پیام ها در رسانه
سواد رسانه ایی – 4
در قسمت سوم به نقش عناصر انسانی در فضای مجازی پرداخته شده بود. در این قسمت نکاتی در ارتباط با پیام و محتوای آنان نزد مخاطب آورده می شود.
مقدمه:
امروزه مردم جهان غرق در اخبار و خبرهای متنوع و گوناگون هستند ولی با این وجود همیشه احساس می شود از همه چيز بي اطلاع هستيم، چرا؟
آیا اخبار كافي نيست؟ یا اصل خبر اعتبار ندارد؟ یا خود خبر صحيح نيست؟ یا اینکه اخبار دير بدست ما ميرسد؟
علت اصلی اینکه خبر قادر نیست ما را اغناء کند بستگی به دو عامل اصلی و مهم دارد :.
– رسانه
– پیام
رسانه:
به صورت خلاصه می توان در خصوص رسانه گفت: رسانه ها قواعد خاص خودشان را دارند، اگر از قواعد آن تخطي كنيم به نتيجه مطلوب نخواهيم رسيد.
باید توجه کرد رسانه ها محدوديت هايي دارند که باید آن را منطبق با شرایط زمانی و مکانی بشناسیم و استفاده از آنها باید به نحوی باشد که هر آنچه از آن توقع داریم یعنی نشان دادن واقعیت ها را بخوبی به ما نشان دهند و ما را به زندگي بهتر راهنمايي و كمك نمايند نه اينكه همچون یک مانع، سدی در برابر سعادت و زندگي خوب ما شده و آرامش ما را مخدوش كنند.
پیام:
پیام ها در حقیقت همان موادی هستند که به رسانه به عنوان محتوا تزریق می شود اما قبل از تزریق محتوا به رسانه باید توجه کنیم هر رسانه دارای یک ظرفیت حجمی و محتوایی است، از يك ليوان به اندازه همان یک ليوان انتظار می رود آب در خود نگه دارد،
از يك كتاب داستان با موضوع رمان پلیسی یا عشقی نبایستی انتظار داشته باشیم به تمام سئوالات ما در خصوص روانشناسی یا جنایات پلیسی پاسخ دهد و همینطور از يك فيلم و یا یک کلیپ در حد و اندازه کوتاه و بلندی فیلم و محتوای آن انتظار داشته باشیم توانسته باشد مشكلات و مسائل ما را نشان بدهد. در برخي مواقع خطاي مردم در این است که انتظار و تواقع بيش از اندازه از رسانه دارند بنابراین اگر گفته شود باید از رسانه انتظار معقول داشت باشیم؛ سخن گزافی نیست.
از سوی دیگر باید توجه کرد که با چه رسانه و برای کدام مخاطب تولید محتوا می شود. زیرا باید آگاه باشیم هر رسانه زبان خودش را دارد، با عرب بايد عربي صحبت كرد و با چيني نيز بايد چيني صحبت كرد.
شناخت پيام
سئوال اساسی در خصوص محتوا یا همان پیام این است، آيا هر محتوايي را مي شود با هر رسانه ایی منتشر کرد؟ قطعا پاسخ آن منفی خواهد بود.
در شناخت پیام ها باید به برخی از نکات اصلی آن توجه کرد از جمله:
مخاطب:
مخاطبین کلیدی ترین و مهمترين نکته در تولید پیام است و باید توجه ویژه داشته باشیم که با چه نوع مخاطبی سروکار داریم زیرا هر مخاطب ظرفيت خاص خودش را دارد.
بایستی در پیام به این نکته توجه شود، هر فردي دارای توان و كشش خاصی است و باید بر این اساس برای او پیام یا تولید محتوا شود. و می توان گفت رابطه پیام خوب با مخاطبین یک رابطه مستقیم است. یعنی هر چه پیام خوب و بهتر و گیراتر باشد مخاطبین نیز بیشتر جذب آن شده و ان را دریافت می کنند.
امروزه بنگاه های بزرگ پیام رسانی یا همان تولید خبر بدرستی معتقد هستند که مخاطب یک سرمايه گرانبها است و لذا عقیده دارند بایستی قبل از تولید خبر مخاطب را شناخته و عكس العمل هاي مخاطب را در نظر داشت تا بتوانند افکار و نظرات و اخلاق و فرهنگ مخاطب را ساخته، آموزش داده و تربیت نمود. زیرا قویا بر این باور هستند که مخاطبین امروز رسانه ها بسیار فعال و هوشمند عمل می کنند.
