چرا پاسخ اسرائیل به حمله ایران به تاخیر افتاد؟
الاهرام ؛ 15 اکتبر
طی مدت اخیر پرسش های بسیاری در مورد علل و عوامل به تاخیر افتادن واکنش اسرائیل مطرح شده است به گونه ای که این امر زمینه را برای پیش بینی های بسیاری در خصوص زمان و ماهیت واکنش و همچنین هدف های حمله فراهم آورده است . با توجه به روند تحولات جاری می توان علل و عوامل مختلفی برای به تاخیر افتادن واکنش اسرائیل برشمرد که عبارتند از:
- – هشدارهای آمریکا و هماهنگی های قبل از عملیات: برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که تأخیر در پاسخ اسرائیل در راستای هشدارهای جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا شکل گرفته است . بایدن در اظهارات خود در 2 اکتبر 2024، مخالفتش را با حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران اعلام کرده و افزود:” تل‌آویو حق پاسخگویی دارد اما باید این کار را به طور «متناسب» انجام دهد به گونه ای که پاسخ در سطحی پایین تر از جنگ همه‌جانبه شکل بگیرد. ” جو بایدن در 5 اکتبر 2024 در یک کنفرانس مطبوعاتی روزانه در کاخ سفید گفت : ” هیچ یک از دولت های پیشین آمریکا همچون من به اسرائیل کمک نکردند. بنیامین باید این موضوع را به یاد داشته باشد. ” منظور بایدن آن است که اسرائیل باید تاسیسات نفت ایران را از بانک اهداف خود حذف کند به ویژه با توجه به اینکه این موضوع ممکن است باعث افزایش قیمت نفت در بازارهای جهان شود. بایدن در همین رابطه گفت : ” اگر من به جای اسرائیلی ها بودم در اندیشه یافتن جایگزینی به جای حمله به میدان های نفتی بودم . “
در نتیجه برخی از ناظران معتقدند ملاحظات یاد شده و هشدارهای آمریکا باعث شده تا تصمیم تل آویو جهت واکنش نشان دادن به تاخیر بیافتد زیرا اسرائیل نیازمند آن است که عملیات خود را با واشنگتن هماهنگ نماید زیرا تهران به اسرائیل هشدار داد که اگر پای خود را از خط قرمزها فراتر بگذارد در آن صورت با واکنش ایران مواجه خواهد شد.
در همین راستا برخی از گزارش ها حکایت از آن دارد که اسرائیل در حال حاضر ممکن است سناریو انجام حملات سایبری علیه برخی از اهداف راهبردی ایران را در پیش بگیرد زیرا چنین عملیاتی ممکن است هزینه بسیار گزافی برای ایران به همراه داشته باشد. با توجه به سناریوی یاد شده وزیر دفاع اسرائیل چندی پیش در ارتباط با ماهیت واکنش تل آویو گفت : “این واکنش به گونه ای خواهد بود که ایرانیان نخواهند فهیمد که چه روی داده و چگونه روی داده است.”
- – ملاحظات داخل اسرائیل : هر چند گفته می شود شکاف موجود میان طرز نگرش اسرائیل و آمریکا تنگ تر شده است اما عدم تصویب طرح واکنش علیه ایران در نشست کابینه امنیتی اسرائیل برگزار شده در 10 اکتبر 2024 نشان می دهد که احتمالا این هماهنگی بر نقطه نظرات متفاوت موجود در ساختار ائتلاف دولتی اسرائیل تاثیر خود را برجا گذاشته است با توجه به اینکه جناح تندرو این ائتلاف به سناریوهای پر تنش تمایل بیشتری دارد. نتانیاهو می خواهد با تکیه بر جناح تندرو ائتلاف حاکم در برابر فشارهای احتمالی جبهه شمالی و نوار غزه از سوی آمریکا و شرکای اروپایی خود تاب آورده تا ادامه جنگ را برای خود تضمین نموده تا بتواند به دستاوردهای سیاسی دست یافته و محبوبیت خود را در داخل اسرائیل افزایش دهد.
- – شدت گرفتن حملات نظامی در جبهه های متعدد : جبهه شمالی یعنی لبنان و جبهه جنوبی یعنی غزه به طرز چشمگیری شاهد شدت گرفتن حملات نظامی اسرائیل است. هدف اسرائیل تضعیف توان نظامی این جبهه ها است تا نتوانند در هنگام واکنش احتمالی ایران علیه پاسخ موردانتظار اسرائیل مشارکت داشته باشند.
در جبهه مقابل شاهد شدت گرفتن تنش از سوی جبهه های پشتیبان در عراق و یمن هستیم و علاوه بر آن حزب الله به عملیات موشک باران حیفا و شهرک های کریات شمونه ادامه می دهد و همچنین بخش سوم تصاویر ضبط شده توسط پهپاد هدهد ظرف دو روز گذشته را به نمایش گذاشت. به نظر می رسد حزب الله با انتشار این ویدئو و به نمایش گذاشتن تاسیسات زیربنایی اسرائیل و در راس آنها پالایشگاه نفت حیفا می خواست اسرائیل را از مورد هدف قرار دادن تاسیسات نفت ایران برحذر دارد.
- – آماده کردن موضع بین المللی : موضع حمایت بین المللی از تل آویو طی مدت اخیر با گشوده شدن جبهه شمالی و ادامه تنش نظامی و گلوله باران مستمر لبنان و نوار غزه و تلفات غیرنظامی شکل گرفته در لبنان کاهش یافته است.
در همین رابطه ” ایمانوئل مکرون ” رئیس جمهور فرانسه در 5 اکتبر 2024 برای اولین بار خواستار توقف تحویل تسلیحات به اسرائیل شد و تاکید کرد: ” فرانسه در حال حاضر هیچ گونه تسلیحاتی به اسرائیل نمی دهد و نباید لبنان به غزه جدیدی تبدیل شود. ” دولت انگلیس نیز قبل از وی صدور 30 مجوز اعطای تسلیحات و تجهیزات نظامی به اسرائیل را به حال تعلیق درآورد.
پسرفت حمایت های بین المللی از اسرائیل بدون شک تا اندازه ای بر هر گونه اقدام تنش زا گسترده تل آویو علیه تهران تاثیر خواهد گذاشت .
- – تحمیل فشار و وضعیت آماده باش بر طرف ایرانی : برخی از نشانه ها حکایت از آن دارد که در چارچوب راهبرد اعمال فشار و بهره برداری از حالت آماده باش داخلی موجود در ایران، این تاخیر در واکنش از سوی تل آویو به طور عمد صورت گرفته است. (م.غ)