تفسیر القرآن اثر اَبانِ بن تَغْلِب
آشنایی با تفاسیر قرآن(قسمت چهارم)
تفسیر القرآن اثر اَبانِ بن تَغْلِب، ابوسعید بن رُباح بَکری جُرَیری کِنْدی رَبَعی کوفی
۲-تفسیر القرآن اثر اَبانِ بن تَغْلِب، ابوسعید بن رُباح بَکری جُرَیری کِنْدی رَبَعی کوفی (متوفی ۱۴۱ ق)ادیب، قاری، فقیه، مفسّر و از محدثان بنام امامیه است.
وی بـه امـر حـضـرت صادق (ع) در مدینه کرسی فتوی را به دست گرفت و از مؤسسین در علم قراآت قرآن کریم و از اعاظم علمای شیعه بوده که به تالیف چهار تفسیر پرداخته است.
او محضر امام علی بن حسین (ع)، امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) را درک کرد و نزد آنان دانش‌های متداول روزگار چون حدیث را آموخت و در حوزۀ درس و مکتب امام صادق (ع) به مقامی والا دست یافت. دانشمندان رجال شیعی وی را ثقه دانسته اند. شیخ طوسی درباره او می گوید:«ثقه و جلیل القدر است. »
محققان رجالی اهل سنت مانند احمد بن حنبل، یحیی بن معین، ابوحاتم و نسایی وثاقت او را تأیید کرده‌اند.
تفاسیر او در تفسیرهای چاپی و خطی به تفصیل تا عصر حاضر نقل شده است.
تفاسیر وی عبارتند از:
۱ ـ معانی القرآن اللطیف.
۲ ـ تفسیر القرآن.
۳ ـ الغریب فی القرآن.
اَبان در این کتاب به شرح الفاظ غریب قرآن پرداخته است. او در بیان و شرح این الفاظ به شواهدی استناد جسته که خود از عرب شنیده است. اَبان نخستین کسی است که در علم غریب القرآن دست به تألیف زده است و این کتاب، نخستین اثر در نوع و موضوع خود بوده، در لغت و تفسیر از اهمیت بسزایی برخوردار است.
لغویان و مفسّران قرن ۲ق به این کتاب استناد می‌کردند و عبدالرحمن بن محمد ازدی کوفی با استفاده از کتاب های دیگر در این زمینه کتابی تالیف کرد که دربردارنده موارد اختلاف و وجوه اشتراک بود.
تفسیر ابونضر محمد بن سائب معروف به ابونضر کلبی
(پایان قسمت چهارم)