از درآمدهای آن زمان صحبتی نمی شود تا جوانان با مقایسه ی این زمان با زمان شاه با یک محاسبه ی ساده، متوجه شوند که چه زمانی قدرت خرید مردم بالاتر بوده است.
جهت اطلاع جوانان به چند نمونه اشاره میشود:
توضیح:
– در این گزارش فقط به چند مورد توجه شده و از شهرستان فردوس در استان خراسان جنوبی که قبل از انقلاب در استان خراسان بزرگ قرار داشت به عنوان نمونه یاد شده است . هرچند در برخی موارد آمار قید شده در این شهر با اطلاعات تقریباً کل کشور مشترک است.
1–خرید خودرو:
سال ۱۳۴۹ که پیکان ۱۸ هزارتومان بود حقوق یک کارمند رسمی در ماه ۲۰۰ تک تومانی یعنی دو هزار ریال بود اگر میخواست پیکان بخرد باید حقوق ۹۰ ماه یعنی ۷/۵ سالش را پرداخت میکرد و یا یک مدیر دبیرستان که حقوقش ۵۰۰ تک تومانی و خیلی هم بالا و عالی بود باید حقوق ۳۶ ماهش را بابت خرید پیکانی که نه کولر داشت، نه هیدرولیک بود و نه ترمزش ضد قفل بود، پرداخت میکرد.
اهالی یک روستا با ۳۰ خانوار، با مشارکت هم توانسته بودند یک نیسان دست دوم! به قیمت ۱۵ هزار تومان آنهم قسطی بخرند،تا بتوانند با هم به شهر نزدیک خود بروند و شیر و لبنیات بفروشند و مایحتاج خود را خرید کنند.!!! ولی امروز عمده روستائیان خود صاحب یک نیسان یا ماشین دیگر هستند.!!!!
در آن زمان سالانه، کلاً ۳ هزار پیکان در کشور تولید میشد که آنهم به سختی فروخته میشد چون مردم توان خرید نداشتند… اما الان سالانه حدود ۱ میلیون (حدود ۳۵۰ برابر زمان شاه) انواع خودرو تولید میشود و برای خرید آنها به علت کمبود تولید و قدرت بالای خرید مردم، صف و نوبت است!!
2–قیمت دلار:
سال ۱۳۵۰، هر دلار آمریکا به قیمت آزاد ۱۰۵ ریال فروخته میشد کارمندی که حقوق ماهیانهاش ۲۰۰ تک تومانی بود میتوانست با حقوق ماهانهاش تقریباً ۲۰ دلار بخرد. الآن یک کارگری که حداقل دستمزد را میگیرد می تواند با دستمزد یک ماهش ۱۲۰ دلار ۲۵هزارتومانی بخرد. ضمن اینکه قیمت دلار، تنها شاخص اقتصادی نیست و در کنار آن شاخص توسعه انسانی، کاهش فقر، ارتقاء بهداشت و سلامت عمومی و… هم هست که همگی رشد چشمگیری داشته اند.
مثلاً در سالِ ۱۳۵۰ دستمزد روزانهی یک کارگر در شهری مثل فردوس در خراسان جنوبی فعلی ۲۵ تا ۳۰ ریال بود یعنی یک کارگر اگر سه روز و نیم کار میکرد میتوانست ۱ دلار بخرد. در حالی که امروز همان کارگر در شهر فردوس دستمزدش 700 هزار تومان است و با سه روز و نیم کار می تواند 30 دلار 70 هزار تومانی بخرد!
3–اقلام مصرفی:
زمان شاه یک حلب 5 کیلویی روغن نباتی ۲۹0 ریال قیمت داشت و کارگری که مزد روزانه اش درسال ۵۴ ، ۵۰ ریال بود تقریباً مزد ۶ روزش را میبایست بابت ۱ حلب روغن ۵ کیلویی پرداخت میکرد. در حالی که امروز یک کارگر ساده با ۶ روز کارش می تواند بیش از ۱۰ حلب روغن ۵ کیلویی 260 هزار تومانی بخرد.
در سال ۵۴ مرغ منجمد کیلویی ۱۰۵ ریال فروخته میشد و مزد کارگر در شهر فردوس ۶۰ تا ۷۰ ریال بود یعنی اگر یک کارگر تمام مزد روزش را میپرداخت نهایتاً ۶۷۰ گرم مرغ خریداری می کرد در حالی که امروز با دستمزد روزانه 7۰۰ هزارتومانی و با گرانی شدید مرغ حتی 90 هزار تومان قریب 7 کیلوگرم مرغ میتواند بخرد.
در سال ۵۴ قیمت یک موتور سیکلت یاماها ۱۰۰ خارجی ۵۶۰۰ تومان بود و کارمندی که حقوقش عالی بود یعنی ماهانه ۵۰۰ تومان میگرفت اگر میخواست موتور بخرد میبایست تقریبا حقوق یکسالش را پرداخت میکرد و اگر یک کارگر با مزد روزانه ۶ تومانی می خواست موتور بخرد می بایست مزد ۹۳۴ روز کار یعنی ۲/۵ سالش را پرداخت میکرد. در حالی که امروز می تواند با ۵ ماه کار یعنی مزد ۱۵۰ روز کار یک موتورسیکلت ۱۲۵ بخرد.
