پالرمو و محدودیت ها
مقدمه:
پالرمو یا کنوانسیون مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی، معروف به قانون پالرمو از جمله معاهدهای بین‌المللی است که در سال ۲۰۰۰ توسط سازمان ملل متحد تصویب شد و هدف آن مقابله با جرائمی مانند قاچاق انسان، اسلحه، پولشویی و تأمین مالی تروریسم (با تعاریفی که سازمان ملل از تروریسم و پولشوئی ارائه می دهد،) می باشد.
با این توصیف؛ در واقع این قانون با ارائه تعاریف مطلوب سازمان ملل، اقدامی در جهت محدود سازی کشورهای مستقل و تحت فشار قرار دادن آنها در جهت اهداف قدرت های بزرگ وضع شده است.
ابلاغ قانون پالرمو و شرایط پنج گانه در ایران با فراز و نشیب هایی همراه بود . این قانون ابتدا و پس از سال‌ها کشمکش داخلی،(پالرمو و CFT در مجلس دهم تصویب شد. سپس شورای نگهبان به آن ایراد گرفت، مجلس به نظرش اصرار کرد از این جهت این قانون به مجمع تشخیص مصلحت ارسال شد. در مجمع تا این اواخر بایگانی بود، تا این که رئیس جمهور آقای پزشکیان، به صورت کتبی از محضر مقام معظم رهبری تقاضا کردند تا مجدداً این قانون در دستور مجمع تشخیص مصلحت قرار بگیرد. لذا این قانون در نهایت در مجس تشخیص مصلحت به تصویب رسید و در اردیبهشت سال 1404 به مجلس عودت تا به دولت جهت اجرا ابلاغ گردد).
لازم به ذکر است اجرای این قانون برای جمهوری اسلامی ایران محدودیت های پنج گانه زیر را به همراه خواهد داشت:
محدودیت‌های اصلی جمهوری اسلامی ایران در اجرای قانون پالرمو عبارتند از:
۱. تطبیق قوانین داخلی با استانداردهای بین‌المللی:
جمهوری اسلامی ایران موظف است قوانین خود را در حوزه‌های پولشویی، فساد مالی و جرائم سازمان یافته بازبینی کند، که ممکن است فعالیت گروه‌هایی مانند حزب الله لبنان یا حماس را تحت تأثیر قرار دهد .
۲. همکاری قضایی بین‌المللی:
ایران باید در مواردی مانند استرداد مجرمان یا اشتراک اطلاعات با کشورهای عضو همکاری کند، اما با شرط پذیرش داوری دیوان لاهه بدون تصویب نهادهای داخلی روبرو است.
۳. شفافیت مالی:
اجرای این کنوانسیون ممکن است روش های دور زدن تحریم‌ها را افشا کرده و سیستم بانکی ایران را در معرض نظارت بیشتر قرار دهد.
۴. تعهد به پروتکل‌های تکمیلی:
ایران باید به پروتکل‌های الحاقی مانند مقابله با قاچاق انسان پایبند باشد، هرچند با شروطی مانند شناسایی رژیم صهیونیستی همراه باشد.
۵. فشار برای پیوستن به CFT:
پیوستن به پالرمو بخشی از الزامات گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است، اما ایران باید کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم(با تعریف سازمان ملل نه جریان مقاومت) (CFT) را تصویب کند تا از لیست سیاه خارج شود .
حسین عکاف
