هوش مصنوعی

هوش مصنوعی

 عصر حاضر با حکمرانی دیجیتال مواجه شده است و  واژه «هوش مصنوعی» در ادبیات جهانی؛ فرهنگ سازی شده است. هوش مصنوعی در تمام ابعاد علمی و کاربردی بویژه در ابعاد اقتصادی نمایانگر شده است.

بنابر نظر متخصصین؛ چشم انداز  هوش مصنوعی در جهان این است که این فن آوری؛ دنیا را از منظر پیشرفت های علمی دگرگون خواهد نمود. به عبارت دیگر؛ این هوش خواهد توانست در آینده نزدیک تمام پیشرفت های بشر را از بدو تولد آدم و حوا تاکنون،  بطور کامل دگرگون نماید.

بطور مثال؛ ممکن است نقش هوش مصنوعی در اقتصاد جهان تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۱۵ تریلیون دلار برسد.

آیا این برآورد تعجب انگیز خواهد بود؟

نه. چرا؟

برای اینکه هوش مصنوعی در سطح جهانی با سرعت فزاینده ایی پر طرفدار شده  و پر کاربرد می گردد.

با این توصیفات جایگاه جمهوری اسلامی ایران در این رابطه کجا خواهد بود؟

جهان طی ۵۰  سال آینده:

شاید با واژگانی همچون  اینترنت اشیاء، چاپ سه بعدی، روبات ها، هوش مصنوعی،  ژن درمانی، قطعات یدکی بدن و …. آشنا شده باشید.

اینان امروز ممکن است در برخی کشورها فقط واژگانی در علوم فنی  و تخصصی باشند . اما هستند کشورهایی که بدنبال عملیاتی کردن این واژگان در حوزه های اجتماعی، اقتصادی و حتی فرهنگی خود بوده و گام های بلندی در این رابطه برداشته اند.

نمونه ای از کاربردهای هوش مصنوعی را شما به طور روز مره در اطراف خود مشاهده می کنید.

به عنوان نمونه به چند کشور که استقبال خوبی از هوش مصنوعی داشته اند؛ اشاره می گردد؛

کشورهای عربی حوزه خلیج فارس:

امارات در این عرصه تا تعیین وزیر هوش مصنوعی در کابینه دولت ورودکرده است و در حقیقت با این اقدام اهمیت این موضوع را برای دولت سیاسی  خود  تعریف نموده است.

گفته شده؛ امارات متحده عربی تصمیم گرفته شهر دوبی را به شهر تمام هوشمند تبدیل نماید.  ۲۵ درصد ساختمان های دوبی تا سال ۲۰۳۰ را با استفاده از فناوری سه بعدی ساخته شده و کنترل و مدیریت نماید.

یا اینکه از شهر رویایی بن سلمان در عربستان بنام «نیوم» یا «ذالاین» یاد می شود که رویای بلند پروازی این جوان سیاستمدار در حوزه هوش مصنوعی را آشکار می سازد. شهری  تمام رباتی که با فن آوری هوشمند در شمال غربی عربستان در حال ساخت است.

کره جنوبی:

ممکن است در رسانه ها خوانده باشید؛ دولت کره جنوبی، قصد دارد با سرمایه گذاری ۱.۷ تریلیون وون؛ روی تکنولوژی اتومبیل های خود، از سرمایه گذاری ۳۵ میلیارد دلاری یک شرکت خصوصی در زمینه «هوش مصنوعی» حمایت کند؟

علت حمایت دولت کره جنوبی چه می تواند باشد؟

تصمیم گیران عالی کره  بخوبی  دریافته اند باید از تولید ماشین های فعلی عبور کنند و کره آینده را با خودروهای با تکنولوژی های جدید رقم بزنند. آنان بخوبی دریافته اند اگر امروز در این رابطه غفلت کنند؛ فردا را از دست خواهند داد و آنگاه در مسیر پیشرفت و توسعه قرار نخواهند گرفت.

سنگاپور:

در بازده زمانی ۷ ساله یعنی از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۹ نمودار رشد مشاغل فعال در حوزه هوش مصنوعی سنگاپور در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ رشدی سه برابری را نشان می‌دهد.

هند:

شاید در جایی بخوانید گوگل اعلام کرده  ۱۰ میلیارد دلار در هند سرمایه‌گذاری انجام می دهد. از خود سوال کنیم:

چرا گوگل حاضر نیست در سایر مناطق دنیا حتی ۱ میلیارد دلار سرمایه گذاری کند؟

همین سرمایه گذاری هاست که باعث شده استارت‌آپ های هندی طی سال های گذشته؛ درآمد های بیش  از 14 میلیارد دلاری را به همراه داشته  باشند. تقریبا ده سال پیش گردش مالی استارت‌آپ‌های هندی ۵۵۰ میلیون دلار بود که الان ۲۷ برابر شده است.

در شاخص‌های بازارهای سرمایه جهانی، چهار شرکت از ۱۰ برند برتر جهان در حوزه تکنولوژی های پیشرفته، جزو برندهای آسیایی شناخته شده اند.

