هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

شورای آتلانتیک؛ 17 ژوئن

نویسنده: مهرزاد بروجردی

با توجه به درگذشت غیرمنتظره [شهید] دکتر سید ابراهیم رئیسی ، رئیس جمهور پیشین ایران ( 1960_ 2024) در سانحه بالگرد در نوزدهم ماه می، جمهوری اسلامی ایران انتخابات ریاست جمهوری را در تاریخ 28 ژوئن برگزار می کند. از بین هشتاد فردی که برای شرکت در این انتخابات ثبت نام شده، شورای نگهبان، که یک نهاد بازرسی می باشد، تنها شش نامزد را برای ریاست جمهوری تایید کرد. پنج تن از این کاندیداها تندرو و افراطی هستند که سه تن از آنها در لیست های مختلف تحریمی غرب قرار دارند و یک نفر نیز اصلاح طلب است. اگر نامزد اصلاح طلب بتواند بخش قابل توجهی از مردم ناراضی را با موفقیت به نفع خود بسیج کند، انتخابات ممکن است به دور دوم کشیده شود.

هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

آقای دکتر سعید جلیلی

آقای دکتر سعید جلیلی ، زاده سال 1965 میلادی ( ۱۳۴۴ شمسی ) می باشد و پدر ایشان پیشتر معلم و مدیر دبیرستان بوده است. وی در ۲۱ سالگی در جنگ ایران و عراق (۱۳۵۷-۱۳۵۷) پای راست خود را از دست داد . وی به عنوان یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنگ خدمت می کرد. او در سال 1987 به وزارت امور خارجه پیوست و در نهایت معاون دفتر اروپا و آمریکای این وزارتخانه شد. وی در سال 1381 موفق به اخذ مدرک دکترای علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق (ع) شد که محل تربیت نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی است. آقای دکتر سعید جلیلی چندین سمت مهم از جمله نماینده حضرت آیت الله سید علی خامنه ای در شورای عالی امنیت ملی ، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران (۱۳۸۶-۱۳۸۶) را بر عهده داشته است. جنجال‌ها و  نطق انتقادی ( همراه با متهم کردن کسی ) آقای دکتر سعید جلیلی _ که به دلیل نداشتن شخصیت کاریزماتیک شناخته می‌شود _ به طور قابل توجهی به بن‌بست مذاکرات کمک کرد. وی همچنین از سال 2013 در مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورایی متشکل از 32 تن از اعضای ارشد نظام که داور نهایی میان شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی می باشد، خدمت کرده است. او در انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 با 11 درصد آرا سوم شد. اختلافات با دیگر محافظه کاران باعث شد که او از رقابت های ریاست جمهوری 2017 کناره گیری کند. با وجود اینکه وی یکی از هفت نامزد مورد تایید شورای نگهبان برای انتخابات ریاست جمهوری 2021 بود، اما دو روز قبل از انتخابات به نفع [شهید] دکتر سید ابراهیم رئیسی ، پیروز نهایی انتخابات، از حضور در ادامه انتخابات انصراف داد. گفته می‌شود آقای دکتر سعید جلیلی از افراد نزدیک به حضرت آیت الله سید علی خامنه ای ، رهبر انقلاب می باشد و برادرش، وحید جلیلی، قائم‌مقام رئیس سازمان صدا و سیما در امور فرهنگی است و از اعضای جبهه پایداری می باشد .

