از سرگیری همکاری نظامی میان ایران و سودان… اقدام تاکتیکی یا ائتلاف راهبردی؟
از سرگیری همکاری نظامی میان ایران و سودان… اقدام تاکتیکی یا ائتلاف راهبردی؟
الجزیره: ۵ فوریه
همکاری نظامی میان ایران و سودان پس از گذشت ماه ها بعد از سرگیری روابط میان آن دو به طور رسمی در اکتبر ۲۰۲۳ و قطع بودن مناسبات دوجانبه به مدت هفت سال تهران بهیاد در اختیار ارتش سودان قرار داد.
توافقنامه ایران و عربستان با میانجی گری چین باعث شد تا خارطوم از تنگنای از سرگیری روابط خود با تهران خارج شود زیرا به دنبال یورش به سفارت عربستان در تهران در ژانویه ۲۰۱۶ سودان اقدام به قطع روابط خود با جمهوری اسلامی ایران کرد.
این همکاری با ادامه جنگ ارتش سودان با نیروهای پشتیبانی سریع همراه بود و ناظران سیاسی بر این باورند که این اقدام نگرانی های برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس و آمریکا را افزایش میدهد با توجه به اینکه ایران سعی دارد جای پایی در دریای سرخ برای خود یافته و همچنین نفوذ خود در شاخ آفریقا و سواحل آن از طریق سودان را افزایش دهد.
همکاری طبیعی
مشاور در وزارت دفاع سودان که خواست نامش فاش نشود در گفت و گو با الجزیره نت اظهار داشت که همکاری نظامی میان کشورش و ایران به طور کامل همانند دوران قبل از قطع روابط دو کشور بازنگشته است به ویژه با توجه به اینکه آنها اقدام به مبادله سفیر و گشایش سفارتخانه ها نکرده اند.
مشاور مزبور فاش کرد ارتش طی چند ماه گذشته سعی کرد توان نظامی خود را جهت مقابله با شورش گروه شبه نظامی پشتیبانی سریع افزایش دهد و از راههای رسمی از چند کشور از جمله ایران اسلحه و پهپاد خریداری کرد.
منبع مزبور توضیح داد تحریمهای آمریکا علیه سودان و محاصره تحمیل شده علیه این کشور طی بیش از دو دهه دوران رئیس جمهور معزول عمر البشیر باعث شد تا خارطوم به همکاری نظامی با کشورهای شرق رو بیاورد و سودان در زمینه صنایع دفاعی با برخی از کشورها از جمله ایران به همکاری پرداخت.
این مقام سودانی افزود که نیروهای کشورش طی دو دهه اخیر به پیشرفتهایی در زمینه صنایع دفاعی دست یافته است و به کشور صادر کننده تسلیحات و تجهیزات نظامی به کشورهای عرب و آفریقایی تبدیل شد و در نمایشگاه های صنایع نظامی در امارات و جنوب آفریقا و سایر کشورها مشارکت کرد.
وی تاکید کرد همکاری نظامی میان ایران و سودان همچنان محدود است و علیه هیچ کشوری نیست و کشورش با پیچیدگی های امنیتی و اوضاع منطقه و تنش در باب المندب و دریای سرخ و جنگ در غزه و پیامدهایش آشنا است.
منابع نزدیک به ارتش سودان اطلاعاتی انتشار دادند دال بر اینکه بکارگیری پهبادها طی چند هفته اخیر افزایش یافته است. این پهبادها به طور همزمان نیروهای پشتیبان سریع در خارطوم و ولایت الجزیره در مرکز کشور و غرب کردفان و ولایت دارفور تحت کنترل نیروهای واکنش سریع را مورد هدف قرار دادند.
منابع یاد شده خاطرنشان کردند پهبادهای بکار رفته توسط ارتش بسیار پیشرفته و دقیق هستند و تلفات بسیار سنگینی به نیروهای واکنش سریع وارد کردند و ارتش توانست در خارطوم پیشروی نماید و مانع از پیشروی شورشی ها در غرب کردفان و به سوی ولایت سنار و قضارف شوند که گروه شبه نظامی نیروهای واکنش سریع پس از تسلط یافتن بر خارطوم و ولایت جزیره در اواسط دسامبر گذشته آنها را مورد هدف قرار می داد.
ناظران و کارشناسان نظامی بکارگیری پهبادها طی مدت اخیر توسط ارتش سودان را رصد کرده اند که اکثرشان متعلق به ایران و ترکیه و چین هستند. ارتش سودان همچنین از جنگنده های روسی در مدل های مختلف استفاده کرد.
خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به نقل از مقامات عربی خاطرنشان کرد ایران پهبادهای از نوع “مهاجر ۶ را در اختیار ارتش سودان قرار داده است که میتوانند ماموریتهای شناسایی و انتقال مواد منفجره را انجام دهند.
آنان خاطرنشان کردند ماهواره ها در ماه گذشته تصاویر مربوط به پهبادهای از نوع مهاجر ۶ ایران را در پایگاه وادی سیدنا در شمال ام درمان تحت اختیار ارتش را منتشر کرده اند.
سه مقام غربی که خواستند نامشان فاش نشود ابراز داشتند سودان محموله ای از پهبادهای مهاجر ۶ تک موتوره ساخته شده
توسط شرکت صنایع هوایی قدس در ایران را دریافت کرده است که میتوانند مهمات هدایت شونده با خود حمل کنند و این همان پهپادی است که آمریکا ایران را متهم کرد که در دوران جنگ با اوکراین در اختیار روسیه قرار داده است.
ده تاکتیک یا راهبرد؟
سرلشکر بازنشسته و کارشناس نظامی مازن اسماعیل معتقد است که پهبادهای ایرانی شایستگی خود را در جنگ روسیه و اوکراین به اثبات رساندند و نتایج حاصل از بکارگیری آنها توسط ارتش سودان طی چند هفته اخیر نمایان شده است.
مازن اسماعیل در گفت و گو با الجزیره نت ابراز داشت: همکاری نظامی با ایران باعث شد تا ارتش سودان ذخایر تسلیحاتی از دست رفته خود در جنگ مستمر طی تقریبا ده ماه گذشته را جبران کند. فعالیت صنایع دفاعی سودان نیز از ابتدای نبردهای
داخلی در این کشور متوقف شده است.
این کارشناس نظامی معتقد است که از سرگیری همکاری سودان و ایران در سایه شرایط پیچیده ژئوسیاسی امتداد یافته از ایران تا یمن و عراق و سوریه و لبنان شکل گرفت.
وی افزود: ائتلاف سودان با ایران کمکی به منافع ملی این کشور در سطح راهبردی نمیکند اما از نظر تاکتیکی مفید است و در صحنه نظامی در حال به ثمر نشستن است و کفه ترازو به نفع ارتش در حال سنگین تر شدن است.
مازن سرلشکر بازنشسته توضیح داد: اگر سودان پس از در پیش گرفتن یک طرز نگرش روشن و واضح بتواند از همکاری خود با ایران بهره ببرد در آن صورت ممکن است روابط دو کشور پیشرفت نماید.
طارق عبد الوهاب پژوهشگر در امور امنیتی ابراز داشت سودان با ایران روابط خوبی به ویژه در زمینه نظامی داشت و در سال ۲۰۱۲ عمر البشير رئيس جمهور معزول از تهران دیدن کرد و روابط یاد شده استحکام یافت و همچنین ناوچه های نظامی ایران بسیار در بندر پورت سودان در سواحل دریای سرخ در شرق سودان پهلو می گرفتند.
پژوهشگر مزبور در گفت و گو با الجزیره نت افزود: بنا به گفته مرکز تحقیقاتی تسلیحات در سوئیس در ماه می سال ۲۰۱۴
ایران در تقویت بخش تولید تسلیحات در سودان نقش اساسی ایفا کرد.
طارق توضیح داد: پس از متهم شدن اسراییل از سوی خارطوم مبنی بر ارسال چهار جنگنده جهت در هم کوبیدن مجتمع صنایع نظامی پرموک در جنوب خارطوم در اکتبر ۲۰۱۲ همکاری نظامی میان ایران و سودان شاهد پیشرفت چشمگیری بود زیرا اسراییل معتقد است که در آن مجتمع کارشناسان ایرانی مشغول به کار بودند و این مجتمع از راه شرق سودان اسلحه در اختیار جنبش حماس در غزه قرار می داد.
سخنگوی مزبور افزود: تهران به سودان نگاه ژئوسیاسی راهبردی دارد زیرا میخواهد جای پایی در سواحل دریای سرخ بیابد و از سودان به عنوان دروازه ورود خود به شاخ آفریقا در شرق و ساحل آفریقا در غرب استفاده کند تا نفوذ خود را در منطقه تقویت نماید و این امر با توجه به رقابت موجود میان آمریکا روسیه چین و کشورهای خلیج (فارس) در منطقه، ترس و نگرانی برخی از کشورهای خلیج فارس و مصر را برانگیخته است.
از سرگیری همکاری نظامی میان ایران و سودان… اقدام تاکتیکی یا ائتلاف راهبردی؟