تبليغات:
تولیدکنندگان پیام های تبلیغاتی قطعا بدنبال منافعی؛ در صدد؛ شاد کردن، گریاندن، حریص کردن، تشویق کردن، ترغیب مخاطب به استفاده از محصول مورد نظر خودشان هستند. این منافع در بازار تجارت وکالا نهايتا در جهت فروش بیشتر و ایجاد جامعه مصرفي است ولی آیا تمامی پیام ها در صدد به هدف رسیدن فروش بیشتر است؟
برخی پیام نه تنها در جهت اهداف اقتصادی نیست بلکه برعکس ضد اقتصادی و با رویکرد تخریب اذهان در جهت اهداف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی برای تحمیل نوعی اندیشه، تفکر خاص بکار گرفته می شوند. گفته می شود گوبلز وزیر تبلیغات رایش سوم در آلمان از کسانی بوده است که توانست تاثیرات موثر فیلم در تبلیغات سیاسی به منظور تغییر در افکار عمومی را بکار ببندد.
چند نکته اصلی در تولید محتوا
- همیشه حقوق مخاطب باید رعايت گردد،
- حقوق ذاتي و انساني براي مخاطب كه يك انسان عاقل و گزينش گر و فعال و دانا و هوشيار است، در عين حال بي حوصله بوده و وقت محدودي دارد، قائل بود،
- پیام ها دارای جذابيت های سمعی، بصری، کلامی و نوشتاری باشد.
چهار ويژگي پيام :
- كوتاه باشند. پيام نبايد طولاني بوده و همچنين نبايد به قدري سنگين باشد كه قابل فهم براي مخاطب نگردد.
- سريع انتقال مفهوم گردد.
- شروع پیام جذاب و در ذهن مخاطب اثر مطلوب بجا بگذارد.
- پیام ساده بیان شود.
توجه گردد با همان دقت های بکار گرفته شده در تبلیغات به دلیل متفاوت بودن افراد، برداشت هاي گوناگونی از پيام ها درك مي گردد. هر مخاطب چيزي را كه دوست دارد با توجه به زاويه ديد و نحوه تفكرش از پيام برداشت مي كند، لذا بايد سعي شود صادقانه، شفاف و صحيح پيام را منتقل کرد، در این صورت از پیام به چه شكل و به چه صورتي برداشت مي شود، سازنده پیام نقشي در آن ندارد، زیرا آدم ها در هر حال گزينش گر هستند؛ هم در انتخاب پيام و هم در چگونگی تاثیر پیام در باورهای خود و بعضا انطور که دلخواهشان است پیام را درک می کنند.
پیام ها و تبلیغاتی موفق هستند که بتوانند انسان های متفاوت را در حول یک موضوع مشترک قرار دهند.
قانون هشتاد بیست:
* آقاي پارنتو ايتاليايي فرمولي را ارائه كرد به نام ٨٠ / ٢٠ :.
٨٠ درصد سود مربوط به ٢٠ در صد از محصولات و يا خدمات است.
٨٠ در صد بيماران دچار ٢٠ در صد بيماري ها مي شوند.
٨٠ در صد أنبار از ٢٠ درصد لوازم پر مي شوند.
٨٠ در صد تصادفات مربوط به ٢٠ درصد از قوانين راهنمايي و رانندگي مي گردد.
٨٠ در صد موفقعيت مربوط به ٢٠ درصد از توانايي است.
بنابراين بايد آن ٢٠ درصد توانايي كشف گردد.
نکاتی در مورد توانايي:
انسان ها برغم منحصر بودن آنان در انجام فعالیت ها دارای توان محدودي بوده و نمی توانند همه كارها را انجام دهند، لذا بایستی اولويت را بروي ثمر بخشي فعالیت ها متمركز شود.
- كليت كار بايد مناسب و خوب باشد و همچنين تركيب آن هم بايد مناسب باشد.
- تفكر تشكيلاتي عمل كردند از اهميت خاصي برخوردار است، رويكرد تشكيلاتي بسيار مهم است.
- براي اينكه بتوانيم زندگي خوبي داشته باشيم بايد ابتدا تغييراتي را در فکر و ذهن و سپس اعمال خودمان ايجاد كنيم.
- محتوا بر قالب مقدم است.
- لطفا به محتوا و قابليت انساني بيش از پيش تعامل نمائيد و به وجه انساني توجه ويژه شود.
- به شكل ظاهري افراد بيش از اندازه توجه نكنيد و گول ظاهر افراد را نخوريد.
- البته ظاهر از اهميت خاصي برخوردار است ولي بايد دقت نمود، هميشه ظاهر زيباي نمي آيد بكار.
- شكل و قالب نيز اهميت دارد.
- در حوزه محتوا بزرگ فكر كنيد اما كوچك عمل كنيد.
- توجه کنیم حوزه نظر با عمل با هم تفاوت دارد.
- مهندسي معكوس در انديشه ها، از آخر به اول است. اما در توليدات، اول از جزئيات شروع می شود.
- خلاقيت مهم ترين ركن در تخصص است.
خسرو علیزاده
با همکاری سرویس رسانه سایت تحلیل ایرانی
سپاس استفاده شد