حمله به دمشق تشدید جنگ اعلام نشده اسرائیل با ایران است.
نیویورک تایمز: ۲ آوریل ۲۰۲۴
تهران وعده انتقام جویی بزرگ را میدهد و خطر اشتباه محاسانی نیز همیشه وجود دارد اما با توجه به وجود خطرات هیچ یک از طرفین خواهان یک جنگ بزرگ نیستند.
نوشته استیون ارلنگر
بمباران ساختمان سفارت ایران در دمشق توسط اسرائیل که منجر به کشته شدن مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی ایران شد تشدید بزرگی از جنگ اعلام نشده بین اسرائیل و ایران است.
ایران وعده انتقام جویی بزرگ را میدهد و خطر اشتباه محاسباتی همیشه وجود دارد اما با توجه به مخاطراتی که برای هر دو کشور وجود دارد نه اسرائیل و نه ایران خواهان یک جنگ بزرگ نیستند، حتی اگر آنها برای برتری در غزه و جنوب لبنان فشار بیاورند.
در عوض این حمله نمایش واضحی از ماهیت منطقه ای درگیری است؛ زیرا اسرائیل تلاش می کند تا متحدان و جانشینان ایران را که امنیت اسرائیل را از هر جهت تهدید می کنند. کاهش داده و باز دارد اغلب به آن جنگ بین جنگها» گفته میشود که اسرائیل و ایران دشمنان اصلی آن هستند که در سایه خصومت های آشکارتر در اطراف منطقه با هم می جنگند.
مقامات ایرانی که روز دوشنبه کشته شدند. دهه ها عمیقاً درگیر تسلیح و هدایت نیروهای نیابتی در غزه، لبنان، سوریه، عراق و یمن به عنوان بخشی از تلاش آشکار ایران برای بی ثبات کردن و حتی نابودی دولت یهود بودند.
برای بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل که احتمالاً چنین حمله حساسی را تایید کرده است. حذف موفقیت امیز چنین شخصیتهای کلیدی نظامی ایران یک کودتای سیاسی است. این در حالی است که با طولانی شدن جنگ علیه حماس و باقی ماندن گروگانهای اسرائیلی در غزه تظاهرات برای استعفای او شدت یافته است.
اسرائیل با نمایش توانایی خود در نفوذ به اطلاعات ایران تلاش میکند تا به بخش عملیاتی نیروهای نیابتی منطقه ای ایران موسوم به محور مقاومت خود در برابر اسرائیل ضربه بزند که هدف آن برهم زدن و بازدارندگی آنها، حتی با ادامه جنگ در غزه است.
علی واعظ مدیر پروژه ایران در گروه بحران بین المللی گفت: از زمان آغاز جنگ در اکتبر اسرائیل شروع به هدف قرار دادن مقامات کلیدی ایرانی مسئول روابط با نیابت هایش کرده است و نه فقط سلاح های پیشرفته ای که تهران تحویل می دهد.
اما هر چقدر هم که اسرائیل ژنرالهای با تجربه را حذف کند. هیچ کس در نظام ایران بی بدیل نیست ایران می داند که این یک بازی خطرناک است و برچسب قیمتی هم برای آن وجود دارد.
برخی رسانه ها در ایران نگران هستند که ممکن است این قیمت توسط متحدان اسرائیل پرداخته شود رالف کاف، یکی از مقامات ارشد سابق سیا که در خاورمیانه خدمت می کرد حمله اسرائیل را فوق العاده بی پروا خوانده و با اشاره به فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، افزوده اسرائیلی ها چک هایی میکشند که نیروهای استکام ایالات متحده باید آنها را نقد نمایند.
آقای کاف گفت: «این فقط منجر به تشدید تنش از سوی ایران و نیروهای نیابتی آن خواهد شد. که برای نیروهای آمریکایی درمنطقه که ممکن است در حملات تلافی جویانه نیروهای نیابتی تهران مورد هدف قرار گیرند امری بسیار خطرناک است.
به گفته صنم وکیل مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در چتم هاوس آقای نتانیاهو سال ها تاکید کرده است که دشمن اصلی اسرائیل، ایران است و این حمله می تواند به او کمک کند تا شهرت خود را به عنوان آقای امنیت» حفظ کند. به گفته صنم وکیل با این حال با وجود عملکرد اسرائیل در غزه حماس تاکنون شکست نخورده و ایران و نیروهای نیابتی آن نیز کاهش نیافته است.
خانم وکیل گفت ایران قول تلافی و انتقام را برای آنچه حمله بی سابقه می خواند داده است. اما از ۷ اکتبر، «اشکار است که ایران خواهان جنگ منطقه ای نیست ایران این درگیری با اسرائیل را در بازه زمانی طولانی تری می بیند.
مقامات آمریکایی معتقد نیستند که ایران حمله حماس را آغاز کرده یا حتی از قبل در مورد آن مطلع شده است. سوزان مالونی مدیر برنامه سیاست خارجی مؤسسه بروکینگر، گفت: با این حال ایران همچنان غزه را پیروزی برای خود می داند؛ زیرا این جنگ اسرائیل را منزوی کرده و این کشور را در حالت دفاعی در منطقه و جهان قرار می دهد.
