نگاهی به کتاب  ابر طبقه

 نگاهی به کتاب  ابر طبقه

به نام خداوند بخشنده و مهربان

این کتاب در  374 صفحه و در قالب 9 فصل در سال 2008 میلادی  توسط دیوید راتکاف به رشته تحریر در آمده است، این اثر با بهره گیری موثر و مفید از پژوهش ها و مصاحبه های متنوع علمی منتشر و اینک در نوشتار ذیل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است:

راتکاف مدعی است در طول تالیف این پژوهش موفق به شناسایی شش هزار نفر در طیف ابر طبقه گردیده است که در هر یک میلیون نفر یک نفر را در سطح جهان شامل می شود،  وی از سویی  نگاهی وسیع و عمیق به نابرابری های موجود در عرصه های ثروت و قدرت جهانی دارد و از سوی دیگر به معرفی  یک نقطه استراتژیک  بنام  داووس می پردازد که به موقعیتی کانونی برای تجمع چهره های ابر طبقه در نشست سالانه اقتصاد جهان و تصمیم گیری در باره فرآیند های مختلف جهانی شدن وجهانی سازی تبدیل گردیده است.

راتکاف به نقل از سموئل هانتینگتون به تعریف انسان داووسی پرداخته و او را شهروندی جهانی و رهبری که مرزها برای او به نحو فزآینده ای بی معنا و بی مفهوم شده است می پردازد و ادامه می دهد  این همان انسانی  است که پس از جنگ جهانی دوم جهانی سازی را مطرح نمود تا بتواند  به  باز مهندسی وساخت مجدد جهان مبتنی بر منافع صاحبان اندیشه و تصمیم بپردازد.

راتکاف در صفحه سی ام  این اثر زیبا به شکل تلویحی می افزاید :وجود انسان داووسی بیانگر ظهور یک طبقه ی رهبری جدید در عصر ماست، طبقه ای که ریشه در اندیشه سرمایه داری سود محور داشته و نفع شخصی را مبنای ساخت تصمیمات جهانی می داند. نویسنده در ادامه  به بیان اسامی برخی از اعضای فراطبقه می پردازد  و حضور چهره های مطرح در تمامی سطوح سیاسی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی، فنی و نظامی را مورد تاکید قرار می دهد که از آن جمله می توان به تونی بلر، بیل گیتس، آنجلینا جولی و پائولو کوئیلو اشاره نمود، راتکاف این  نخبگان  را نخبگانی بی وطنی می داند که فراتر از مرزها در حال تشکیل جامعه ای ویژه و جهانی جدید برای بازتوزیع قدرت، نفوذ و حاکمیت خود و خواسته های هدایت شده هستند.

نویسنده با تمرکز بر یک نفر در هر میلیون نفر، به تحلیل موقعیت افراد تشکیل دهنده ابرطبقه پرداخته و بزرگترین گروه ابرطبقه را رهبران تجارت و امور مالی و سپس صاحبان نقش های اقتصادی و اجتماعی بزرگ جهانی می داند که حتی در مواقعی همطراز دولتها یا حتی فراتر از آنها حرکت می نمایند، وی  توجه به لایه بندی های قدرت در عرصه نظامی و رهبران ادیان آسمانی را نیز حائز اهمیت بسیار می داند که  معرفی 43 دین دنیا و انتخاب بیست آئین برتر  با بیش از یک میلیون و همچنین  طرفدار به ویژه دو دین اسلام و مسیحیت با بیش از یک میلیارد پیرو و ارزیابی قدرت رهبران آن را حائز اهمیت فراوان می داند.

