جهاد تبیین به روایت اسناد- 13-بخش اول
روابط سیاسی ایران و اسرائیل در زمان پهلوی
مقدمه:
قسمت سیزدهم؛ بخش دوم از جهاد تبیین به روایت اسناد؛ مربوط به انتشار چند سند از ساواک (سازمان اطلاعاتی رژیم پهلوی) در ارتباط با روابط سیاسی ایران و اسرائیل در زمان پهلوی دوم است.
از مرکز بررسی اسناد تاریخی که این اسناد را برای انتشار در اختیار وبگاه تحلیل ایرانی قرار داده اند؛ سپاسگزاریم.
توجه: اسناد بر اساس تاریخ تنظیم شده اند.
کمک به کیا به خاطر کمک به اسرائیل؟
ارزيابي: ب2 19/4/40
2723/27
اطلاعيه
طبق اطلاع رسيده بخاطر کمکهاي سپهبد کيا به يهوديهاي ايران و همچنين ارتباط و تماس نزديک و مداوم وي با عزري يهوديهاي ايراني بوسيله دولت اسرائيل اقدام کرده‌اند تا دولت آمريکا تا آنجا که مي‌تواند به سپهبد کيا کمک و مساعدت نمايد.
بخش 314
در پرونده سپهبد حاج علي کيا بايگاني شود. 24/4/40
شناسايي رسمي
شماره: 35584/332 تاریخ: 15/12/41
موضوع: آژانس یهود
طبق اطلاع اخیراً بین عده ای از کارمندان مؤسسه آژانس یهود در تهران شایع گردیده که دولت ایران مشغول مطالعه جهت شناسایی رسمی دولت اسرائیل است و پس از این شناسایی بلافاصله سفارت اسرائیل در تهران تأسیس خواهد شد.
مدیریت کل اداره دوم ـ مدیریت کل اداره هفتم
ریاست اداره مستقل هشتم
همه ماهه
شماره: 15326/232 تاریخ: 4/5/43
شناسائی اسرائیل از طرف ایران
مامور ویژه اداره کل سوم
پس از شناسایی دولت اسرائیل به طور ” دو فاکتو ” از طرف دولت ایران دولت اسرائیل همه ماهه مبلغ دو میلیون تومان برای تبلیغ توسط آقایان گلشائیان و علی وثوق و احمد آرامش خرج می‌کند که در پس پرده آقای مهندس شریف امامی رئیس مجلس سنا هم در آن دخالت دارد به طوری که منبع اظهار نموده در مسافرت اخیر مهندس شریف امامی با اسرائیل چهار میلیون تومان به او پرداخت گردیده که ترتیب شناسائی دولت اسرائیل را بدهد.
اداره کل هفتم
انتقاد از اسرائیل
از: بخش 316 تاريخ: 15/4/46
درباره: روزنامه نداي حق
محترما به عرض مي‌رساند در شماره 18 مورخ 14/4/46 روزنامه مزبور با درج مقالاتي تحت عناوين (بيشرمي و گستاخي اسرائيليان) و (مبارزه با کفر) پيرامون حمله اسرائيل به اعراب بحث نموده و ضمن اشاره به ضديت قوم يهود با اسلام مطالب حاد و تحريک آميز به رشته تحرير درآورده و شديداً از اسرائيل انتقاد نموده است.
نظريه- با توجه به اينکه درج اينگونه مطالب در جرايد کشور مستمسکي به دست افراد ماجراجو و متعصبين مذهبي خواهد داد که در موقعيت فعلي به مصلحت نمي‌باشد لذا در صورت تصويب از طريق بخش 324 نسبت به جلوگيري از درج اين قبيل مقالات تحريک آميز در آينده اقدام مقتضي به عمل آيد. ﻫ
زياد هم صحيح نيست که مستقيماً از آنها جلوگيري کرد. 21/4
به عرض تيمسار رياست ساواک رسيد. تاريخ 21/4
اسرائیلی‌ها در تهران مطلع و …
به عرض ميرسد:
چندي قبل آقاي خوانساري تلفني اطلاع دادند که سفارت عراق در تهران به وزارت امور خارجه مراجعه کرده و گله نموده‌اند که دو نفر از اتباع اسرائيلي از ترکيه وارد ايران شده و از مرزهاي ايران نزد ملامصطفي رفته‌اند. چون در سوابق ساواک چنين امري منعکس نبود ابتدا از نماينده اسرائيل سوال شد نامبرده به کلي اظهار بي‌اطلاعي نمود مراتب از اداره هشتم خواسته شد تحقيق نمايند جواب واصله حاکي است که اسرائيلي‌ها در تهران مطلع و حتي ترتيب خروج آن دو نفر را داده‌اند.