-در زمان شاه، نان سنگک ۵ ریال بود و کارگری که در روز ۶ تک تومانی مزد می گرفت می توانست ۱۲ عدد نان سنگک بخرد. همین بود که گفته می شد مردم در حاشیه شهرها و حلبی آبادها نان خوردن نیز ندارند. ولی امروز کارگر با مزد یک روز می تواند بیش از 7۰ عدد نان سنگک 10هزارتومانی بخرد.
4-خدمات عمومی:
در طول ۵۷ سال حکومت پهلوی، کل شهر نمونه فردوس ۳۲۰ شماره تلفن هندلیِ غیر خودکار داشت و به جز دو بخش سرایان و بُشرویه که هرکدام ۳ یا ۴ خط تلفن هندلی داشتند، در کل روستاهای استان خراسانِ بزرگ فقط ۳۱ روستا دارای یک خط تلفن برای تماس عموم مردم بودند در حالی که از ابتدای انقلاب تا سال ۶۴ یعنی در عرض ۶ سال، همین شهر فردوس به برکت انقلاب اسلامی دارای ۲ هزار شماره تلفن خودکار گردید و در سال ۷۴ بالغ بر ۹۵% روستاهای فردوس دارای تلفن خودکار خانگی شدند.
کل شهر مشهد در ۵۷ سال حکومت پهلویهای، ۴۱۰۰۰ شماره تلفن داشت که درسال ۷۴ یعنی در عرض ۱۶ سال 19۴۰۰۰ شماره ی جدید به مردم واگذار شد و امروز کار به جایی رسیده است که هر کس به خط تلفن نیاز داشته باشد با مراجعه به مخابرات آن را برای هرجای شهر که بخواهد، دریافت میکند.
در زمان شاه از برق سراسری و آب لوله کشی و راه آسفالته در روستاها خبری نبود و این یعنی انواع گرفتاری ها و عقب ماندگی ها و نیز شیوع انواع بیماری ها بین مردم و… اگر وضع مالی ات خوب بود، تازه می توانستی به پزشک هندی، پاکستانی و بنگلادشی مراجعه کنی!!!
اما در سال 1400 به گفته برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایران، حداقل 40 هزار پزشک بیکار وجود داشت.
5–صدا و سیما:
در زمان شاه کل ایران فقط یک شبکه و در سال های آخر حکومتش دو شبکه تلویزیونی داشت که آن هم ساعت چهار بعد از ظهر شروع و یازده و نیم شب تمام میشد. در حالی که بعد از انقلاب و تا امروز بیش از بیست شبکه به صورت شبانه روزی شده فعال هستند به نحوی که مردم برخی از آنان را نمی شناسند.
6️– دانشگاه و دانشجو:
در زمان پهلوی، دانشگاه فقط در مراکز معدودی از استان ها دائر بود و در هیچ شهر کوچک و بزرگ دیگری دانشگاه وجود نداشت. و تعداد دانشجویان سراسر کشور به 50000 نفر نمیرسید در حالی که امروز بیش از ۵۰ دانشگاه دولتی در سراسر کشور و دانشگاه آزاد اسلامی با حدود ۱۴۰ واحد دانشگاهی در داخل و بیش از ۱۰ واحد دانشگاهی بین المللی در سایر کشور ها مشغول فعالیت هستند و قریب ۴ میلیون دانشجوی دختر و پسر در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا و فوق دکترا در این دانشگاهها اشتغال به تحصیل دارند یعنی قریب ۸۰ برابر زمان پهلوی!
در زمان پهلوی جوّ مدارس و دانشگاه ها به گونه ای بود که بی حجابی را تشویق و حجاب را تحقیر و مذمّت می کردند لذا دختران اکثراً و به اجبارِ محیط، بی حجاب به مدارس و دانشگاه ها می رفتند و بسیاری از دختران ایرانی که استطاعت مخارج تحصیل را نیز داشتند، به خاطر همین اجبار، از تحصیل محروم بودند…
7- سیاست خارجی و داخلی
به لحاظ سیاسی آمریکا و سایر کشورهای اروپائی حداقل به مدت 25 سال از کودتای 28 مرداد 1332 تا بهمن 1357 با نقض استقلال کشور؛ از حکومت شاه به لحاظ سیاسی ، اقتصادی و نظامی حمایت کردند. اما انقلاب اسلامی مردم ایران از بدو شکل گیری تا کنون به دلیل حفظ استقلال کشور با انواع و اقسام خصومت های خارجی و داخلی و کینه توزی های ابر قدرتها از جمله غائله گروهک ها در دهه اول انقلاب – هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران- تحریم های حداکثری آمریکا و اتحادیه اروپا علیه ایران و ترور و به شهادت رساندن 17000 تن از مسئولین و دانشمندان و نیروهای مردمی روبرو بوده است.
8- انتخابات
در رژیم گذشته آنچه دارای کمترین اهمیت بود نظر مردم در انتخاب مسئولین تراز اول کشور بود و تعداد بسیار بسیار محدود انتخابات فرمایشی در رژیم گذشته با مشارکت زیر حداقلی مردم بود. اما بعد از انقلاب و طی چهار دهه به صورت متوسط جمهوری اسلامی ایران با برگزاری قریب چهل انتخابات آن هم با مشارکت نزدیک به پنجاه تا نزدیک نود درصدی مردم را به خود اختصاص داده و مسئولین تراز اول کشور را با همه نواقص و کمبودها خودشان انتخاب کرده اند.
منبع: آرشیو روزنامههای دوره پهلوی و جمهوری اسلامی ایران