محمدباقر قالیباف

آقای محمدباقر قالیباف متولد سال 1961 (1340) چندین سمت برجسته داشته است . وی سال ها مناصبی همچون سمت فرماندهی در قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (1373-1373)، فرماندهی در نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (1376-1379)، فرماندهی نیروی انتظامی  (۱۳۷۹-۱۳۸۴)، شهردار تهران (۱۳۸۴-۱۳۹۶) ، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام (1396 تا کنون)، و ریاست مجلس شورای اسلامی (2020 تا کنون) را در کارنامه خود داشته است . آقای محمدباقر قالیباف در 19 سالگی وارد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد . وی همچنین دارای دارای مدرک دکتری در رشته جغرافیای سیاسی است و دوره خلبانی هواپیمای ایرباس را در فرانسه گذرانده است. آقای محمدباقر قالیباف برادرش را در جنگ ایران و عراق از دست داد . وی در جولای سال 1999 ( تیرماه 1378 ) نقش بسزایی در سرکوب قیام دانشجویی در تهران داشت و در تهیه نامه محرمانه جمعی از فرماندهان سپاه به محمد خاتمی ریاست جمهوری اسلامی ایران مشارکت داشت. این نامه با امضای 24 فرمانده عالی رتبه سپاه خطاب به محمد خاتمی، رئیس جمهور، خواستار پاسخ قاطع به اعتراضات شده است. اتهامات نادرست مالی از زمان تصدی وی به عنوان باسابقه ترین شهردار تهران ، همواره به دنبال او بود. آقای محمدباقر قالیباف در انتخابات سال 2005 نامزد ریاست جمهوری شد و با 14 درصد آرا چهارم شد. وی در انتخابات سال 2013 با کسب 16.5 درصد آرا نفر دوم شد. وی در انتخابات ریاست جمهوری 1396 به عنوان یکی از شش نامزد تایید صلاحیت شده توسط شورای نگهبان تایید شد اما چند روز مانده به روز انتخابات به نفع [شهید] دکتر سید ابراهیم رئیسی انصراف داد. آقای محمدباقر قالیباف برای انتخابات آتی ریاست جمهوری 2024، علی نیکزاد را که مدیریت ستاد انتخاباتی [شهید] دکتر سید ابراهیم رئیسی در سال 2017 و 2021 را بر عهده داشته و در این زمینه موفق بود، به عنوان مدیر ستاد انتخاباتی خود استخدام کرده است. بسیاری در ایران بر این باورند که با توجه به تجربه های سیاسی گسترده آقای محمدباقر قالیباف ، انتخابات ریاست جمهوری 2024 شکستی دیگر برای وی می باشد. (م.ک)

[آقای] امیرحسین قاضی زاده هاشمی

[آقای] امیرحسین قاضی زاده هاشمی (متولد سال 1971) در استان خراسان رضوی است که زادگاه [حضرت آیت الله ] خامنه ای رهبر عالی نیز می باشد. او از یک خانواده‌ سرشناس سیاسی است، با برادران و پسرعموهایی که به عنوان نماینده مجلس یا وزیر خدمت کرده‌ اند. وی در جنگ ایران و عراق مجروح شد و در سال 2002 جراح گوش و حلق و بینی شد. [آقای] قاضی زاده هاشمی همچنین عضو هیأت علمی دانشگاه و رئیس دانشگاه بوده و برای چهار دوره نماینده مجلس (2008 تا 2021 ) بوده است. در انتخابات ریاست جمهوری سال 2021، او با کسب 3.5 درصد آرا چهارم شد. [ آیت الله شهید دکتر سید ابراهیم ] رئیسی وی را به عنوان معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران (2021 تا 2024 ) منصوب کرد. [آقای] قاضی زاده هاشمی جوانترین نامزد در میان شش نامزد رقابتی برای انتخابات ریاست جمهوری محسوب می شود.

[آقای] مسعود پزشکیان

[آقای] مسعود پزشکیان (متولد 1954) با 70 سال سن، مسن ترین نامزد در میان شش نامزد انتخاباتی است. وی در خانواده ای کارمند در استان آذربایجان غربی متولد شد و از جانبازان جنگ ایران و عراق تلقی می شود. [آقای] پزشکیان به عنوان جراح قلب در دانشگاه های تبریز و تهران تحصیل کرده و چندین سمت برجسته را در کارنامه خود دارد. وی ریاست دانشگاه علوم پزشکی تبریز (1994-2000)، معاون وزیر بهداشت (2000-2001)، وزیر بهداشت در دوره اصلاحات محمد خاتمی (2001-2005)، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و یک نماینده پنج دوره مجلس شورای اسلامی (2008 تا کنون) بوده و همچنین به عنوان نایب رئیس مجلس برای یک دوره خدمت کرده است. [آقای] پزشکیان برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 ثبت نام کرد اما در نهایت از رقابت انصراف داد. در سال 2021 شورای نگهبان او را از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری رد صلاحیت کرد. [آقای] پزشکیان به‌ عنوان تنها فرد آذری زبان در این رقابت و نزدیک‌ ترین نامزد به اردوگاه اصلاح‌ طلبان و اعتدال‌ گرایان، پتانسیل این را دارد که آرای قابل توجهی به دست آورده و با قدرت این رقابت را به اتمام برساند.

هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

[آقای] مصطفی پور محمدی

[آقای] مصطفی پورمحمدی (متولد 1960) تنها نامزد روحانی در بین 6 نفر و از لحاظ سنی بعد از [آقای] پزشکیان در رتبه دوم قرار دارد ( 64 سال ) . او که فرزند یک خیاط بود، در حوزه علمیه قم تحصیلات حوزوی خود را گذراند و در بیست سالگی دادستان انقلاب شد. [آقای]  پورمحمدی در دوران تصدی ریاست ضد جاسوسی وزارت اطلاعات و نماینده آن در زندان بدنام اوین (1987 تا 1990)، یکی از اعضای کمیته ای موسوم به «کمیته مرگ» بود که پس از فرمان آیت الله روح الله خمینی [(ره) ] در سال 1988 که به قتل عام 1988 معروف شد بر اعدام غیرقانونی هزاران فرد سیاسی نظارت می کرد. وی رئیس دفتر سیاسی اجتماعی در دفتر مقام معظم رهبری (2002-2005)، وزیر کشور (2005-2008)، رئیس سازمان بازرسی کل کشور (2008-2013) و وزیر دادگستری (2013-2017) بوده است. [آقای] پورمحمدی از سال 2018 دبیرکل جامعه روحانیت مبارز محافظه کار بوده است. وی نامزدی خود را برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2013 اعلام کرد اما عملاً نامزد نشد. وی از سوی شورای نگهبان از شرکت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری در سال 2015 رد صلاحیت شد.

هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

[آقای] علیرضا زاکانی

[آقای] علیرضا زاکانی (زاده سال 1965) فرزند یک ورزشکار و داور کشتی اهل استان تهران است. او در سن 15 سالگی به جنگ ایران و عراق پیوست و شصت و دو ماه خدمت کرد و در جنگ مجروح شد. [آقای] زاکانی در سال 1997 مدرک دکترای خود را از دانشگاه علوم پزشکی تهران گرفت و در رشته پزشکی هسته ای در آنجا تحصیل کرد. وی چندین نقش مهم از جمله مدیر سراسری بسیج دانشجویی (وابسته به سپاه پاسداران انقلاب)، مالک سایت محافظه کار جهان نیوز و دبیرکل جامعه اصولگرایان رهپویان انقلاب اسلامی را بر عهده داشته است. [آقای]  زاکانی چهار دوره نماینده مجلس (2004 -2016؛ 2020-2021) بوده و در حال حاضر شهردار تهران (2021-اکنون) است. اگرچه او از شرکت در انتخابات ریاست جمهوری 2013 و 2017 رد صلاحیت شد، اما در میان هفت نامزد نهایی تایید شده برای انتخابات ریاست جمهوری 2021 بود. با این حال او چند روز قبل از انتخابات در حمایت از [ آیت الله شهید دکتر سید ابراهیم ] رئیسی از این رقابت کناره گیری کرد.

هر آنچه باید درباره شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران بدانید

مهرزاد بروجردی معاون و رئیس دانشکده هنر، علوم و آموزش دانشگاه علم و صنعت میسوری است. او نویسنده کتاب روشنفکران ایرانی و غرب: سرگذشت نافرجام بومی‌ گرایی و یکی از نویسندگان کتاب ایران پس از انقلاب: کتاب راهنمای سیاسی است.(م.م)