چنانکه ملاحظه مي‌فرمائيد اين امر به آنچه که هميشه آقايان مدعي هستند و طرفدار صداقت و راستي در همکاري خود را معرفي ميکنند متأسفانه مغاير است. اگر قرار باشد در تمام جزئيات فعاليتهاي اين دوستان کنترل شود معلوم نيست تا چه حد مقدورات اداره کل هشتم اجازه دهد و وضع همکاري ما به چه صورت درخواهد آمد. 28/10/46
نماينده آنها احضار و رسماً از اين عمل گله شود و بگويند متأسفانه عملاً ثابت نموديد که نبايد آنچه تاکنون دوستانه عمل مينموديم و به شما اطمينان داشتيم در آينده نمي‌توانيم چنين باشيم و خيلي جاي تأسف است که عراقيها مي‌فهمند و بما نمي‌گويند معلوم ميشود خيلي کارها در مورد همکاري در داخل کشور انجام ميدهند که از ما پنهان مينمايند اگر براي يک مرتبه اين عمل تکرار شود محدوديت شديدي براي شما قائل خواهم شد. 28/10
بازدید از اسرائیل!!
از:814 تاریخ: 7/2/47
به: 81 شماره: 10774
موضوع: مسافرت امرای ارتش ایران به اسرائیل
قرار است تیمسار جم و تیمسار کمال به اتفاق عده‌ای از افسران دیگر ارتش ایران در تاریخ 14 آوریل از اسرائیل بازدید نمایند. سرهنگ نیمرودی وابسته نظامی سفارت اسرائیل در این مورد اظهار داشت. (بعضی از اعضاء هیئت نظامی ایران افرادی با وفا و غیر قابل نفوذ می‌باشند و بعضی احتیاج به پاداش و عده‌ای نیز به پول یا زن مایل هستند که ما خودمان همه چیز را می‌دانیم و تهیه می‌نمائیم.) . ر .
اداره 930 جهت اطلاع
بایگانی شود
مسئله اسرائیل
از: 800 ب تاريخ: 5/8/47
به: ﻫ 800 شماره: 800 پ
موضوع: تجديد روابط ايران و مصر
کاردار سفارت روماني آقاي ولاد گفت اقداماتي از طرف کشورهاي کويت و عربستان سعودي در جريان است تا بين ايران و مصر براي تجديد روابط سياسي ميانجيگري بکنند البته در شوروي نيز اقدامات مشابهي هنگام اقامت شاهنشاه صورت گرفته ولي به نتيجه نرسيده است زيرا شوروي بطور جدي خواستار اين امر نيست.
ولاد نيز مثل ساير ديپلماتهاي شرقي معتقد است که مانع اساسي در تجديد روابط سياسي ايران و مصر مسئله اسرائيل است زيرا هم اکنون ساليانه بطور متوسط پنج ميليون تن نفت از ايران به آن کشور صادر ميشود و مبادلات بازرگاني و خدمات دو کشور نيز قابل توجه مي‌باشد. ع.
جهاد با صهیونیسم
شماره: 5/2041/2/5 تاريخ: 23/10/48
از: شهرباني استان کرمانشاهان
به: تيمسار رياست گروه رئيس اطلاعاتي(اداره اطلاعات)
درباره: کشف اعلاميه
برابر گزارش شهرباني قصر شيرين عصر روز 19/9/48 حين بازرسي از داخل اتوبوس شماره 3547 ميهن تور به رانندگي عباس پرياني که از عراق وارد ايران شده بود توسط ارزياب گمرک مقداري اطلاعيه که از طرف خميني عليه يهوديهاي اسرائيل چاپ شده بدين شرح (اعراب از خميني سوال ميکنند نظر شما درباره جنگ اعراب و اسرائيل چيست؟ ايشان جواب ميدهند: وظيفه همه مسلمانان جهان جهاد با صهيونيسم است!
