معترضان دانشجویی خواستار اعلام برائت دانشگاه ها از رژیم صهیونیستی هستند. معنی این چیست؟
گاردین؛ 25 آوریل
نویسنده: دارنا نور
تظاهرکنندگان طرفدار فلسطین از دانشگاهها میخواهند سرمایهگذاریهای خود را از شرکتهایی که به گفته آنها در جنگ غزه شریک هستند، بیرون بیاورند.
در حالی که اعتراضات علیه تهاجم رژیم صهیونیستی به غزه در حال گسترش در سراسر دانشگاه های آمریکا است، یکی از خواسته های دانشجویان در دانشگاه ها همچنان عدم سرمایه گذاری برای رژیم صهیونیستی است.
دانشگاهها برای تأمین مالی اموری مانند تحقیقات و بورسیهها به موقوفات متکی هستند و این موقوفات معمولاً در شرکتها و طبقات داراییهای جایگزین مانند سهام خصوصی و صندوقهای تامینی سرمایهگذاری میشوند.
به طور کلی، درخواستها برای واگذاری، تقاضاهایی برای فروش سرمایهگذاری در شرکتهایی است که دانشجویان میگویند در جنگ شریک هستند. اما دانشجویان اکنون دقیقاً چه چیزی می خواهند و درخواستشان چیست؟
این کمپین های عدم سرمایه گذاری در مورد چیست؟
معترضان دانشجویی که خواستار کناره گیری از جنگ غزه هستند، اهداف متفاوتی را انتخاب کرده اند.
در کلمبیا، دانشجویان از دانشگاه میخواهند سرمایهگذاری مستقیم خود را در شرکتهایی که در داخل یا با رژیم صهیونیستی تجارت میکنند، از جمله آمازون و گوگل، که بخشی از یک قرارداد ۱.۲ میلیارد دلاری رایانش ابری با دولت رژیم صهیونیستی هستند را کنار بگذارد. مایکروسافت که از خدمات آن توسط وزارت دفاع اسرائیل و اداره مدنی اسرائیل استفاده می کند و پیمانکاران دفاعی که از جنگ سود میبرند، مانند لاکهید مارتین، که روز سهشنبه گزارش داد درآمدهایش 14 درصد افزایش یافته است.
دانشجویان دانشگاه کالیفرنیا در برکلی نیز مانند گروههای دانشجویی در دانشگاه نیویورک خواستار واگذاری سرمایهگذاری رژیم صهیونیستی در سراسر جهان شدهاند.
گروههای دیگر، مانند ائتلاف عدالت موقوفه دانشگاه ییل و گروههای دانشجویی در دانشگاه کرنل، مدیران را تحت فشار قرار میدهند تا سرمایهگذاریهای ویژه در تولیدکنندگان سلاح را کنار بگذارند.
برخی از سازماندهندگان در حال تلفیق خواستههای مربوط به سرمایه گذاری در بخش سوخت فسیلی و حذف سرمایهگذاری از جنگ در غزه هستند، که در دهه گذشته به یک هدف محبوب برای فعالیتهای دانشگاه تبدیل شده است. روز دوشنبه، بخش Sunrise’s Columbia رویدادی را برای روز بازیابی زمین در دانشگاه کلمبیا برگزار کرد تا توجه را به رابطه بین بحران آب و هوا و جنگ در غزه جلب کند. این شامل گازهای گلخانهای از هواپیماها و تانکهایی است که اسرائیل برای جنگ استفاده میکند و همچنین انتشارات ناشی از ساخت و پرتاب بمبها، توپخانه و موشکها، بدون در نظر گرفتن ویرانی محیطزیست.
ائتلاف عدالت موقوفه ییل، که رهبری فشار برای عدم سرمایه گذاری بر تولیدکنندگان سلاح را بر عهده دارد، همچنین خواستار واگذاری و عدم سرمایه گذاری سوخت های فسیلی است.
آیا سابقه ای برای این نوع کمپین های واگذاری وجود دارد؟
جنبشهای سرمایهگذاری در میان فعالان دانشجویی آمریکا سابقه طولانی دارد.
در سال 1965، کمیته هماهنگی بدون خشونت دانشجویی، دانشجویان برای یک جامعه دموکراتیک و کنگره برابری نژادی در شهر نیویورک تحصن کردند و از بانک چیس خواستند تامین مالی آپارتاید در آفریقای جنوبی را متوقف کند.
