دیپلمات ها از افزایش قدرت جناحهای ایرانی که خواهان سلاح هسته ای هستند، می ترسند

دیپلمات ها از افزایش قدرت جناحهای ایرانی که خواهان سلاح هسته ای هستند، می ترسند

گاردین؛ ۱۰ مارس ۲۰۲۴

نویسنده: پاتریک وینتور سردبیر دیپلماتیک

هشدارها مبنی بر اینکه جنگ در غزه و عدم همکاری ایران در برنامه هسته ای دست تندروها را تقویت می کند. نگرانی های فزاینده ای در میان دیپلمات ها در ایالات متحده و اروپا وجود دارد که برنامه هسته ای عمدتاً نظارت نشده ایران و بی ثباتی ناشی از درگیری غزه دست گروه های ایرانی را که از توسعه سلاح های هسته ای حمایت می کنند. تقویت می کند.

دکتر ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران در روزهای اخیر تکرار کرده است که کشورش در حال حاضر برنامه هسته ای غیر نظامی را دنبال می کند.

با این حال در نشست سه ماهه هفته گذشته هیئت مدیره بازرسی هسته ای آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایالات متحده و شرکای اروپایی آن هشدارهای شدیدی درباره تهدید ناشی از عدم همکاری ایران در برنامه هسته ای خود صادر کردند.

میخائیل اولیانوف فرستاده روسیه در آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین هشدار داد که وضعیت مملو از خطر است و خطرات خارج شدن از کنترل وجود دارد. اگرچه او علت اصلی را بر عهده ایالات متحده با خروج از توافق هسته ای ۲۰۱۵ دانست.

این هشدارها پس از موفقیت تندروهای مخالف توافق ۲۰۱۵ که برنامه هسته ای ایران را محدود می کنند. در انتخابات مجلس ایران در آخر هفته گذشته منتشر شد. انتخابات بسیار مدیریت شده بود و به ویژه در تهران با مشارکت بسیار کم همراه بود، اما مجلس با این وجود میتواند به شکل گیری بحث های سیاسی داخلی کمک کند.

احساس فوریت نه تنها به این دلیل افزایش یافته است که ایران در حال غنی سازی اورانیوم در سطح بالایی است – بسیار نزدیک به ۹۰ درصد که به عنوان درجه تسلیحاتی در نظر گرفته میشود بلکه به این دلیل که در ماههای اخیر شخصیت های ارشد. ایرانی تعهد تهران به برنامه هسته ای صرفا غیر نظامی را زیر سوال برده اند.

زمینه ژئوپلیتیک منطقه ای از جمله ترس از تبدیل شدن درگیری غزه به یک جنگ گسترده تر ایران و اسرائیل نیز عاملی است. مانند گاهی از پایان یافتن توافق هسته ای ۲۰۱۵ در اکتبر سال آینده در دوران ریاست جمهوری احتمالی دونالد ترامپ که منجر به حذف موضوع هسته ای از دستور کار شورای امنیت سازمان ملل شد.

کسری اعرابی، مدیر تحقیقات سپاه در یونایند علیه ایران هسته ای گفت: امتناع دولت بایدن از تحمیل پیامدهای مستقیم بر ایران – علیرغم تجاوزات مداوم آن از ۷ اکتبر از جمله حمله نیابتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که منجر به کشته شدن سربازان آمریکایی در اردن شد، نظام ایران را جسورتر کرده و رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به این باور رسانده که نظام میتواند بدون مواجهه با هیچ پیامدی اقداماتش را تشدید کند.

ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده فرماندهی مرکزی آمریکا روز پنجشنبه به کمیته نیروهای مسلح آمریکا هشدار داد که اگر ایران به یک قدرت هسته ای تبدیل شود خاورمیانه را برای همیشه تغییر خواهد داد. وی افزود: کلید بازدارندگی این است که تهران بفهمد این رفتار عواقبی در پی خواهد داشت و تصریح کرد: این بازدارندگی موقتی است.

مدت هاست که نگرانی هایی در مورد پاسخ های تهران – که آژانس بین المللی انرژی اتمی آن را غیر قابل اعتبار می داند به سؤالات مربوط به مواد هسته ای یافت شده در سه تأسیسات وجود دارد. اما ایالات متحده در حال از دست دادن صبر خود در مقابل چیزی است که آنرا سنگ اندازی ایران می داند.

لورا هولکیت نماینده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی هفته گذشته به هیئت مدیره گفت: «پس از پنج سال همکاری محدود و لحظه آخری ایران پنج سال شکست ایران در اجرای تعهداتش و پنج سال سوالات حل نشده مربوط به حضور مواد هسته ای در مکان های اعلام نشده در ایران ما نمی توانیم اجازه دهیم الگوی رفتاری فعلی ایران ادامه یابد.

هولگیت از گروسی درخواست کرده است تا قبل از نشست بعدی هیئت مدیره در ماه ژوئن، زمانی که بریتانیا، فرانسه و آلمان تحریم های بیشتر از طریق سازمان ملل را بررسی کنند. یک گزارش جامع قطعی درباره پایبندی ایران به این قانون ارائه کند.

بریتانیا، فرانسه و آلمان به همان اندازه صریح بودند. آنها در بیانیه ای گفتند: «ایران به غنی سازی اورانیوم بسیار فراتر از آنچه در برجام توافق هسته ای متعهد شده بود. ادامه داده است. ایران اکنون باید گامهای جدی و معناداری بردارد که نشان دهنده تمایل واقعی برای کاهش تنش است. اظهارات علمی اخیری که در ایران در خصوص توانایی های فنی این کشور برای تولید تسلیحات هسته ای مطرح شده در جهت مخالفت با محتوای برجام است.

کورین کینسل، سفیر بریتانیا در آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت پس از فرصتهای از دست رفته و زمان از دست رفته، نیاز هیئت مدیره به پاسخگویی ایران در قبال تعهدات قانونی اش بسیار دیر شده است.

ایران اصرار دارد که مایل به مذاکره در مورد نسخه بعدی توافق هسته ای است و مذاکرات در پس زمینه با علی باقری معاون وزیر امور خارجه و همتایان اروپایی او ادامه دارد.

همزمان، تهران به طور فزاینده ای بر برنامه نیمه اعلامی تسلیحات هسته ای اسرائیل تاکید می کند. حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در کنفرانسی خلع سلاح ژنو در فوریه گفت که رژیم اسرائیل منبع واقعی تکثیر سلاح های کشتار جمعی در منطقه است.

وی گفت: لازم است کل زرادخانه هسته ای این رژیم از بین نرود و تمامی تأسیسات هسته ای آن تحت یادمان ها و مکانیسم های راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گیرد.

کسری اعرابی مدیر تحقیقات سپاه در یونایتد علیه ایران هسته ای گفت: ایام باقی مانده سال جاری به شدت بی ثبات خواهد بود حداقل به دلیل این که روحیه فزاینده ای در نظام وجود دارد که ۱۰ ماه آینده ممکن است بهترین فرصت برای حرکت به سمت تسلیحات اتمی  قبل از استقرار یک دولت بالقوه جدید در کاخ سفید باشد.