کشف و توسط مأموران انتظامي شهرباني پاسگاه خسروي به ساواک قصر شيرين تحويل ساواک مزبور نيز اتوبوس و مسافر را به ساواک استان اعزام داشته است.
احساسات خصمانه
شماره:3700 تاريخ:7/6/50
از: 812 ج
به: 81
موضوع: مسابقات بوکس آسيائي
در مسابقه ائيکه قهرمانان بوکس اسرائيل در آن شرکت مينمايند احساسات بسيار خصمانه‌اي از طرف تماشاچيان نسبت به آنها ابراز ميشود بطوريکه در مسابقه ديروز چون امکان ميرفت از طرف مردم ناراحتي براي آنها بوجود آيد تيم اسرائيل کمي زودتر از موعد مقرر از محل مسابقات خارج و به هتل راهنمايي شد.
سفر به اسرائیل
از: 223 تاریخ: 10/4/51
به:723 شماره: 390/223
اخیراً یک نفر عراقی ایرانی‌الاصل به نام عبدالصاحب عبدالرزاق آل‌طعمه که از دوستان منشأ می‌باشد از عراق به دوبی آمده و قصد عزیمت به پاکستان را دارد و اظهار داشته با توجه به اینکه در آینده نزدیک رئیس جمهور مصر به عراق مسافرت می‌نماید باید در آستانه سفر وی از هر نوع تبلیغاتی به منظور جلوگیری از نزدیکی عراق با مصر و سایر کشورها بهره‌برداری نمود لذا با توجه به اینکه در گذرنامه‌های عراقی‌هائی که از عراق خارج می‌گردند بطوریکه در گذرنامه نامبرده مشهود است صاحب گذرنامه می‌تواند به تمام ممالک جز ایران و آمریکا سفر نماید. بنابراین عراقی‌ها با اسرائیل هم دارای روابط نزدیک بود و به همین جهت اتباع عراقی با اسرائیل آزادانه سفر می‌نمایند.
نظریه 223 ـ
با توجه به متن گذرنامه خبر فوق قابل بررسی می‌باشد / پ م
پی‌نوشت ریاست ساواک: تحقیق شود صحت دارد یا خیر؟
دفتر نمایندگی اسرائیل
از: اداره کل هشتم 8/7/1354
به: تيمسار ارتشبد رياست ساواک
موضوع: اضافه نمودن کادر نمايندگي اسرائيل در تهران
به استحضار مي‌رساند: تعداد کارمندان نمايندگي اسرائيل در سال گذشته 25 نفر بوده‌اند که ظرف يکسال اخير به تدريج تعداد آن را به 42 نفر رسانيده‌اند و ضمناً دو نفر ديگر هم اخيراً تقاضا نموده‌اند که به تهران اعزام شوند. ضمناً تعداد کارمندان نمايندگي ايران در اسرائيل جمعاً 7 نفر مي‌باشند.
مراتب جهت صدور اوامر مقتضي به استحضار ميرسد. ن
دليل بر اينست که ما کار نمي‌کنيم و آنها کار ميکنند. [دستخط نصيري]
مانع اساسی اسرائیل است.
ارتباط با اسرائیل
بعنوان: تیمسار ارتشبد نعمت‌اله نصیری ـ تهران
اورشلیم مورخ 26 دیماه / 54
ارتشبد گرامی
مایل است به مناسبت میهمان‌نوازی فوق‌العاده‌ای که ضمن اقامت کوتاه هم در تهران نسبت به من ابراز شد و طی آن فرصت یافتم مذاکرات بسیار ثمربخشی با اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر داشته باشم از جنابعالی فوق‌العاده تشکر نمایم.