در طول دهههای 1970 و 1980، بسیاری از سازماندهندگان دانشگاه نیز با موفقیت کالج ها و مدارس خود را تحت فشار قرار دادند تا روابط مالی خود را با شرکتهایی که از رژیم آپارتاید حمایت میکردند، از جمله کلمبیا، که اولین دانشگاه آیوی لیگ بود، قطع کنند.
کمپین ضد آپارتاید همچنین الهام بخش جنبش دیگری نیز بود: فراخوان برای بایکوت، واگذاری و عدم سرمایه گذاری و تحریم (BDS) که توسط عمر برغوتی، دانشجوی فارغ التحصیل دانشگاه کلمبیا در فلسطین تأسیس شد، راهبردی است که هدف آن پایان دادن به حمایت بین المللی از اسرائیل به دلیل رفتارش با فلسطینیان است. رابطه ای که بسیاری از دانشگاهیان و مقامات، آن را شکل دیگری از آپارتاید توصیف می کنند.
براساس دادههای Stand.earth و 350.org، اخیراً، کمپین های واگذاری و کاهش سرمایه گذاری در سوخت های فسیلی دستاوردهای قابل توجهی در دانشگاه های ایالات متحده آمریکا داشته است، به طوری که حدود 250 مؤسسه آموزشی ایالات متحده متعهد شده اند از سرمایه گذاری در شرکت های آلاینده صرف نظر کنند.
آیا احتمال موفقیت این کمپین ها وجود دارد؟
درخواستها برای خروج از اسرائیل موفقیت های ضعیف تر و کمتری داشته است. در حالی که بسیاری از گروه های دانشگاهی از مؤسسات خود خواسته اند تا چارچوب BDS را اتخاذ کنند، هیچ کدام از دانشگاه های ایالات متحده چنین تعهدی را نپذیرفته اند و چنین چارچوبی را اتخاذ نکرده اند.
در سال 2009، کالج همپشایر پس از مواجهه با فشار فعالان BDS، از سرمایه گذاری در یک صندوق سرمایهگذاری مشترک با شرکت های اسرائیلی منصرف شدند.
اولیویا کاتبی، سازماندهنده جنبشBDS، خاطر نشان کرد که کالجهای دیگر مجبور شدهاند این موضوع را بررسی کنند: برای مثال، در سال 2019، کمیته براون به دانشگاه توصیه کرد از شرکتهای مرتبط با نقض حقوق بشر خارج شود و از سرمایه گذاری در این شرکت ها منصرف شود.
گروههای دانشگاهی در برخی از دانشگاهها نیز قطعنامههای غیرالزامآوری را تصویب کردهاند که خواستار انصراف و خروج از سرمایهگذاری در شرکت های اسرائیلی شدهاند. به عنوان مثال، انجمن دولتی دانشجویی دانشگاه های آمریکایی، روز یکشنبه قطعنامهای را تصویب کرد که در آن از دانشگاه ها میخواست تا حمایت خود را از اسرائیل سلب کنند، اما سیلویا بورول، رئیس دانشگاه، گفته است که این دانشکده با خواستههای آنها موافقت نخواهد کرد.
اگرچه آنها با یک نبرد دشوار روبرو هستند، اما حامیان عدم سرمایه گذاری در شرکت های اسرائیلی می گویند که کمپین های آنها آگاهی عمومی را نسبت به موضوعاتی که آن ها می خواهند برجسته کنند، بالا برده و توجهات را به موضوعاتی که آن ها میخواهند برجسته کنند ، جلب کرده است.
مت لئونارد، مدیر شبکه اقدام نفت و گاز و یکی از مدافعان اولیه واگذاری و حذف سوخت های فسیلی در ایالات متحده، اذعان داشت که کمپین ها علیه آلاینده ها، جذب استعدادهای جوان را برای شرکت های بزرگ نفتی دشوارتر کرده است. او امیدوار است که شاهد همین پویایی برای سودجویان جنگ در غزه، از جمله لاکهید مارتین و ریتون باشد، افرادی که سیستم دفاع موشکی اسرائیل را که به گنبد آهنین شهرت دارد ساخته اند.
اما همانطور که جنبشها الهامبخش یکدیگر بودهاند، واکنشهای متقابل و منفی نیز الهام بخش واکنشهای منفی بوده است. به عنوان مثال، در سال 2021، تگزاس قانونی را تصویب کرد که این ایالت را از تجارت با نهادهایی که “شرکت های انرژی را تحریم می کنند” منع می کرد.
این قانون، که جرقهای برای الگوبرداری از آن در چندین ایالت دیگر شده است، از قانون سال 2017 با هدف جلوگیری از تجارت دولت با سازمان های حامی BDS که از فلسطین حمایت می کنند، الهام گرفته است.