راتکاف عنصر زمان را  برای اعضای ابرطبقه ارزشمند تر از طلا، نقر و نفت  می داند که در راستای اجرای برنامه ها و اهداف جهانی مورد بهر برداری قرار می گیرد، وی در مقابل  به بررسی  نابرابری ها، واکنش ها و نظم جدید جهانی اشاره نموده و می نویسد:  نابرابری بین فقیر و غنی،  دیرپاترین و مهلک ترین بیماری است

وی با تحلیل  زوایای متنوع عناصر قدرت نهادها، پول، سیاست و زور در جامعه آمریکا نوشته است شتاب هیچ عرصه ای به اندازه تحولات در حوزه پولی و تجاری نیست و هیچ گروهی نیز به این اندازه  با تحولات جهانی سازگار نبوده است، راتکاف دوران چند ملیتی ها و محور قرار گرفتن پول و تجارت به عنوان محور همه چیز را از اولویت های اعضای فرا طبقه می داند.

تمرکز برگسل سیاسی در قرن پیش رو و نامیدن عصر نامتقارن بر شرایط کنونی جهان را باید از موضوعات دیگر راتکاف دانست که با جمله ای از آیزنهاور آن را آغاز می نماید: هر ناو جنگی که به آب انداخته میشود دستبردی است به جیب گرسنگان بی تن پوش که از سرما می لرزند، وی با تاکید بر سقوط غول ها و ظهور جنگ سالاران و ترسیم نهادهای نظامی جهان به عنوان حلقه ای از ابر طبقه،  به بیان زیر شاخه های این جریان عظیم صنعتی نظامی می پردازد که شامل حرفه ای های نظامی، تولید کنندگان سلاح، پیمانکاران دفاعی و سیاستمداران غیر نظامی اشاره و تروریست های بین المللی را نیز از اعضای مهم فرا طبقه قلمداد می نماید که در حوزه تجارت تسلیحات و گسترش زور و خشونت در شرایط خاص اقدام می نمایند.

فصل هفتم ابر طبقه،  توان تفکر و اندیشه نام دارد که در آن راتکاف به تبیین دو مولفه  قدرت انقلابی اینترنت در فرهنگ سازی و همچنین دامنه ی قدرت رسانه های خبری اینترنتی می پردازد و می نویسد: دنیا قرن هاست منتظر ختم دوران سیطره تاریخی نهادهای دینی بر علم را اعلام نموده است  لکن قدرت دین با بهره گیری از قابلیت رسانه های نوین جهت سهولت بخشیدن به یک نوزایی دینی و احیاء و توانمند سازی مولفه ای مهم از ابر طبقه جهانی بشمار می رود و رهبران مذهبی به ویژه در ایران را در جایگاه مناسبی قرار داده است لذا این جریان  قدرتهای بزرگ را مجبور نموده است تا در خصوص تحولات خاورمیانه و ایجاد شرایط صلح و ثبات با هماهنگی عمل نمایند زیرا  بدون مشورت و توافق با اینگونه رهبران دینی موفقیتی بدست نخواهد آمد.

راتکاف در فصول هشتم و نهم کتاب، با برشمردن چندین مولفه تاثیر گذار در چارچوب عضویت در ابرطبقه جهانی و فراهم آمدن بسترهای لازم،  تحصیل در دانشگاه نخبگان، وارد شدن به حوزه تجارت و امور مالی، خوش شانس بودن، ثروتمند بودن و بخصوص داشتن پایگاه تشکیلاتی را از موارد مهم آن بشمار می آورد و می نویسد: تاریخ،  روایت کشمکش بین ثروتمندان و قدرتمندان از یک سو و انسانهای بخت برگشته و بینوا از سوی دیگر است که این معامله نابرابر در همه دورانها وجود داشته است، ثروتمندان هم سود امروز و هم امتیاز فردا را دارند و فقرا و ناتوانان به خرده نانی برای امروز و آرزویی برای فردا قناعت می نمایند که این معامله  ناعادلانه تا قیامت دوام نخواهد آورد. این نوشتار با جمله آغازین کتاب به نقل از آبراهام لینکلن پایان می پذیرد:

همه انسان ها تاب و تحمل فلاکت و شوربختی را دارند اما اگر می خواهید کسی را بیازمائید به او قدرت بدهید.

کلید واژه ها: ابر طبقه, نوزایی دینی, باز مهندسی, نابرابری, داووس, عصر نامتقارن, راتکاف

ابراهیم اخلاصی

پژوهشگر و نویسنده