من ضمناً از افراد سازمان شما نیز متشکرم که با اقدامات نمونه‌ای خود نه تنها اقامت اینجانب را در تهران لذت‌بخش نمودند بلکه این مدت برای من آرامش‌بخش نیز بود.
اجازه می‌خواهم مجدداً تاکید نمایم که نقش حیاتی شما را در حفظ ثبات و امنیت کشورتان تحسین می‌نمایم. اسرائیل خوشبخت است که طی سال‌های متمادی از همکاری‌ها و اعتماد به شما بهره‌مند شده و ما اطمینان داریم که می‌توانیم به کمک‌های مداوم و موثر شما در امر تحکیم بیشتر علائق بین دو کشور امیدوار باشیم.
خوشحالم از اینکه فکر می‌کنم بزودی شما را در اسرائیل ملاقات خواهم کرد و امیدوارم که قبول خواهید فرمود تا در «گیناسر» کیبوتسی که خانه من است میهمان شخص من باشید.
با تقدیم عالیترین و گرمترین احترامات شخصی
دوستدار ـ ایگال آلون ـ امضاء
جواب تشکر داده شود
رابطه با اسرائیل
مفتخراً به شرفعرض پیشگاه مبارک ملوکانه می‌رساند،
سحرگاه روز جاری 10/4/35 رابط سرویس اسرائیل در تهران بطور شفاهی اطلاع داد که آقای اسحق رابین نخست وزیر اسرائیل ضمن عذرخواهی از پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر استدعا نموده که به علت اوضاع خآص منطقه بازدید ایشان از ایران که قرار بود در تاریخ فردا 11/4/35 انجام پذیرد به تاریخ دیگری موکول گردد. نخست وزیر اسرائیل اظهار اطمینان نموده که شاهنشاه ایران با درک وسیع و عمیقی که از اوضاع منطقه دارند نامبرده را مورد عفو قرار خواهند داد.
مراتب از شرفعرض پیشگاه مبارک ملوکانه می‌گذرد.
جان نثار- ارتشبد نصیری
از شرف عرض مبارک شاهانه گذشت فرمودند خودش ایامی را که می‌تواند بیاید اطلاع دهد.
عملیات مشترک مهم
20 ژوئن 1977 30 /4/1356
از: نخست‌وزیر سابق اسرائیل
به: تیمسار ارتشبد نصیری
جناب تیمسار ارتشبد نعمت‌الله نصیری
در پایان دوران نخست‌وزیر اینجانب به منظور خداحافظی از شما مایلم مراتب تشکرات عمیق خود را برای همکاری‌های نزدیک و ثمربخشی که نشانگر سال‌ها مناسبات حسنه بوده است ابراز دارم.
خواهشمندم به من اجازه دهید نقش مهمی را که شما در توسعه عملیات مشترک مهم ایفا کرده‌اید و در این عملیات هر دوی ما انرژی و حسن نیت فراوان بکار بردیم خاطرنشان سازم.
شما همیشه می‌دانستید که درچه لحظاتی کمک لازم را معمول دارید تا بدان وسیله مناسبات مشترک با آهنگ و روند لازم ادامه پیدا کند.
خواهشمندم بهترین آرزوهای مرا برای سلامتی ـ کامیابی و موفقیت خودتان بپذیرید.
دوستدار ـ اسحق رابین
جواب تشکر و حسن نیت و مستحکم شدن روابط حسنه که بوجود آمده
و آرزومندی از ادامه آن و موفقیت و کامیابی آتیه
آن جناب را نیز خواستارم [نصیری]
میهمان ویژه
تاریخ: 26/9/2536[1356]
درباره: بازدید شخصیت ویژه
رابط سرویس اسرائیل صبح روز 26 آذرماه /2536 اظهار داشت:
طبق اطلاع واصله از کشور مطبوعه‌اش میهمان ویژه در تاریخ 5 دیماه / 2536 به هنگام شب با یک فروند هواپیمای اختصاصی وارد ایران شده و بعداظهر روز بعد (6 دیماه 2536) تهران را به قصد کشورش ترک خواهد کرد.