برغم آنکه تا ده سال قبل یعنی سال ۲۰۱۰ گفته می شد آسیا هیچ نماینده‌ای در هوش مصنوعی ندارد، اکنون آسیا تلاش  می کند عقب ماندگی های خود در این زمینه را به سرعت جبران کند و اکنون آسیا در این حوزه  در حال پیشرفت روزافزون است.

درخصوص جایگاه هوش مصنوعی در ایران چه می‌دانید؟

«در افق چشم‌انداز آینده ایران اینگونه پیش‌بینی شده که، ظرف حداکثر ۱۰ سال آینده جایگاه هوش مصنوعی در ایران تا حدی ارتقاء یابد که، ناممان در جدول ۱۰ کشور برتر در زمینه هوشمندسازی قرار گیرد. این در حالی است که بنا به گفته رئیس مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، ایران در جدول ۱۰۰ کشور برتر دنیا در عرصه این تکنولوژی‌ها، جایگاه هفتادوپنجم را به خود اختصاص داده است. ممکن است با خود اینگونه تصور کنید که، بر چه اساسی باید انتظار داشته باشیم در بازده زمانی ۱۰ ساله، این حفره عظیم در رتبه‌بندی را پر خواهیم کرد؟

خوشبختانه ایران از پتانسیل‌های بسیار خوبی از حیث حضور افراد نخبه و قرارگیری در رتبه سیزدهم دنیا در حوزه نگارش مقالات و داشتن دانش فنی برخوردار است، ضمن‌آنکه توانسته رتبه نخست منطقه در زمینه پایگاه‌های معتبر را نیز از آن خود کند. پایگاه رتبه‌بندی سایمگو (SCImago) در دانشگاه گرانادا اسپانیا، با ارائه آماری از پیشرفت ایران در هوش مصنوعی و قرارگیری در رتبه ۱۵ جهان از حیث نوآوری، اجتماعی و تحقیقات هوش مصنوعی خبر داده و بر اولین‌بودن کشورمان از این حیث در خاورمیانه صحه گذاشته است.

در حال حاضر هوش مصنوعی در ایران توانسته خود را در مسیر تکاملی سیستم‌های امنیتی همچون تشخیص چهره، ساخت و طراحی سلاح‌های هوشمند، ساخت ربات‌ها و دستگاه‌های هوشمند در حوزه تولیدی و صنعتی، ارتقا سیستم‌های تشخیص گفتار همچون تبدیل متن به صوت و بالعکس و طراحی بازی‌ها و حوزه‌های کاربردی آموزش قرار دهد.»

نتیجه:

هرچند جمهوری اسلامی گام های بلندی در خصوص هوش مصنوعی برداشته است  اما این گام ها کافی نبود و بایستی افق این کار تا رسیدن به 10 کشور برتر جهان  ادامه یابد  از این رو جمهوری اسلامی ایران با نخبگان تیزهوش خود می تواند فعل خواستن را بار دیگر صرف نموده و توانایی های خود را در این زمینه  با سرعت فزاینده در ابعاد مختلف نشان داده و پیشرفت های روزافزون داشته باشد.

باید ضرورت سرمایه گذاری سنگین  هوش مصنوعی، در حوزه‌های پزشکی – صنعتی – کشاورزی – ساخت چهار بعدی، روبات ها، بیگ دیتا و واقعیت مجازی  و …. به عنوان یک اصل اولیه شناخته شود نمایند.

بایستی یکی از ارکان های مهم برنامه هفتم دولت بر محور تولید، ساخت و گسترش و بکار گیری هوش مصنوعی استوار باشد.

جمهوری اسلامی ایران اگر می خواهد  خود را از  وابستگی های ارزی به نفت و مشتقات آن رها سازد بایستی  با نگاهی کلان به این حوزه، یعی سیاست های تبدیلی و جایگزینی ورود کرده  و آن را  دنبال نماید.

درک این مطلب که جمهوری اسلامی ایران قادر خواهد بود با نسل هوشمند خود و با گسترش هوش مصنوعی در ابعاد مختلف؛ می تواند منابع کسب سرمایه فزاینده را ایجاد نماید، بایستی سرلوحه تصمیم سیاستمداران، تصمیم سازان و تصمیم گیران کلان کشور باشد.

همچون سایر کشورهای آسیایی که فعالیت های خود را در بستر  استوار ساخته اند، جمهوری اسلامی ایران بایستی در گسترش هوش مصنوعی؛ بویژه در حوزه آموزش از مقاطع آموزش و پرورش تا مراحل عالی دانشگاهی، با جهاد علمی، اقدامات عملی  و کاربردی بسیاری انجام دهد.

حضور جمهوری اسلامی ایران در باشگاه های معتبر هوش مصنوعی جهان نباید به آینده موکول گردد؛ لذا ایران بایستی همپای روندها در سطح  جهانی، در این حوزه پیشرفت داشته باشد.

سرویس آینده پژوهی وبگاه  تحلیل ایرانی

فروردین 1402