او گفت که با وجود جنگ جاری و تلفات غیر نظامی آن تقریباً غیر قابل تصور است که بتوان تصوری از خاورمیانه ایجاد کرد که اسرائیل و ایالات متحده و سعودی ها امیدوار بودند قبل از ۷ اکتبر طراحی کنند . با این حال، خانم وکیل گفت: نادیده گرفتن این حمله برای ایران دشوار خواهد بود زیرا حمله ای مستقیم به خاک خود ساختمان سفارت و کشته شدن سه فرمانده ارشد نیروی قدس ایران ارتش و اطلاعات خارجی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است و ایران گفت که در حمله اسرائیل یک ژنرال ایرانی به نام سردار شهید محمدرضا زاهدی به همراه معاونش، یک ژنرال سوم و حداقل چهار نفر دیگر از جمله مقامات ارشد جهاد اسلامی فلسطین وابسته به ایران که در غزه نیز می جنگند، کشته شدند.
شهادت سردار شهید ژنرال زاهدی که گفته میشد مسئول روابط نظامی ایران با سوریه و لبنان بود. مهم ترین ترور یک رهبر ایران در سالهای اخیر تلقی می شود.
ياكوف امیدور، مشاور سابق امنیت ملی اسرائیل شهادت سردار شهید زاهدی را ضربه بزرگی به توانایی های فوری ایران در منطقه” خواند. آقای امیر روز گفت که او به نظارت بر تلاش ایران برای ایجاد حلقه آتش در اطراف اسرائیل از طریق نیروهای نیابتی ستیزه جو کمک کرده و در عین حال تهران را از مداخله کاملاً دور نگه داشته بود.
اما اینکه ایران چگونه و چه زمانی تصمیم به انتقام بگیرد خطرات را بیشتر خواهد کرد. بارزترین نمونه اخیر واکنش آن به ترور سردار شهید قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس چهار سال پیش توسط ایالات متحده است. پس از این ترور ایران حمله موشکی بزرگی را علیه یک پایگاه آمریکایی در عراق انجام داد، اما تنها پس از هشداری قبلی درباره حمله پنتاگون بعداً اعلام کرد که این حمله هیچ تلفات فوری برای ایالات متحده نداشته اگرچه بیش از ۱۰۰ پرسنل نظامی آن دچار آسیب های مغزی شده اند.
یک ایران مضطرب که در حالت آماده باش نظامی بود یک جت مسافربری اوکراینی را نیز ساقط کرد و ۱۷۶ نفر را به گمان این که هواپیمای دشمن بود کشت.
خانم مالونی گفت: اما یکی از درسهای شهادت سردار شهید سلیمانی این است که حتی اگر فردی مبارز را بیرون بیاورید. شبکه و تارو پودی که ایران با این گروه ها ایجاد کرده به خوبی زنده می ماند.
اخیراً ایران پس از حمله پهپادی ماه ژانویه به پایگاه نظامی آمریکا در مرز اردن و سوریه که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی شد تلاش کرده است تنشها را در روابط خود با ایالات متحده کاهش دهد.
اما ایران ممکن است تمایل بیشتری به خطر تشدید تنش نظامی با اسرائیل داشته باشد می تواند انتخابهای دیگری هم داشته باشد – حمله سایبری بزرگ به زیر ساختهای اسرائیل با ارتش آن، رگبار موشک از جنوب لبنان، ترور مشابه یک فرمانده اسرائیلی حمله به سفارت اسرائیل در خارج از کشور با تسریع شدید در برنامه غنی سازی هسته ای آخرین مورد نوعی پاسخ مستقیم به آقای نتانیاهو خواهد بود که مدت هاست در مورد خطر یک ایران مجهز به سلاح هسته ای هشدار داده و قول داده است که از وقوع آن جلوگیری کند ایران همیشه اصرار داشته است که برنامه هسته ای اش صرفاً صلح آمیز است، حتی با وجود غنی سازی اورانیوم تا نزدیک به درجه تسلیحات یا ایران اینکه میتواند صبر کند و صبور باشد. آقای امیر روز مشاور امنیت ملی سابق اسرائیل گفت که او تردید دارد که این حمله منجر به تشدید تنش بین اسرائیل و ایران شود مانند جنگی همه جانبه با شرکت حزب الله در امتداد مرز شمالی اسرائیل علایق آنها پس از آن تغییر نکرده است. آنها به دنبال انتقام خواهند بود اما این موضوع کاملاً چیز دیگری است.
یکی از نمونه های قبلی او بمب گذاری سفارت اسرائیل در بوئنوس آیرس در سال ۱۹۹۲ توسط جهاد اسلامی بود که در آن ۲۹ نفر کشته شدند و در واکنش به ترور عباس الموسوی رهبر حزب الله توسط اسرائیل صورت گرفت.
استیون اولانگر خبرنگار ارشد دیپلماتیک در اروپا است و مقر آن در برلین است. او از بیش از ۱۲۰ کشور از جمله تایلند، فرانسه اسرائیل آلمان و اتحاد جماهیر شوروی سابق گزارش داده است. بر اساس گزارش ارون با کسر من از اورشلیم و اریک اشمیت از واشنگتن