میهمان استدعا دارد که در صورت تصویب قبل از ظهر روز سه‌شنبه 6 دیماه 2536 به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر شرفیاب گردد. منوط به اراده عالی است.
اداره پیمانها
موافقت فرموده‌اند
یعنی نه روز دیگر خواهد آمد ؟؟؟ اطلاع دهد 26/9/36د
لوله کشی نفت به اسرائیل
شماره: 815/2-3 تاريخ: 11/3/37
در پاره اي از محافل شهرت يافته که قبل از عزيمت شاهنشاه به خارج از کشور از طرف دولت اسرائيل پيشنهاد محرمانه اي براي لوله کشي نفت از ايران به اسرائيل تسليم دولت ايران شده تا کشتي هاي نفتکش ديگر احتياجي به عبور از کانال سوئز و درياي مديترانه نداشته و مستقيماً از اسرائيل بارگيري کنند پيشنهاد مزبور در يکي از جلسات اخير هيئت دولت مطرح و در جريان رسيدگي است. در اين محافل همچنين اضافه ميشود کشتي هائيکه با پرچم و بارنامه به مقصد آرژانتين نفت از آبادان حمل مينمايند مربوط به دولت اسرائيل است و کشتي هاي مزبور بين راه مسير خود را تغيير داده و به طرف اسرائيل حرکت مينمايند. ع
به پرونده کلي مربوط به اطلاعات از اسرائيل ضميمه و بايگاني شود. 19/3/37
فاقد گذرنامه
گزارش
محترماً معروض می‌دارد آقای سفریر (نسیم) نماینده سرویس اسرائیل ساعت 10:00 روز سه‌شنبه 31/5/2537 به تشریفات و پذیرائیها تلفن و اظهار کرد:
یکی از همکاران وی که به وجودش احتیاج مبرم دارد ساعت 12:00 روز یک‌شنبه 5/6/2537 با هواپیمای «العال» وارد تهران خواهد شد ولی گذرنامه وی که به نام ” سادوک ادیر ” می‌باشد به سرکنسولگری ایران برای ویزا تسلیم گردیده که نتوانسته‌اند به موقع ان را تکمیل نمایند و در نتیجه نامبرده فاقد گذرنامه است و تقاضا می‌نماید به فرودگاه مهرآباد دستور داده شود تسهیلات لازم برای ورود شخص مزبور فراهم سازند و پس از آن که گذرنامه‌اش آماده و واصل گردید برای ممهور ساختن به مهر ورود در اختیار فرودگاه گذاشته خواهد شد.
مستدعی است نظریات خاطر مبارک را امر بابلاغ فرمایند.-
تشریفات و پذیرائیها- امیر قاسمی
اقدام شود- 2/6
31/5/2537
در اجرای اوامر صادره اقدام لازم به عمل آید امیر آقایی
آموزش شنود در اسرائیل
منظور استحضار تيمسار رياست ساواک و صدور اوامر
پيشينه سرويس اسرائيل پيشنهاد نموده دوره شنود پنهاني از تاريخ 2/7/37 به مدت يک هفته براي کارمندان اعزامي ساواک در تل آويو برگزار گردد.
2- برابر دستور قائم مقام وقت ساواک مقرر گرديد نمايندگان ادارات کل دوم- سوم- پنجم و هشتم در دوره مذکور شرکت نمايند. با عرض مراتب فوق و اعلام اينکه در اجراي اوامر تيمسار رياست ساواک- مقرر گرديد در دوره شنود تلفني که از تاريخ 2/5/37 الي 8/5/37 در تهران برگزار گرديد نماينده‌اي از اداره کل آموزش نيز شرکت نمايد مستدعي است در صورت تصويب امر و مقرر فرمايند يک نفر از اداره کل آموزش- دو نفر از اداره کل پنجم- يک نفر از اداره کل دوم- يک نفر از اداره کل سوم و يکنفر از اداره کل هشتم و يک نفر مترجم در دوره شنود پنهاني شرکت نمايند.
اداره پيمانها
محترماً با نظر موافق بعرض ميرسد
ساوه 10/5
برابر پيشنهاد اقدام شود
11/5
سرویس اسرائیل
گزارش 5/7/57
درباره: روش دریافت نامه
محترماً به عرض می‌رساند:
نظر به اینکه روش جاری ارسال و دریافت نامه‌های وارده و صادره به ساواک، حدود 15 سال قبل با همکاری سرویس اسرائیل، تهیه و تدوین گردیده و طی این مدت در روش جاری تغییری حاصل نشده است تقاضا دارد روش جاری ارسال دریافت نامه‌های وارده و صادره و همچنین روش اعزام پیک‌های داخل و خارج کشور بررسی و با استفاده از روش‌های پیشرفته روز سرویس کشورهای دوست و همکار، ورش جدیدی تهیه و تدوین و جهت اجرا در اختیار گذارده شود.
موکول به رأی عالیست.
مدیر کل اداره یکم ـ ضرابی
بعرض تیمسار ریاست رسید
اقدام شود. 5/7
به مصلحت نیست
پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر
مفتخراً به شرفعرض می‌رساند:
در تاریخ 5/7/57 طی گزارشی به شرفعرض رسید که «مناخیم بگین» نخست وزیر اسرائیل اظهار تمایل نموده در صورتیکه رأی انور ملوکانه استقرار پذیرد به منظور تقدیم عرایضی پیرامون تحولات حاصله در کنفرانس «کمپ دیوید» بطور غیر رسمی به تهران مسافرت کرده و به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر شرفیاب گردد.
در پاسخ استدعای «مناخیم بگین» مقرر گردید «تاریخ مسافرت را متعاقبا» اعلام خواهیم داشت که اوامر صادره به همین نحو به رابط سرویس اسرائیل ابلاغ گردید تا به مقامات متبوعه‌اش اطلاع دهد.
دکتر «کیخمی» معاون سرویس اسرائیل که به مناسبت کنفرانس سه جانبه (سرویس‌های ایران- ترکیه- اسرائیل) به تهران آمده در تاریخ 2/10/57 طی ملاقاتی با جان نثار اظهار داشت چنانچه شاهنشاه آریامهر اراده فرمایند وزیر امور خارجه اسرائیل افتخار خواهد داشت در هر تاریخی که تعیین شود به ایران مسافرت کرده و به منظور تقدیم مراتب همبستگی دولت و ملت اسرائیل و نیز تقدیم عرایضی پیرامون تحولات اخیر خاورمیانه به پیشگاه شاهنشاه به حضور معظم له شرفیاب گردد.
تصویب استدعای معروضه منوط به اراده سنیه شاهانه است.
جان نثار- سپهبد ناصر مقدم
از شرفعرض پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر گذشت.
مقرر فرمودند در زمان حال بمصلحت نیست
امکان علنی شدن وجود دارد
در آینده اقدام خواهد شد. سپهبد مقدم 3/10/57
اوامر شاهانه به معاون سرویس اسرائیل ابلاغ گردید. 3/10
استادان اسرائیلی
شماره: 2266/1000 تاريخ: 12/9/57
از: اداره کل آموزش به: مديريت کل اداره يکم 171
درباره: آموزش
در اجراي اوامر تيمسار رياست ساواک يک دوره کوتاه مدت (آموزش خط شناسي) به مدت چهار روز براي سه نفر از کارمندان اداره کل پنجم به شرح اسامي زير:
1- خانم روشن بانو لقمان زاده پزشکي.
2- خانم اشرف السادات ياحقي.
3- آقاي مهدي زادون
با شرکت يک نفر متخصص از سرويس اسرائيل از تاريخ 6/9/57 تا 9/9/57 در ساختمان شماره 2 آموزش واقع در خيابان خشايارشاه تشکيل و اجرا گرديد. اينک مراتب را جهت اطلاع و انعکاس در سوابق مربوطه اعلام مي‌دارد. مدير کل اداره آموزش- کيواني
گيرندگان:
1- مديريت کل اداره پنجم پيرو شماره: 2177/1000 جهت اطلاع 4/9/57
2- رياست اداره همکاريها پيرو شماره: 2177/1000 جهت اطلاع 4/9/57
طبق اوامر تيمسار رياست اقدام شود 14/9